សរុបព្រឹត្តិការណ៍ ព័ត៌មានអន្តរជាតិ ប្រចាំសប្ដាហ៍

ចិន សម្ដែងការព្រួយបារម្ភខ្លាំង ចំពោះសុវត្ថិភាពប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន នៅមីយ៉ាន់ម៉ា

ប៉េកាំង៖ ទីក្រុងប៉េកាំងបានឲ្យដឹងថា ខ្លួនមានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះសុវត្ថិភាពរបស់ប្រជាជនរបស់ខ្លួននៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា បន្ទាប់ពីរោងចក្រចិន ត្រូវបានវាយប្រហារចំពេលមានការបង្ក្រាប បង្ហូរឈាមទៅលើបាតុកម្មគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន។

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរដ្ឋរបស់ប្រទេសចិន បានឲ្យដឹងថារោងចក្រចំនួន ៣២កន្លែង នៅក្នុងទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូនរបស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា  ត្រូវបានវាយប្រហារកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ដែលបណ្តាលឱ្យខូចខាតជាទឹកប្រាក់ ៣៧ លានដុល្លារ និងបណ្តាលឲ្យ និយោជិក ២ នាក់រងរបួសនៅពេលដែលកម្លាំងសន្តិសុខបានធ្វើការបង្ក្រាប យ៉ាងបង្ហូរឈាមទៅលើក្រុមបាតុករ ដែលបានបណ្តាលឲ្យមនុស្សរាប់សិបនាក់ស្លាប់បាត់បង់ជីវិត។

ច្បាប់អាជ្ញាសឹកត្រូវបានប្រកាស នៅតាមទីប្រជុំជន ដែលមានរោងចក្រក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយនៅក្នុងនោះដែរស្ថានទូតចិនប្រចាំទីក្រុងរ៉ង់ហ្គូន បានចោទប្រកាន់ក្រុមអ្នកតវ៉ាថា បានវាយប្រហាររោងចក្រ។

មនុស្សជាច្រើននៅក្នុងចលនា គាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់មីយ៉ាន់ម៉ា ជឿថាប្រទេសចិន បានគាំទ្រខាងកងទ័ពចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈ បានដករដ្ឋាភិបាលស៊ីវិលរបស់លោកស្រីអ៊ុងសាន ស៊ូជី ចេគពីអំណាច។

ប្រទេសចិន គឺជាអ្នកវិនិយោគដ៏សំខាន់មួយនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយបានផ្តោតសំខាន់លើយុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់របស់ខ្លួន ចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមផ្លូវសូត្រ និងខ្សែក្រវ៉ាត់ ដែលជាគម្រោង ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏ធំមួយ។

ដោយចាត់ទុកឧប្បត្តិហេតុនេះថា ជារឿងអាក្រក់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសលោកចូវ លីជៀន បានជំរុញឱ្យមីយ៉ាន់ម៉ា ចាត់វិធានការដើម្បី“ ចៀសវាងការកើតឡើងវិញនូវឧប្បត្តិហេតុបែបនេះ” ។

លោកបានលើកឡើងថា ប្រទេសចិន “មានការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងអំពីផលប៉ះពាល់លើសុវត្ថិភាពនៃស្ថាប័ន និងបុគ្គលិកចិន។ សកម្មភាពនៃច្បាប់ក្រៅប្រទេសទាំងនេះ មិនមានផលប្រយោជន៍ សម្រាប់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា និងប្រជាជនរបស់ខ្លួននោះទេ”៕

ក្រុមការងារ WHO- ចិន ស្នើឱ្យបន្តស្រាវជ្រាវ រកករណីជំងឺកូវីដ-១៩ នៅជុំវិញពិភពលោក

ប៉េកាំង៖ អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) និងក្រុមរួម របស់ចិន បានស្នើឱ្យបន្ត ស្វែងរកករណី ដែលអាចកើតមាននៅដំណាក់ កាលធំទូលាយនៅជុំវិញពិភពលោក នៃជំងឺកូវីដ-១៩ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយ របស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន ចិនស៊ិនហួ។

លោក Liang Wannian សមាជិកក្រុមរួមគ្នារវាងអង្គការ សុខភាពពិភពលោក និង ចិន បានធ្វើការកត់សម្គាល់ នៅឯសន្និសីទសារព័ត៌មានខ្លីមួយ ទៅកាន់អ្នកការទូតអឺរ៉ុប អំពីដើមកំណើត នៃវីរុសរាតត្បាតកូវីដ-១៩ កាលពីថ្ងៃសុក្រសប្ដាហ៍មុន។

លោក Liang បានលើកឡើងថា ប្រទេសចិន បានជំនះសម្ពាធនៃការការពារជំងឺ រាតត្បាតក្នុងស្រុក ដើម្បីធ្វើការជាមួយអង្គការ សុខភាពពិភពលោក ដោយធ្វើការស្រាវជ្រាវ ពីប្រភពដើមនៃវីរុសនេះ។ អ្នកជំនាញចិន និងអ្នកជំនាញខាងសុខភាពពិភពលោក បានធ្វើការរួមគ្នានៅទីក្រុងវូហាន ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ដល់ថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំនេះ។

ក្រុមការងារបានទៅទស្សនកិច្ច ៩ កន្លែងរួមមានមន្ទីរពេទ្យ Wuhan Jinyintan, ផ្សារអាហារសមុទ្រ Huanan និងវិទ្យាស្ថានវូហាន Virology ក្រោមបណ្ឌិត្យសភាវិទ្យាសាស្ត្រចិន។

លោកបានបន្ថែមថាក្រុមនេះក៏បានចុះជួប និងពិភាក្សាជាមួយបុគ្គលិកពេទ្យក្នុងស្រុកអ្នកស្រាវជ្រាវ មន្ទីរពិសោធន៍ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអ្នកគ្រប់គ្រងទីផ្សារ កម្មករ សហគមន៍ បានរកឃើញអ្នកជំងឺ និងក្រុមគ្រួសារនៃបុគ្គលិកពេទ្យ ដែលបានបាត់បង់ជីវិត ដោយសាររោគរាតត្បាត។

លោកបានបន្ថែមថា ការសិក្សារួមគ្នា បានទទួលលទ្ធផលជាវិជ្ជមាន និងឈានដល់ការរកឃើញ និងការសន្និដ្ឋានមួយចំនួន ដោយសារកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ពីភាគីទាំងពីរ៕

ប្អូនស្រីប្រធានាធិបតី កូរ៉េខាងជើង ព្រមានអាមេរិកថា បើចង់ដេកលក់ស្រួល កុំបង្កើតបញ្ហា និងព្រមានកូរ៉េខាងត្បូងថែមទៀត

បរទេស៖ សេចក្តីថ្លែងការណ៍ អំពីការព្រមានរបស់កូរ៉េខាងជើង បានកើតឡើងនៅពេលដែលរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេស និង រដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិអាមេរិក របស់រដ្ឋបាលលោក ចូល ប៊ីឌិន គ្រោងនឹងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងនិង ប្រទេសជប៉ុន ជាលើកដំបូងនៅចុងសប្តាហ៍នេះ ដែលគេរំពឹងថា នឹងពិភាក្សាអំពីបញ្ហាទាក់ទងនឹងកម្មវិធីអាវុធនុយក្លេអ៊ែររបស់កូរ៉េខាងជើង ក្នុងចំណោមប្រធានបទសំខាន់ផ្សេងទៀត។

យោងតាមសារព័ត៌មាន Sputnik ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ បានឱ្យដឹងថា ប្អូនស្រីរបស់មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើងគីមជុងអ៊ុន គឺលោកស្រី គីម យ៉ូជុង កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ បានព្រមានដល់រដ្ឋបាលប៊ីឌិនថា ជាអាទិភាពអាមេរិកគួរតែចៀសវាងបង្កឱ្យមានភាពមិនស្មោះត្រង់កើតឡើង ប្រសិនបើវាចង់បានសន្តិភាព។

យោងតាមអ្នកឆ្លើយឆ្លងព័ត៌មាន រ៉យទ័រលោក Josh Smith បានអោយដឹងថា លោកស្រី គីមយ៉ូជុង ក៏បានស្តីបន្ទោសសមយុទ្ធយោធា ដែលកំពុងបន្តនៅប្រទេស ជិតគឺខាងកូរ៉េខាងត្បូង ផងដែរ ដោយព្រមានថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភីបាល ទីក្រុងសេអ៊ូល ហ៊ានធ្វើសកម្មភាពបង្ក ហេតុបន្ថែមទៀតនោះ កូរ៉េខាងជើងអាចចាត់វិធានការពិសេសមួយ ដើម្បីលុបបំបាត់ចោល សូម្បីតែកិច្ចព្រមព្រៀងយោធានៅខាងជើង – ខាងត្បូងក៏ដោយ៕

នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ជាបុគ្គលដំបូងគេបង្អស់ នៅក្នុងប្រទេសដែលទទួល ការចាក់វ៉ាក់សាំង AstraZeneca

បាងកក៖ ទូរទស្សន៍សិង្ហបុរី Channel News Asia បានផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ថាលោក ប្រាយុទ្ធ ចាន់ឧចា នាយករដ្ឋមន្រ្តីថៃ បានក្លាយជាមនុស្សទីមួយ ដែលបានចាក់វ៉ាក់សាំង AstraZeneca ទប់ទល់នឹងជំងឺកូវីដ១៩ នៅក្នុងប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍នៅថ្ងៃអង្គារនេះ បន្ទាប់ពីការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាបណ្តោះអាសន្ន ដោយមានការព្រួយបារម្ភអំពីសុវត្ថិភាព ។

លោក ប្រាយុទ្ធ និងសមាជិកគណៈរដ្ឋមន្រ្តីផ្សេងទៀត បានគ្រោងចាប់ផ្តើមចាក់វ៉ាក់សាំង កាលពីថ្ងៃសុក្រ នៅមុនពេលដែលប្រទេសថៃឡង់ដ៏ បានផ្អាកការប្រើប្រាស់វ៉ាក់សាំង AstraZeneca បន្ទាប់ពីមានរបាយការណ៍ថា ថ្នាំវ៉ាក់សាំងអាចបណ្តាលឱ្យមាន ការកកឈាមដែលជំរុញ ឱ្យបណ្តាប្រទេសនៅប្លុកអ៊ឺរ៉ុបមួយចំនួន ផ្អាកចាក់ផងដែរ ។

មុនពេលគាត់ទទួលបាន ការបាញ់ចំដៃឆ្វេងរបស់គាត់ លោកប្រាយុទ្ធបានប្រាប់ អ្នកយកព័ត៌មាននៅឯវិមានរដ្ឋាភិបាលថា “ខ្ញុំបង្កើនទំនុកចិត្តសម្រាប់ សាធារណជនទូទៅ” ។

លោក ប្រាយុទ្ធ ដែលនឹងមានវ័យ ៦៧ឆ្នាំគិតត្រឹមខែនេះ បានថ្លែងថា គាត់មានអារម្មណ៍ធូរស្បើយ បន្ទាប់ពីចាក់ថ្នាំរួច ។

រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាលថៃ បានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃច័ន្ទថា ការចាប់ផ្តើមដំណើរការនឹងចាប់ផ្តើមឡើងវិញ បន្ទាប់ពីប្រទេសជាច្រើនបាននិយាយថា មិនមានបញ្ហាឈាមកកជាមួយ នឹងវ៉ាក់សាំងនេះនោះទេ ៕

Moderna ចាប់ផ្តើមធ្វើការសិក្សាពី វ៉ាក់សាំងកូវីដសម្រាប់កុមារ

បរទេស៖ ក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំងដ៏ល្បី Moderna Inc បានប្រកាសនៅថ្ងៃអង្គារនេះថា ខ្លួនបានចាប់ផ្តើមធ្វើការសាកល្បង តំណាក់កាលពាក់កណ្តាល រហូតដល់តំណាក់កាល ចុងក្រោយនៃវ៉ាក់សាំង mRNA-1273 ហើយដែលនឹងអាច ប្រើប្រាស់សម្រាប់កុមារ គិតចាប់ពីអាយុ ៦ខែទៅដល់ ១២ឆ្នាំ។

ប្រភពដដែលបានបញ្ជាក់ទៀតថា ការធ្វើតេស្តនឹងត្រូវធ្វើឡើងដើម្បីពិនិត្យ និងវាស់វែងអំពីសុវត្ថិភាព និងប្រសិទ្ធភាពរបស់វាចំពោះកុមារ ក្នុងក្រុមអាយុខាងលើនេះ ជាមួយនឹងវ៉ាក់សាំងក្នុងម្នាក់ចំនួន២ ដូសហើយមានរយៈពេលបន្តបន្ទាប់គ្នា ២៨ថ្ងៃ ហើយការចុះឈ្មោះធ្វើតេស្តដោយស្ម័គ្រចិត្ត នឹងធ្វើឡើងចំពោះកុមារចំនួន ៦ ៧៥០នាក់ នៅក្នុងប្រទេសអាមេរិកនិងកាណាដា។

គួរឲ្យដឹងដែរថាវ៉ាក់សាំងរបស់ Moderna គឺត្រូវបានអនុញ្ញាតិឲ្យធ្វើការ ប្រើប្រាស់ជាបន្ទាន់រួចទៅហើយ សម្រាប់ពលរដ្ឋអាមេរិកសម្រាប់ អ្នកមានអាយុចាប់ពី១៨ឆ្នាំឡើង ហើយការសិក្សាមួយដែល បានធ្វើឡើងកាលពីខែធ្នូដើម្បីអាចពិនិត្យថា តើវ៉ាក់សាំងនេះអាចប្រើប្រាស់ ចំពោះក្រុមមនុស្សក្នុងវ័យពី ១២ទៅ ១៨ឆ្នាំបានឬក៏យ៉ាងណា ៕

អ្វីដែលអ្នកតវ៉ា នៅមីយ៉ាន់ម៉ា អាចរៀនពីជំនាន់ឆ្នាំ១៩៨៨

បរទេស៖ ការបះបោរឆ្នាំ ១៩៨៨ នៅតែជាពេលវេលាកំណត់មួយ នៃប្រវត្តិសាស្រ្តទំនើប របស់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ របបមួយដែលបានប្រើអំពើហឹង្សា កម្រិតខ្ពស់បំផុតដើម្បីកាន់អំណាច ស្រាប់តែត្រូវបានគេប្រទះឃើញថា ខ្លួនកំពុងតែប្រឈមមុខនឹងការតវ៉ា ដ៏ធំមួយទាក់ទងនឹងការ ប្រព្រឹត្តខុសនៃសេដ្ឋកិច្ច។

យោងតាមសារព័ត៌មាន BBC ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ បានឱ្យដឹងថា នៅឆ្នាំ ១៩៨៨ ប្រទេសភូមាដែលជាប្រជាជាតិ អាស៊ីអាគ្នេយ៍ត្រូវបានគេស្គាល់ថា ត្រូវបានគ្រប់គ្រងអស់រយៈពេល ២៦ ឆ្នាំដោយលោកឧត្តមសេនីយ៍ជំនឿឆ្វេង គឺលោក Ne Win ដែលបានកាន់កាប់អំណាច ក្នុងរដ្ឋប្រហារមួយក្នុងឆ្នាំ ១៩៦២ ។ លោកគឺជាមេបញ្ជាការ នៃកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា Tatmadaw ដែលបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹង ការបះបោរនៅក្នុងផ្នែកជាច្រើន នៃប្រទេសភូមាចាប់តាំងពី ទទួលបានឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៤៨ ហើយបានចាត់ទុកជនស៊ីវិលថា មិនអាចកាន់កាប់ប្រទេសជាមួយគ្នាបាន។

នាយឧត្តមសេនីយ៍ Ne Win បានកាត់ផ្តាច់ប្រទេសភូមាចេញពីពិភពខាងក្រៅ ដោយបដិសេធមិនចូលរួម ក្នុងការបែងចែកសង្គ្រាមត្រជាក់ ដែលពេលនោះកំពុងតែធ្វើទុក្ខដល់ទ្វីបអាស៊ី។ ផ្ទុយទៅវិញគាត់បានអនុវត្ត ប្រព័ន្ធឯកបក្សតែមួយ ក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គណបក្ស កម្មវិធីសង្គមនិយមភូមារបស់គាត់ ដែលក្នុងនោះកងទ័ពបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ដែលបាននាំឱ្យភូមាក្លាយជាប្រទេសមួយ ក្នុងចំណោមប្រទេសក្រីក្រ បំផុតនៅលើពិភពលោក ។

ល្ខោននយោបាយដែល បានឈានដល់ការប្រមូលផ្តុំគ្នា ជាច្រើននៅខែសីហា និងកញ្ញា ១៩៨៨ បានចាប់ផ្តើមមួយឆ្នាំមុន ដោយការសំរេចចិត្តភ្លាមៗ របស់លោកឧត្តមសេនីយ៍ Ne Win លើការសម្រេចចិត្តបោះចោល ក្រដាសប្រាក់ដែលមានស្រាប់ទាំងអស់។ បញ្ហានេះបានជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំង ដល់សេដ្ឋកិច្ចជាពិសេសនិស្សិត ដែលបានសន្សំថ្លៃសិក្សា ៕

សហភាពអឺរ៉ុប គំរាមរឹតត្បិតការនាំចេញ វ៉ាក់សាំង លើកលែងតែខ្លួន ទទួលបានចំណែកត្រឹមត្រូវ

ព្រុចសែល ៖ ប្រធានគណៈកម្មាធិការអឺរ៉ុបលោកស្រី Ursula von der Leyen កាលពីថ្ងៃពុធបានព្រមានថា សហភាពអឺរ៉ុប (EU) អាចរឹតត្បិតការនាំចេញ វ៉ាក់សាំងទៅប្រទេស ដែលមានអត្រាចាក់វ៉ាក់សាំងខ្ពស់ ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើភាពចាំបាច់ ដើម្បីធានាឱ្យបាននូវភាពផ្ទុយគ្នា និងសមាមាត្រនៃការនាំចេញវ៉ាក់សាំង។

លោកស្រីបានប្រាប់សន្និសីទ សារព័ត៌មានថា “យើងស្ថិតក្នុងវិបត្តិនៃសតវត្សរ៍ ហើយខ្ញុំមិនច្រានចោលអ្វីទាំងអស់នៅពេលនេះ ពីព្រោះយើងត្រូវប្រាកដថា ជនជាតិអឺរ៉ុប ត្រូវបានចាក់វ៉ាក់សាំង ឱ្យបានឆាប់តាម ដែលអាចធ្វើទៅបាន” ។

សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប កំពុងប្រឈមមុខនឹងរលកទី៣ នៃការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ហើយបច្ចុប្បន្ននេះតិចជាងមួយភាគដប់នៃចំនួនប្រជាជនរបស់ខ្លួន ត្រូវបានចាក់វ៉ាក់សាំង។

លោកស្រីបន្ដថា វ៉ាក់សាំងប្រហែល ៤១ លានដូសត្រូវបាននាំចេញពីសហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប ទៅកាន់ប្រទេស និងតំបន់ចំនួន ៣៣ ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី០១ ខែកុម្ភៈ ខណៈដែលចោទប្រកាន់ក្រុមហ៊ុនថ្នាំពហុជាតិអង់គ្លេស AstraZeneca ថាបានផលិតនិងផលិតតិចជាងមុនទៅប្លុក ដែលចំនួនដើមមាន ១៨០ លានដូសហើយកម្រិតថ្នាំធ្លាក់ចុះដល់ត្រឹម ៧០ លានវិញ។

ប្រធានគណៈកម្មាធិការ បានរងសម្ពាធលើការគ្រប់គ្រង របស់សហគមន៍អ៊ឺរ៉ុប ក្នុងការដាក់ចេញនូវវ៉ាក់សាំង របស់ប្លុកនេះ ដោយទីក្រុងព្រុចសែល ជាប់ទាក់ទងជាមួយក្រុមហ៊ុន AstraZeneca ជុំវិញការចាក់វ៉ាក់សាំង។ ជម្លោះនេះបានកើនឡើង ជាមួយសហភាពអឺរ៉ុប នៅចំណុចមួយដែលគំរាមកំហែង បដិសេធកិច្ចព្រមព្រៀង Brexit ជាមួយអង់គ្លេសលើព្រំដែនអៀរឡង់ ដែលបានកើតឡើងបន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុន AstraZeneca បានឲ្យដឹងថា ចំនួនដូសដំបូងដែលខ្លួនអាចផ្គត់ផ្គង់ដល់សហភាពអឺរ៉ុប នឹងទាបជាងការគិតពីដើមដំបូង ។

លោកបានបន្ថែមថា “ ប្រសិនបើស្ថានភាពមិនផ្លាស់ប្តូរយើង នឹងត្រូវឆ្លុះបញ្ចាំងពីវិធីធ្វើឱ្យការនាំចេញ ទៅប្រទេសផលិតវ៉ាក់សាំង ពឹងផ្អែកលើកម្រិត នៃភាពបើកចំហរបស់ពួកគេ” ៕

អាមេរិក នៅតែជាប់ឈ្មោះជា អ្នកនាំចេញអាវុធច្រើនជាងគេ បំផុតលើលោក

បរទេស៖ ទូរទស្សន៍ BBC ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃចន្ទនេះ បានឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកនៅតែជាប់ឈ្មោះ ជាអ្នកដែលមានចំណែកទីផ្សារ នាំចេញអាវុធច្រើនជាងគេបំផុត លើលោកដដែល។

ការស្រាវជ្រាវស្ទាបស្ទង់ ដោយវិទ្យាស្ថានជាតិរបស់ប្រទេសស៊ុយអែត មួយបានរកឃើញថា ចំណែកទីផ្សារនៃការនាំចេញអាវុធ របស់អាមេរិកក្នុងរយៈពេល ៥ឆ្នាំចុងក្រោយនោះ គឺមានទំហំរហូតទៅដល់ ៣៧ភាគរយ។

ក្នុងរយៈពេលនេះផងដែរ ការនាំចេញអាវុធដោយអាមេរិកបារាំង និងអាល្លឺម៉ង់ត្រូវបានគេមើលឃើញថា មានគម្លាតខ្លាំងមែនទែនធៀបទៅ នឹងការធ្លាក់ចុះនៃការនាំចេញ របស់មហាអំណាចខាងប្រទេសកុម្មុយនីសចិននិងរុស្សី។

ប្រភពដដែលបានបញ្ជាក់ទៀតថា ការនាំចេញនិងនាំចូលអាវុធ របស់អាមេរិកនៅតែស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតខ្ពស់ខ្លាំង ប្រហាក់ប្រហែលគ្នាគិតចាប់តាំងតែ ពីចុងសម័យសង្គ្រាមត្រជាក់ មកម្ល៉េះទោះបីជាតួលេខ នេះអាចមានការប្រែប្រួល បន្តិចក្តីដោយសារបញ្ហាកូវីដ។

គួរឲ្យដឹងដែរថាក្នុងនោះការនាំ ចូលដែលមានអត្រាកើនឡើងខ្លាំង ជាងគេលើលោកនោះគឺជា បណ្តាប្រទេសដែលស្ថិតនៅក្នុងតំបន់ មជ្ឈឹមបូព៍ាដោយក្នុងនោះការនាំចេញ អាវុធរបស់អាមេរិកប្រមាណជា ៤៧ភាគរយ គឺស្ថិតនៅក្នុងតំបន់នេះហើយ ២៤ភាគរយ គឺអារ៉ាប៊ិសាអូឌីតជាអតិថិជន ធំជាងគេរបស់អាមេរិក ៕

កំហឹងប្រឆាំងចិន ទាញក្រុងប៉េកាំង​ ចូលក្នុងវិបត្តិ រដ្ឋប្រហារ នៅមីយ៉ាន់ម៉ា

បាងកក ៖ ទីក្រុងប៉េកាំងកំពុងត្រូវបានគេទាញ ចូលទៅក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច ដែលកំពុងញាំញី នៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយរោងចក្រចិន ត្រូវបានដុតបំផ្លាញ ខណៈដែលកម្មករចិនដីគោកកំពុង ស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់អាជ្ញាសឹក ។

យោងតាមសារព័ត៌មាន Japan Times ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ បានឱ្យដឹងថា ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ច នៅខែមករាឆ្នាំ ២០២០ ទៅកាន់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ប្រធានាធិបតីចិន លោកស៊ីជីនពីង បានលើក កម្ពស់ប្រទេស ជិត ខាងនៅអាស៊ី អាគ្នេយ៍មួយថាជា «ប្រទេសដែលមានវាសនារួមគ្នា» ដែលជាខ្សែឆ្នូតការទូត ខ្ពស់បំផុត របស់ទីក្រុងប៉េកាំង ។

គោលបំណង គឺដើម្បីរុញច្រានមីយ៉ាន់ម៉ា យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ឆ្ពោះទៅប្រទេសចិន និងឱ្យប្រទេសនេះ ងាយចេញឆ្ងាយ ពីសហរដ្ឋអាមេរិក និងជំរុញគម្រោង ដែលមានតម្លៃរាប់ពាន់លានដុល្លារក្រោម គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវាត់ និងផ្លូវ រួមទាំងបំពង់បង្ហូរប្រេង និងឧស្ម័ន និងកំពង់ផែមួយ ទៅកាន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌា។

ឆ្ពោះទៅមុខយ៉ាងលឿន ក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ ហើយប្រទេស ដែលមានទីតាំងយុទ្ធសាស្ត្រមួយនេះ បានឈានដល់ភាពវឹកវរ បង្ហូរឈាមបន្ទាប់ពីរដ្ឋ ប្រហារមួយ បានដករដ្ឋាភិបាល របស់លោកស្រីអ៊ុងសានស៊ូជី។ ចលនាគាំទ្រលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដ៏ធំដែលបានចោទ ប្រកាន់ប្រទេសចិន ថា បានបោយដៃ ឬអោយដៃ តាមរយៈការក្តោបក្តាប់អំណាចរបស់ឧត្តមសេនីយ៍ និងធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរីភាព របស់មីយ៉ាន់ម៉ា សម្រាប់ការចំណេញ ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួន។

នៅពេលដែលកម្លាំងសន្តិសុខ មីយ៉ាន់ម៉ា សម្លាប់ក្រុមបាតុករ ដែលមានចំនួនជាង ២០០ នាក់ រហូតមកដល់ ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងប៉េកាំង ប្រឈមមុខ នឹងបញ្ហាមួយ ឬទ្វេរគ្រោះ នោះគឺថា គាំទ្រក្រុមបុរស ដោយប្រើកាំភ្លើង ឬ គាំទ្រ ជាមួយនឹងសាធារណជនប្រឆាំងចិន។

អ្នកវិភាគនយោបាយ មីយ៉ាន់ម៉ា លោក Richard Horsey និយាយថា « ប្រទេសចិនពិតជាមិនខ្វល់ថា នរណាជា អ្នកកាន់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ ប៉ុន្តែចិនចង់បានរដ្ឋាភិបាល ដែលការពារគម្រោងនិងផលប្រយោជន៍របស់ចិន» ។ ប៉ុន្តែ“ នេះជាយោធាដែលក្រុង ប៉េកាំង មិនគិតថា អាចនាំមកនូវស្ថេរភាព ហើយប្រទេសចិន កាន់តែព្យាយាមកសាងទំនាក់ទំនង ជាមួយរបបនោះកាន់តែច្រើន នឹងធ្វើឱ្យសាធារណៈជន មានអារម្មណ៍មិនល្អ” ៕

ភាពសាហាវ ឃោរឃៅ របស់ប្រទេស មីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា

បរទេស ៖ មនុស្សជាង ៥០ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ កាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ១៤ ទីមីនា ដែលជាថ្ងៃដ៏បង្ហូរឈាមខ្លាំងបំផុត ចាប់តាំងពីយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា បានផ្តួលរំលំរដ្ឋាភិបាល ដែលដឹកនាំដោយស៊ីវិល កាលពីថ្ងៃទី ១ ខែកុម្ភៈ ។

កម្លាំងសន្តិសុខត្រូវបានគេថតបាន ពេលបាញ់ទៅហ្វូងមនុស្ស បំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិស៊ីវិល និងវាយទៅលើពេទ្យស្ម័គ្រចិត្ត។ ចាប់តាំងពីពេលនោះមកយោធា មីយ៉ាន់ម៉ា បានដាក់ចេញច្បាប់អាជ្ញាសឹក នៅតាមបណ្តាទីក្រុងមួយចំនួន ទាំងក្នុង និងជុំវិញទីក្រុងធំបំផុត របស់ប្រទេស គឺយ៉ាំងហ្គោន និងម៉ាន់ដាឡេ ។

តាមច្បាប់អាជ្ញាសឹក អ្នកតវ៉ាស៊ីវិល អាចត្រូវបានកាត់ទោស នៅក្នុងតុលាការយោធា ដោយគ្មានសិទ្ធិប្តឹងឧទ្ធរណ៍ឡើយ ។ យោធាក៏បានបិទ ការចូលប្រើអ៊ិនធឺរណែត ក្នុងគោលបំណងបញ្ឈប់ សកម្មជន ក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទង ជាមួយគ្នានិងពិភពខាងក្រៅ ។

យោងតាមវែបសាយ Relief Web បានឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី១៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ ថា យោងតាមការិយាល័យ ឧត្តមស្នងការអង្គការ សហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស (OHCHR) គឺយ៉ាងហោចណាស់មានមនុស្សចំនួន ១៤៩ នាក់ ត្រូវបានសម្លាប់ដោយកងកំលាំង សន្តិសុខចាប់តាំងពីថ្ងៃទី ១ ខែកុម្ភៈ ហើយទោះបីជាយ៉ាងណា របាយការណ៍ ដែលអាចទុកចិត្តបានពីក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាបានបង្ហាញថា ចំនួនអ្នកស្លាប់អាចខ្ពស់ដល់ ២០០ នាក់។

ការិយាល័យ OHCHR ក៏បានបញ្ជាក់ផងដែរថា យ៉ាងហោចណាស់ មានមនុស្ស ៥ នាក់បានស្លាប់ ខណៈពេលកំពុងស្ថិត ក្នុងការឃុំឃាំងរបស់កងសន្តិសុខ ដោយយ៉ាងហោចណាស់ មានសាកសពពីរបានបង្ហាញ ពីការធ្វើទារុណកម្ម ។ យោងតាមសមាគមជំនួយ អ្នកទោសនយោបាយ គឺយ៉ាងហោចណាស់ មនុស្ស ចំនួន ២ ១៨១ នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ចោទប្រកាន់ ឬកាត់ទោស ចាប់តាំងពីមានរដ្ឋប្រហារមក។

នៅក្នុងសុន្ទរកថា របស់លោកទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការ សហប្រជាជាតិនៅថ្ងៃទី ១១ ខែមីនា អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការ សហប្រជាជាតិ ស្តីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស នៅមីយ៉ាន់ម៉ាលោក Tom Andrews បាន និយាយថា ការរំលោភបំពាន ដែលបានធ្វើឡើង ដោយយោធាចាប់ តាំងពីរដ្ឋប្រហារ អាចជាបទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំង នឹងមនុស្សជាតិ ។ កងកំលាំងសន្តិសុខ បានប្រើឧស្ម័នបង្ហូរទឹកភ្នែក កាណុងបាញ់ទឹក គ្រាប់កាំភ្លើងជ័រ គ្រាប់បែកដៃ ប្រឆាំងនឹង ក្រុមបាតុករដែលគ្មានអាវុធ ៕