ប៉េកាំង៖ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក លោកស្រី ហ៊ីលឡារី គ្លីនតុន បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៩ នៅពេលមក ដល់រដ្ឋធានីថៃថា “សហរដ្ឋអាមេរិក បានត្រលប់មកវិញហើយ” ។
មនុស្សជាច្រើនមិនយល់ពីសារៈ សំខាន់នៃខ្សែបន្ទាត់នេះទេនៅពេលនោះ ដូចជានៅក្នុងទស្សនៈរបស់ពួកគេ សហរដ្ឋអាមេរិក មិនបានចាកចេញពីអាស៊ី ហើយការវិនិយោគដើមទុនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក នៅអាស៊ីនៅតែបន្តកើនឡើង។
រយៈពេល ១៣ឆ្នាំក្រោយមក គ្មាននរណាម្នាក់ពិបាកយល់ឃ្លានេះទៀតទេ។ សមយុទ្ធយោធានាពេលថ្មីៗនេះ រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងហ្វីលីពីន ដែលគេស្គាល់ថា Balikatan ជាពាក្យ Tagalog ដែលមានន័យថា “ពីស្មាទៅស្មា” បានបង្ហាញអាស៊ីថា “សហរដ្ឋអាមេរិក ត្រលប់មកវិញ” ពិតជាមានន័យយ៉ាងណា។
ហ្វីលីពីន ធ្លាប់ជាអាណានិគមរបស់អាមេរិកតែមួយគត់នៅអាស៊ី។ យោធាអាមេរិក បានដកខ្លួនចេញ ពីមូលដ្ឋានទ័ព របស់ខ្លួនក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន ក្នុងពេលមួយ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះ ខ្លួនមិនត្រឹមតែបានត្រឡប់មកវិញប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងកំពុងធ្វើសមយុទ្ធយោធាទ្រង់ទ្រាយធំផងដែរ។
យោងតាមរបាយការណ៍ សមយុទ្ធរួមនឹងបន្តរហូតដល់ថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា ដោយមានទាហានអាមេរិកប្រហែល ១២២០០ នាក់ ទាហានហ្វីលីពីន ៥៤០០នាក់ និងទាហានអូស្ត្រាលី ១១ នាក់ចូលរួម។ បន្ទាប់ពីសមយុទ្ធយោធារួមគ្នាបានចាប់ផ្តើម កិច្ចសន្ទនា “២+២” របស់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស និងការពារជាតិអាមេរិក និងហ្វីលីពីន ក៏បានកើតឡើងផងដែរ។
អាមេរិក បាននិងកំពុងខិតខំប្រឹងប្រែងពង្រឹងសម្ព័ន្ធមិត្តយោធាក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក និងកសាងធ្នូយោធាដឹកនាំដោយអាមេរិកដើម្បីទប់ទល់នឹងចិន។ សមយុទ្ធយោធានេះត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាការបង្ហាញកម្លាំងអាវុធចុងក្រោយបំផុត របស់អាមេរិកនៅអាស៊ី។
តើអាមេរិកបារម្ភពីអ្វី? តើមានហានិភ័យនៃសង្គ្រាមនៅអាស៊ីដែរឬទេ? ជាក់ស្តែង អាមេរិកមានចេតនាបង្កើតភាពតានតឹង។ ទោះបីជាមានជម្លោះដែនសមុទ្ររវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសជិតខាងមួយចំនួនក៏ដោយ ក៏ពួកគេមិនទាន់ឈានដល់ចំណុចនៃសង្គ្រាម ឬជម្លោះនៅឡើយទេ។
ប្រទេសចិន និងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) កំពុងធ្វើការចរចាអំពីក្រមប្រតិបត្តិនៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដោយផ្អែកលើសេចក្តីប្រកាសស្តីពីការប្រតិបត្តិនៃភាគីនានានៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ចាប់តាំងពីការចុះហត្ថលេខាលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ជាង ២០ឆ្នាំមុនមក សមុទ្រចិនខាងត្បូងបានស្ងប់ស្ងាត់។ អ្វីដែលហៅថាសេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ដែលសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសលោកខាងលិចកំពុងតែញញើតមិនបានលេចឡើងសូម្បីតែម្តង។
ជាក់ស្តែង អាមេរិកកំពុងប្រើប្រាស់បញ្ហាសន្តិសុខរបស់អាស៊ីជាគន្លឹះក្នុងការពង្រាយកម្លាំងយោធា និងដើម្បីបន្តរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់អាស៊ី ដែលខ្លួនបានខិតខំរក្សាប្រតិបត្តិការតាំងពីសង្គ្រាមលោកលើកទី២មកម្ល៉េះ៕