ប៉េកាំង ៖ គោលគំនិតនៃពាក្យថា “de-risking” ដែលត្រូវបានទិញដោយសហរដ្ឋអាមេរិក គឺផ្អែកលើតក្កវិជ្ជាចាស់ដូចគ្នា នៃពាក្យថា “ការបំបែក” ឬ “decoupling” នៅពេលដែលមហាអំណាច តែមួយគត់របស់ពិភពលោក បន្តកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង មិនចេះនឿយហត់របស់ខ្លួន ដើម្បីរារាំងការអភិវឌ្ឍន៍ របស់ប្រទេសចិន។
ពាក្យថា “De-risking” នឹងបង្កើនការកកិតផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងការស្ទុះងើបសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកយឺតយ៉ាវ។ ប្រធានមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) សេដ្ឋវិទូលោក Pierre-Olivier Gourinchas បានឲ្យដឹងថា ពាក្យថា “ការមិនប្រថុយ” អាចធ្វើឱ្យប្រទេសនានា ងាកមកក្នុងការចំណាយ នៃកំណើនពិភពលោក មានគ្រោះថ្នាក់ ដែលសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក អាចនឹងបែកជាដុំៗ ។
ក្នុងនាមជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ចទីពីររបស់ពិភពលោក ពាណិជ្ជកម្មទំនិញសរុបរបស់ប្រទេសចិន បានឡើងដល់កំពូលពិភពលោករយៈពេល ៦ឆ្នាំជាប់ៗគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២២ ដោយដើរតួនាទីយ៉ាងធំក្នុងការលើកកម្ពស់ការងើបឡើងវិញនៃសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក ដែលត្រូវការច្រើន។
ការសម្រេចចិត្តរបស់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ក្នុងការធ្វើនយោបាយលើបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មបានរំលោភ លើគោលការណ៍មិនរើសអើង និងពាណិជ្ជកម្មសេរីរបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក។ នេះធ្វើឱ្យខូចប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគី ហើយមិនអើពើនឹងច្បាប់សេដ្ឋកិច្ច។
ដើម្បីបញ្ឈប់ការកើនឡើងរបស់ចិន សហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងមានចេតនាបំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ ឧទាហរណ៍យកខ្សែសង្វាក់ ផ្គត់ផ្គង់ វាជាការបង្ហាញឱ្យឃើញដោយខ្លួនឯងថា ខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងការរៀបចំរចនា សម្ព័ន្ធឡើងវិញជាមិត្ត នឹងរារាំងលំហូរពាណិជ្ជកម្មសកល សម្រាប់សហគ្រាស ការអភិវឌ្ឍន៍ខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ថ្មី និងវិមជ្ឈការនឹងជំរុញការ ចំណាយយ៉ាងខ្លាំង ហើយគំរាមកំហែងដល់ភាពរឹងមាំ និងការរស់រានមានជីវិតរបស់ពួកគេ ។
ប្រទេសនៅទូទាំងពិភពលោកត្រូវតែប្រុង ប្រយ័ត្នចំពោះលទ្ធភាព នៃសង្គ្រាមត្រជាក់ថ្មី ។ វាជាការប្រសើរជាងក្នុងការស្វែងរក មូលដ្ឋានរួម ខណៈដែលការដាក់ និងបង្រួមភាពខុសគ្នា ជំរុញកិច្ចសហការ និងដើរតួក្នុងការជំរុញការអភិវឌ្ឍន៍ ប្រកបដោយចីរភាព សម្រាប់មនុស្សជាតិទាំងអស់។
ការប៉ាន់ប្រមាណ របស់ IMF បានបង្ហាញពីការចំណាយរយៈពេលវែងនៃការបែងចែកពាណិជ្ជកម្មតែម្នាក់ឯង អាចមានចាប់ពី ០,២ ភាគរយនៃទិន្នផល សកលនៅក្នុងសេណារីយ៉ូ ការបែងចែកមានកម្រិត រហូតដល់ជិត ៧ ភាគរយ នៅក្នុងសេណារីយ៉ូធ្ងន់ធ្ងរមួយ ។
ជាងនេះទៅទៀត “de-risking” នឹងពន្យារវឌ្ឍនភាពវិទ្យាសាស្ត្រ និងបច្ចេកវិទ្យា បង្អាក់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី បច្ចេកវិជ្ជាសកល និងបំបែកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ អន្តរជាតិក្នុងការស្រាវជ្រាវ និងការអភិវឌ្ឍន៍ ។
បច្ចុប្បន្ននេះ បណ្តាប្រទេសនានា ជុំវិញពិភពលោកធ្វើការសម្របសម្រួលគ្នា ទៅវិញទៅមក ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាព និងជំរុញបច្ចេកវិទ្យានៅក្នុងផ្នែករឹង ផ្នែកទន់ និងមូលដ្ឋាន និងវិទ្យាសាស្ត្រអនុវត្ត។
តាមរយៈការបង្រួបបង្រួម សម្ព័ន្ធមិត្តកាន់តែច្រើន សហរដ្ឋអាមេរិកព្យាយាមបង្កើតប្រព័ន្ធប៉ារ៉ាឡែល ដើម្បីបិទប្រទេសចិនតាមរយៈ “ការបំបែកខ្សែសង្វាក់ ផ្គត់ផ្គង់ និងការសាងសង់ទីធ្លាតូច ដែលមានរបងខ្ពស់”។
លោក Jensen Huang នាយកប្រតិបត្តិនៃក្រុមហ៊ុនបន្ទះឈីប AI ខ្នាតយក្ស Nvidia បានព្រមានថា ឧស្សាហកម្មបច្ចេកវិទ្យារបស់សហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃ “ការខូចខាតដ៏ធំ” ពីការប្រយុទ្ធគ្នាកាន់តែខ្លាំងលើបន្ទះឈីប រវាងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និងទីក្រុងប៉េកាំង៕
ប្រែសម្រួល ឈូក បូរ៉ា
