ថ្ងៃទី២៦ខែកក្កដា លោកBlinken រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិក បានចូលរួមក្នុងពិធីបើកស្ថានទូតថ្មី អាមេរិកប្រចាំ នៅប្រទេសតុងហ្គា ។ នេះជាលើកទីមួយ ដែលអាមេរិក បានបើកស្ថានទូតនៅតុងហ្គាបន្ទាប់ពីអាមេរិក និងតុងហ្គាបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតកាលពី៥១ឆ្នាំមុន។ នាថ្ងៃដដែល លោកAustin រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិក បានទៅបំពេញ ទស្សនកិច្ច នៅប៉ាពួញូហ្គីណេ ។ បន្ទាប់មក ពួកគេនឹងរៀបចំកិច្ចពិភាក្សា ប្រចាំឆ្នាំ”២បូក២” ជាមួយភាគីអូស្ត្រាលី ។
ក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំកន្លងទៅ ក្រោមការជំរុញពីអ្វី ដែលហៅថា”យុទ្ធសាស្ត្រឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក” អាមេរិកកំពុង” សម្រុកចូល” ក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ដោយខ្លាំងក្លា ។ នៅឆ្នាំ២០២៣ អាមេរិកបានបើកស្ថានទូត នៅប្រជុំកោះសាឡូម៉ូនឡើងវិញ ដែលបានបិទអស់រយៈពេល៣០ឆ្នាំ ហើយបាន បើកស្ថានទូតថ្មី នៅតុងហ្គានិងវ៉ានូអាទូ ។ អាមេរិក ក៏កំពុងធ្វើកិច្ចចរចា ជាមួយប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ចំនួនបី ដែលរួមមានប្រទេស សហព័ន្ធរដ្ឋមីក្រូនេស៊ី ប៉ាលូនិងប្រជុំកោះ Marshall ដែលបានចុះហត្ថលេខាលើ “កិច្ចព្រមព្រៀងទំនាក់ទំនងសេរី” ស្តីពីកិច្ចការបន្តកិច្ចព្រមព្រៀង ហើយបានសន្យាថា នឹងផ្តល់ជំនួយចំនួន ៧ពាន់១រយលានដុល្លារអាមេរិក ដល់ពួកគេក្នុងរយៈពេល២០ឆ្នាំខាងមុខ។
អាកប្បកិរិយា ដ៏រួសរាយបែបនេះ បើគិតតាំងពីរាប់សិន ឆ្នាំមុនមក គឺ មិនអាចនឹកស្មានបានឡើយ ។ តើសភាពការណ៍បែបនេះ ចាប់ផ្តើម ប្រែប្រួល តាំងពីពេលណា? ក្នុងរយៈពេលជាង១០ឆ្នាំ ចុងក្រោយនេះ ប្រទេសចិន បានធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដែលផ្តល់ ផលប្រយោជន៍ ដល់គ្នាទៅវិញទៅមក ជាមួយបណ្តាប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិក ដោយឈរលើមូលដ្ឋានគោរពគ្នា ទៅវិញទៅមក ហើយត្រូវបានស្វាគមន៍ ដោយរដ្ឋាភិបាល និងប្រជាជន នៃប្រទេសទាំងនេះ ។ សូមយកប្រជុំ កោះសាឡូម៉ូន ជាឧទាហរណ៍ ចាប់តាំងពីការបង្កើត ទំនាក់ទំនងការទូតរវាងចិន និងប្រជុំកោះសាឡូម៉ូន នៅឆ្នាំ២០១៩មក កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នា ទៅវិញទៅមក រវាងប្រទេសទាំង២ បានទទួលការអភិវឌ្ឍយ៉ាងឆាប់រហ័ស ។ នៅឆ្នាំ២០២២ ទំហំពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំង ២បានឈានដល់៤រយ៩៨លានដុល្លារអាមេរិក ។
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដែលផ្តល់ ផលប្រយោជន៍ ដល់គ្នាទៅវិញ ទៅមក រវាងប្រទេសចិន និង បណ្តាប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង បាននាំមកនូវ ផលប្រយោជន៍ ជាក់ស្តែងដល់ប្រជាជនក្នុងតំបន់ ប៉ុន្តែវាបានបណ្តាលឱ្យអាមេរិក មានការព្រួយ បារម្ភខាងយុទ្ធសាស្ត្រ ។ ភាគីអាមេរិកបានកែប្រែភាពក្រអឺត ក្រទមនិងការមិនអើពើ ពីមុនរបស់ខ្លួន ចាត់បញ្ជូនមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ ទៅបំពេញទស្សនកិច្ចជាញឹកញាប់ សន្យាថានងផ្តល់ជំនួយយ៉ាង សន្ធឹកសន្ធាប់ ហើយបានរួសរាយរាក់ទាក់ ចំពោះប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិក ខាងត្បូងភ្លាមៗ។ មានការវិភាគបានចង្អុលបង្ហាញថា អាមេរិកគឺចង់ដកចេញនិង គាបសង្កត់វត្តមាននិងផល ប្រយោជន៍ របស់ប្រទេសចិន នៅក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង រារាំងនិងបំផ្លាញកិច្ច សហប្រតិបត្តិការ ដែលផ្តល់ផលប្រយោជន៍ ដល់គ្នាទៅវិញទៅមករបស់ប្រទេសចិន ជាមួយបណ្តាប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ។
ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោកAustin រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអាមេរិក ទៅកាន់ប៉ាពួញូហ្គីណេ សំខាន់គឺពិភាក្សាអំពីបញ្ហា ពង្រឹងនិងធ្វើឱ្យស៊ីជម្រៅ នូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យការពារជាតិ ។ ភាគីអាមេរិករំពឹងថា នឹងបន្តចុះហត្ថលេខាលើ” កិច្ចព្រមព្រៀងទំនាក់ទំនងសេរី” ដើម្បីធានាឱ្យមានឯកសិទ្ធិយោធា នៅបណ្តាប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ។មានការវិភាគបានយល់ឃើញថា ភាគីអាមេរិក កំពុងធ្វើយោធូប នីយកម្ម ចំពោះតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ហើយចង់ធ្វើឱ្យប្រទេស កោះប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ក្លាយជាចំណុចទម្រជាយុទ្ធសាស្ត្រ សម្រាប់ទប់ស្កាត់ការអភិវឌ្ឍ របស់ប្រទេសចិននៅបណ្ដាប្រទេស អឌ្ឍគោលខាងត្បូង ។
សម្រាប់បណ្តា ប្រទេសកោះប៉ាស៊ីហ្វិក ការគំរាមកំហែង ពិតប្រាកដបំផុតដែលពួកគេកំពុងប្រឈមមុខ គឺវិបត្តិរស់រានមានជីវិត ដែលនាំមក ដោយការប្រែប្រួល អាកាសធាតុ គឺកម្រិតជីវភាពរស់នៅទាប របស់ប្រជាជន ដែលបណ្តាល មកពីការអភិវឌ្ឍយឺតយ៉ាវ មិនចង់ក្លាយទៅជាកូន អុករបស់ភាគីអាមេរិក សម្រាប់ធ្វើការប្រកួតប្រជែង ភូមិសាស្ត្រនយោបាយទាល់តែសោះ ។
មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក គឺជាមហាសមុទ្រសន្តិភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ។ ភាគីចិន សូមស្វាគមន៍ រាល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង សហប្រតិបត្តិការ ដែលមានអំណោយផលដល់ការ អភិវឌ្ឍនៃប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ។ ភាគីអាមេរិកបានប្រឌិត អ្វីដែលហៅថា”ទ្រឹស្ដីគំរាមកំហែងរបស់ប្រទេសចិន” ហើយប៉ុនប៉ងចង់បង្ខំ ប្រទេសប៉ាស៊ីហ្វិកខាងត្បូង ឱ្យធ្វើការតាមគោលបំណងនឹងយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ខ្លួន ប៉ុន្តែវាវាយតម្លៃទាប ចំពោះការប្តេជ្ញាចិត្ត របស់ប្រទេសទាំងនេះ ក្នុងការប្រកាន់ខ្ជាប់ការអភិវឌ្ឍ ដោយឯករាជ្យនិងម្ចាស់ការ ។ នេះមិនខុសអ្វី ពីប្រសាសន៍ របស់លោកSogavare នាយករដ្ឋមន្រ្តីប្រជុំកោះសាឡូម៉ូនដែលបានលើកឡើងថា គ្មានអ្វីអាចរារាំង កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ដ៏មេត្រីភាពដែលផ្តល់ ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកជាមួយ ប្រទេសចិនបាននោះទេ៕
វិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជា-ចិន
