តើរុស្ស៊ី នឹងមានអ្វីកើតឡើង ប្រសិនបើលោកប្រធានាធិបតីពូទីន ស្លាប់?

បរទេស៖ អស់ជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍បាននឹងកំពុងស្មានថា ជំងឺធ្ងន់ធ្ងរណាមួយអាច នឹងប៉ះពាល់ដល់ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន។ ប៉ុន្តែក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ ការពិភាក្សានេះ បានកើនឡើងយ៉ាងរហ័ស។ មហារីកលំពែង មហារីកក្រពេញទីរ៉ូអ៊ីត មហារីកឈាម ឬបញ្ហាខ្នងរ៉ាំរ៉ៃ? ពិតឬមិនពិត ពាក្យចចាមអារ៉ាមទាំងនេះបានបង្ខំឱ្យមនុស្សគ្រប់គ្នាគិតយ៉ាងហ្មត់ចត់អំពីអ្វីដែលនឹងកើតឡើង ប្រសិនបើពូទីនត្រូវបានចាកចេញ (ស្លាប់)។

យោងតាមសារព័ត៌មាន The Moscow Times ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ បានឱ្យដឹងថា បក្សប្រឆាំងមានទំនោរដោយជឿជាក់ថា ប្រសិនបើលោក ពូទីន ចាកចេញ របបរបស់គាត់នឹងទៅជាមួយគាត់ ហើយនឹងមានឱកាសសម្រាប់ “ការកែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយសួវៀតថ្មី” ។ អ្នកអភិរក្សគិតថាពេលនេះ ជាឱកាសដើម្បីរឹតបន្តឹងហើយ។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ មានភាពមិនច្បាស់លាស់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅអំពីអ្វី និងអ្នកណាដែលនឹងមកបន្ទាប់។

រដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់រុស្ស៊ី មិនបានបញ្ជាក់អំពីអ្វីដែលនឹងកើតឡើង ប្រសិនបើប្រធានាធិបតី ទទួលមរណភាពក្នុង ពេលកាន់តំណែងនោះទេ ដោយគ្រាន់តែលើកឡើងពីលទ្ធភាពនៃ “ហេតុផលសុខភាព” ដែលមានន័យថា ប្រធានាធិបតីមិនអាចប្រើប្រាស់អំណាចរបស់គាត់បានទៀតទេ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅក្នុងការអនុវត្ត នីតិវិធីគឺដូចគ្នានឹងការលាលែងពីតំណែងដែរ។

ក្នុងស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន សំណួរនៃការរៀបចំគឺជាគន្លឹះ តើការចាកចេញរបស់ពូទីន កើតឡើងភ្លាមៗ និងមិននឹក ស្មានដល់ ឬតើគាត់នឹងមានពេលវេលាដើម្បីជ្រើសរើសអ្នកស្នងតំណែងទេ?

បើអ្នកស្នងតំណែង (តំណែងប្រធានាធិបតី) ត្រូវបានគេដឹងជាមុន ឥស្សរជននឹងមានកន្លែងតិច សម្រាប់ រៀបចំល្បិចកល។ ពេលវេលាកាន់តែច្រើន ការផ្ទេរថាមពលនឹងអាចគ្រប់គ្រងបានកាន់តែច្រើន។ ប្រសិនបើការគាំទ្រចំពោះលោក ពូទីន នៅតែមានស្ថិរភាព លោកពូទីន និងអ្នកស្នងតំណែងរបស់ គាត់នឹងមានដើម ទុននយោបាយដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ក្នុងការ សម្រេចចិត្តរបស់ពួកគេ ដែលយើងអាចហៅថា “មនោគមវិជ្ជារបស់ពូទីន”។ រហូតមកដល់ពេលនេះ មនោគមវិជ្ជានេះបានធានានូវរបបស្ថិរភាព។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រសិនបើលោក ពូទីន ចាកចេញពីតំណែងប្រធានាធិបតីភ្លាមៗ ហើយដោយគ្មាន ពេលរៀបចំអ្នកស្នងតំណែងនោះ អ្វីៗនឹងកាន់តែមិនអាចទាយទុកជាមុនបាន។ ភាគច្រើនអាស្រ័យលើកត្តា ដែលលើសពីការគ្រប់គ្រងរបស់ពូទីន ហើយតួនាទីរបស់ឥស្សរជននឹងមានសារៈសំខាន់ជាង។

យោងតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញរុស្ស៊ី គឺ នាយករដ្ឋមន្ត្រីក្លាយជាប្រធានាធិបតីស្តីទី ក្នុងករណីដែលប្រធានាធិបតី មិនអាចបំពេញការងាររបស់ខ្លួន។ ប៉ុន្តែអំណាចរបស់ប្រធានាធិបតី ស្តីទីមានកំណត់ គឺ ពួកគេមិនអាច រំលាយរដ្ឋឌូម៉ា អំពាវនាវឱ្យមានប្រជាមតិ ឬស្នើការកែប្រែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បានឡើយ។

ស្ថានភាពរបស់ “ប្រធានាធិបតីស្តីទី” ហាក់ដូចជាចំណុចចាប់ផ្តើមដ៏ល្អសម្រាប់ អ្នកស្នងតំណែង ដ៏មានសក្តានុពល ដែលជាមូលហេតុដែលអ្នកសង្កេតការណ៍ជាច្រើនជឿថា ការផ្ទេរអំណាចនឹង ចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងការតែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រីថ្មី៕

ប្រែសម្រួលៈ ណៃ តុលា