ប៉េកាំង៖ ប្រទេសចិន បានអំពាវនាវឱ្យសហគមន៍អន្តរជាតិ យកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងជិតស្និទ្ធ ចំពោះការបញ្ចេញទឹកកខ្វក់នុយក្លេអ៊ែរ របស់ប្រទេសជប៉ុន ដោយព្រមានថា វាអាចបង្កបញ្ហាធំដល់បរិស្ថានសមុទ្រពិភពលោក សុខភាពសាធារណៈ និងបញ្ហាផ្លាស់ទីលំនៅកាន់តែទូលំទូលាយ។
ថ្លែងនៅក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី៥៣ នៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UN) អ្នកការទូតចិនបានចង្អុលបង្ហាញថា ការបញ្ចោញទឹកកខ្វក់នុយក្លេអ៊ែរ ទៅក្នុងមហាសមុទ្រ គឺស្មើនឹងការផ្ទេរហានិភ័យនៃ ការបំពុលនុយក្លេអ៊ែរដល់មនុស្សជាតិទាំងអស់។
អ្នកការទូតចិនបានប្រាប់ក្រុមប្រឹក្សាថា សកម្មភាពរបស់ប្រទេសជប៉ុន បានរំលោភលើទំនួលខុសត្រូវ ខាងសីលធម៌អន្តរជាតិ និងកាតព្វកិច្ចផ្លូវច្បាប់អន្តរជាតិដូចជា អនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីច្បាប់សមុទ្រ និងអនុសញ្ញា ស្តីពីការទប់ស្កាត់ការបំពុលសមុទ្រ ដោយការចោលកាកសំណល់ និងបញ្ហាផ្សេងទៀត។
ចិន ជំរុញជប៉ុនម្តងទៀតឲ្យបញ្ឈប់ផែនការ បញ្ចេញទឹកកខ្វក់នុយក្លេអ៊ែរទៅក្នុងសមុទ្រ បោះចោលវាតាមបែបវិទ្យាសាស្ត្រ សុវត្ថិភាព និងតម្លាភាព ហើយសហការជាមួយទីភ្នាក់ងារថាមពលបរមាណូអន្តរជាតិ (IAEA) ដើម្បីដាក់ឲ្យដំណើរការ យន្តការត្រួតពិនិត្យអន្តរជាតិរយៈពេលវែង ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងប្រទេសជិតខាង របស់ប្រទេសជប៉ុន និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតឱ្យបានឆាប់តាម ដែលអាចធ្វើបាន”។
ប្រទេសចិន បានឲ្យដឹងថា របាយការណ៍ដែលចេញផ្សាយ ដោយទីភ្នាក់ងារថាមពលអាតូមិកអន្តរជាតិ (IAEA) មិនគួរជាការអនុញ្ញាត សម្រាប់ការបង្ហូរចេញពីទឹកកខ្វក់ នុយក្លេអ៊ែររបស់ជប៉ុន ចូលទៅក្នុងមហាសមុទ្រនោះទេ ដោយជំរុញឱ្យប្រទេសជប៉ុន ធ្វើការជាមួយ IAEA ដើម្បីដាក់ឱ្យមានយន្តការតាមដាន ជាអន្តរជាតិរយៈពេលវែង។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិន បានធ្វើការកត់សម្គាល់នៅពេល ត្រូវបានសួរឱ្យធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើរបាយការណ៍នេះ ដែលជឿជាក់ថា ផែនការរបស់ជប៉ុន ក្នុងការបញ្ចេញទឹកកខ្វក់នុយក្លេអ៊ែរទៅក្នុងសមុទ្រ អនុលោមតាមស្តង់ដារសុវត្ថិភាពអន្តរជាតិ ដោយថា IAEA នឹងធ្វើការត្រួតពិនិត្យរយៈពេលវែងជុំវិញសកម្មភាពការបង្ហូរទឹកចេញពីប្រទេសជប៉ុន។ ។
អ្នកនាំពាក្យបានឲ្យដឹងថា វាត្រូវបានគេដឹងថា របាយការណ៍នេះបរាជ័យក្នុងការឆ្លុះបញ្ចាំង យ៉ាងពេញលេញនូវទស្សនៈពីអ្នកជំនាញ ដែលបានចូលរួមក្នុងការពិនិត្យឡើងវិញ ហើយការសន្និដ្ឋានមិនត្រូវបានចែករំលែក ដោយអ្នកជំនាញទាំងអស់។ ភាគីចិន សម្ដែងសោកស្ដាយ ចំពោះការចេញផ្សាយរបាយការណ៍យ៉ាងប្រញាប់ប្រញាល់។
ដោយសារតែអាណត្តិមានកំណត់របស់ខ្លួន IAEA បានបរាជ័យក្នុងការត្រួតពិនិត្យភាពត្រឹមត្រូវ និងភាពស្របច្បាប់នៃផែនការ បញ្ចេញទឹកសមុទ្ររបស់ប្រទេសជប៉ុន វាយតម្លៃប្រសិទ្ធភាពរយៈពេលវែងនៃ កន្លែងបន្សុតរបស់ប្រទេសជប៉ុន និងបញ្ជាក់ពីភាពត្រឹមត្រូវ និងភាពត្រឹមត្រូវនៃទិន្នន័យទឹកកខ្វក់ នុយក្លេអ៊ែររបស់ប្រទេសជប៉ុន។ អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបន្តថា ដូច្នេះការសន្និដ្ឋានមានកម្រិតច្រើន ហើយមានភាពមិនពេញលេញ។
អ្នកនាំពាក្យបានបន្ដថា ដើម្បីសន្សំសំចៃថ្លៃដើម ប្រទេសជប៉ុន បានទទូចឱ្យបញ្ចេញទឹកកខ្វក់នុយក្លេអ៊ែរ ចូលទៅក្នុងសមុទ្រដោយមិនយកចិត្តទុកដាក់ ចំពោះការព្រួយបារម្ភ និងការប្រឆាំងពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ហើយបានយកមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកជាលូបង្ហូរ ។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបន្ថែមថា មិនថារបាយការណ៍និយាយយ៉ាងណានោះទេ វានឹងមិនផ្លាស់ប្តូរការពិត ដែលថាប្រទេសជប៉ុន នឹងបញ្ចេញទឹកកខ្វក់នុយក្លេអ៊ែរហ្វូគូស៊ីម៉ា រាប់លានតោនចូលទៅក្នុងមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ក្នុងរយៈពេល ៣ទសវត្សរ៍ខាងមុខ។
តើកន្លែងបន្សុតរបស់ប្រទេសជប៉ុន នឹងមានប្រសិទ្ធភាពក្នុងរយៈពេលវែងដែរឬទេ? តើសហគមន៍អន្តរជាតិ អាចទទួលបានព័ត៌មានទាន់ ពេលវេលានៅពេលដែលទឹក ដែលបញ្ចេញលើសពីដែនកំណត់ នៃការបញ្ចេញចោលនោះ? អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបញ្ជាក់ថា ទាំងនេះជាសំណួរដែលរបាយការណ៍ IAEA បរាជ័យក្នុងការឆ្លើយ។
ដោយកត់សំគាល់ថា អនុសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីច្បាប់សមុទ្រចែងថា រដ្ឋមានកាតព្វកិច្ចការពារ និងថែរក្សាបរិស្ថានសមុទ្រ ហើយអនុសញ្ញា ស្តីពីការទប់ស្កាត់ការបំពុលសមុទ្រ ដោយការបោះចោលកាកសំណល់ និងបញ្ហាផ្សេងទៀតក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ ហាមឃាត់ការចោលចោល នូវសារធាតុវិទ្យុសកម្មទាំងអស់។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានបញ្ញាក់បន្ថែមថា “ជាថ្មីម្តងទៀតយើងជំរុញឱ្យភាគីជប៉ុន បញ្ឈប់ផែនការបញ្ចេញទឹកសមុទ្ររបស់ខ្លួន ហើយបោះចោលទឹក ដែលបំពុលដោយនុយក្លេអ៊ែរ ដោយស្មោះស្ម័គ្រតាមលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ត្រ សុវត្ថិភាព និងតម្លាភាព”។
អ្នកនាំពាក្យក៏បានជំរុញឱ្យភាគីជប៉ុនធ្វើការជាមួយ IAEA ដើម្បីដាក់ឱ្យដំណើរការឱ្យបានឆាប់ តាមដែលអាចធ្វើទៅបាននូវ យន្តការត្រួតពិនិត្យអន្តរជាតិរយៈពេលវែង ដែលនឹងមានការពាក់ព័ន្ធពីភាគីពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងប្រទេសជិតខាងរបស់ប្រទេសជប៉ុនផងដែរ ៕
ប្រែសម្រួល ឈូក បូរ៉ា