ព័ត៌មានអន្តរជាតិ

វិបត្តិអ៊ុយក្រែន មួយទៀត នៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក?

ប៉េកាំង៖ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ Neorealism ជនជាតិអាមេរិក លោក John Mearsheimer បានសរសេរនៅក្នុង The Tragedy of Great Power Politics ឲ្យដឹងថា “សហរដ្ឋអាមេរិក បានអនុវត្តតាមយុទ្ធសាស្រ្ត ‘buck-passing’ ដោយនៅក្រៅប្រទេស ខណៈពេលដែលធ្វើឱ្យអ្នកដទៃ ទទួលបន្ទុកនៃការរារាំង ឬប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអ្នកឈ្លានពាន – រហូតដល់ខ្លួនមិនអាចធ្វើ ដូច្នេះ ដោយ សុវត្ថិភាពបានទៀតនោះទេ”។

ជម្លោះរុស្ស៊ី-អ៊ុយក្រែន បានលាតត្រដាងដល់ពិភពលោក នូវតួនាទីដ៏កខ្វក់របស់អាមេរិក និងល្បិចឆ្លងកាត់បែបសៀវភៅ ដើម្បីប្រើអ៊ុយក្រែនដើម្បីទប់ទល់ នឹងរុស្ស៊ី ខណៈពេលដែលវិបត្តិអ៊ុយក្រែន នៅតែលាតត្រដាង មានសូចនាករផ្សេងៗដែលថា ពូសំ កំពុងនិយាយឡើងវិញនូវ សៀវភៅលេងទាំងមូល និងយុទ្ធសាស្ត្រតុល្យភាពនៅ ដែនសមុទ្រនៅតំបនើអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ប៉ុន្តែ គោលដៅ លើក នេះ គឺ ចិនទៅវិញទេ។

ជាមួយនឹងទិដ្ឋភាពភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដែលកំពុងវិវត្ត និងការផ្លាស់ប្តូរតុល្យភាពនៃអំណាចនៅអាស៊ី ដែលបង្ហាញពីការកើនឡើង នៃឥទ្ធិពលប្រទេសចិន និងការធ្លាក់ចុះនៃ អំណាចសហរដ្ឋអាមេរិក។ ឥទ្ធិពល វាហាក់ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិកថា អាស៊ីដ៏រឹងមាំ និងស្ថិរភាពនឹងមិនអនុញ្ញាត ឱ្យអាមេរិកដណ្តើមអំណាច និងទ្រព្យសម្បត្តិពីតំបន់ផ្សេងទៀតនោះទេ។

ពី “Pivot to Asia” ទៅជាយុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក សហរដ្ឋអាមេរិក បាននិងកំពុងសហការគ្នាជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្ត និងបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ប្រទេសចិន ដូចដែលខ្លួនបានធ្វើដោយការពង្រីកណាតូ ទៅខាងកើតប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី ប៉ុន្តែ សង្គ្រាមត្រជាក់ និងការប្រឈមមុខដាក់គ្នានឹងនាំមកនូវជម្លោះ និងទុក្ខវេទនាដល់ប្រទេសអាស៊ី និងប្រជាជនរបស់ពួកគេ។

ពាក់ព័ន្ធនឹងសន្តិសុខ សហរដ្ឋអាមេរិក បាននិងកំពុងបង្កើនវត្តមាន យោធារបស់ខ្លួននៅក្នុងទ្វីបអាស៊ី ហើយបានព្យាយាមបង្វែរបណ្តា ប្រទេសអាស៊ីឱ្យទៅជាបន្ទាយរបស់ខ្លួន ដែលឡោមព័ទ្ធប្រទេសចិន។

ចាប់តាំងពីខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១១ នៅពេលដែលពេលនោះប្រធានាធិបតី Barack Obama បានបង្ហាញយុទ្ធសាស្រ្ត “Pivot to Asia” សហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើ សមយុទ្ធយោធារួមគ្នាម្តងម្កាល ជាមួយបណ្តាប្រទេសក្នុងតំបន់ ហើយបានលេងបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងកើត និងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដើម្បីបង្កបញ្ហាដល់ចិន ៕

ប្រែសម្រួល ឈូក បូរ៉ា

To Top