សម្លេងដ៏លើសលុបរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិបាន បន្លឺជាប់ជានិច្ចជាមួយនិងគោលគំនិតនៃ «គោលការណ៍ចិនតែមួយ»ហើយគោលការណ៍នេះត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយចែករំលែក នៅគ្រប់វេទិកាវិទ្យាសាស្រ្តនានានៅបរទេស ដើម្បីរួមចំណែកផ្សព្វផ្សាយកាន់តែទូលំទូលាយពីសច្ចធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ប្រទេសចិន ព្រមទាំងបានផ្តល់សញ្ញាវិជ្ជមាននៃការត្រៀមអំណរការវិលត្រឡប់របស់តៃវ៉ាន់មកកាន់មាតុភូមិរបស់ខ្លួនវិញ។
សម្លេងគាំទ្រនេះបានផ្តល់កម្លាំងចិត្តដល់កងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនបង្កើនសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនប្រឆាំងនឹងការផ្តល់សញ្ញាខុសពីបណ្តាប្រទេសនិងអង្គការមួយចំនួនតូចដែលមានអំណានខុសជាមួយនិងប្រវត្តិសាស្រ្តចិន ព្រមទាំងជាការវាយបំបាក់កម្លាំងវង្វេងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ក្រុមអ្នកនយោបាយប្រជាភិថុតនៅកោះតៃវ៉ាន់ផងដែរ ជាក់ស្តែងថ្មីៗនេះ យុទ្ធភូមិភាគខាងកើតនៃកងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនបានធ្វើសមយុទ្ធឈ្មោះ «ផ្គរច្រកសមុទ្រ-២០២៥A» នៅដែនសមុទ្រភាគកណ្តាលនិងភាគខាងត្បូងនៃច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ ជាការបង្ហាញពីសេចក្តីប្តេជ្ញាចិត្តនិងឆន្ទៈក្នុងការគាំពារសន្តិសុខនៃអធិបតេយ្យភាពជាតិនិងបូរណភាពទឹកដី វាគឺមានភាពត្រឹមត្រូវ ចាំបាច់និងសមហេតុផល។
ឈរលើមូលដ្ឋាន«គោលការណ៍ចិនតែមួយ» មានប្រទេសចំនួន១៨៣លើពិភពលោកបានបង្កើតទំនាក់ទំនងផ្លូវទូតជាមួយប្រទេសចិន ដែលនេះជាគំនិតឯកភាពរួមជាទូទៅ នៃសហគមន៍អន្តរជាតិនិងជាក្រមមូលដ្ឋាននៃទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិដែលបានយល់ច្បាស់ ពីសាវតារជាតិរបស់កោះតៃវ៉ាន់។ តាមកំណត់ត្រានៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងខ្លឹមសារនៃអង្គហេតុតាមផ្លូវច្បាប់ដែលពាក់ព័ន្ធគឺបានកំណត់យ៉ាងច្បាស់ថា តៃវ៉ាន់ជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខតែមួយគត់របស់ចិន។ ពិភពលោកបានចងចាំយ៉ាងច្បាស់ថា នៅដើមឆ្នាំ២៣០ ពោលគឺក្នុងអំឡុងសម័យនគរទាំងបីនៅក្នុងសម័យចិនបុរាណ កំណត់ត្រាដំបូងបំផុតនៃការអភិវឌ្ឍកោះតៃវ៉ាន់។
នៅឆ្នាំ១៦៨៤ រាជរដ្ឋាភិបាលឆេងនៃប្រទេសចិន បានបង្កើតខេត្តតៃវ៉ាន់ដែលស្ថិតនៅក្រោមយុត្តាធិការនៃខេត្តហុកគាន ហើយនៅឆ្នាំ១៨៨៥ តៃវ៉ាន់ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាខេត្តទី២០របស់ប្រទេសចិននៅពេលនោះ។ នៅឆ្នាំ១៨៩៤ ប្រទេសជប៉ុនបានចាប់ផ្តើមសង្រ្គាមចិន-ជប៉ុន ដើម្បីឈ្លានពានប្រទេសចិន ហើយបង្ខំឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលឆេង ប្រគល់កោះតៃវ៉ាន់។
នៅឆ្នាំ១៩៤៥ ប្រទេសជប៉ុនបានប្រកាសទទួលយកដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌនិងបានឯកភាពទទួលយកទាំងស្រុងនូវ «សេចក្តីថ្លែងការណ៍Potsdam» ដែលបានចេញរួមគ្នាដោយប្រទេសចិន សហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស និងសហភាពសូវៀត ក្នុងការប្រគល់កោះតៃវ៉ាន់ដែលជប៉ុនបានប្លន់យក ជូនមកប្រទេសចិនវិញ។ សារព្រមានឆ្លើយតបប្រកបដោយតក្កវិជ្ជាប្រវត្តិសាស្រ្តពីលោក Guo Jiakun អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសចិនកាលពីថ្ងៃទី២ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៥ ជាការគូសរំលេចដោយគ្មានភាពសង្ស័យថា ភាគីចិននឹងចាត់វិធានការចាំបាច់ទាំងអស់ ដើម្បីការពារអធិបតេយ្យភាពនិងបូរាណភាពទឹកដី ព្រោះសកម្មភាពទាំងឡាយរបស់ចិនដើម្បីការពារសោកនាដកម្មប្រវត្តិសាស្រ្តពីការកើតមានឡើងវិញម្តងទៀត ដើម្បីការពារផលផ្លែនៃការអភិវឌ្ឍសន្តិភាពនៃចំណងច្រកសមុទ្រ ដើម្បីជួយជនរួមជាតិចិនរបស់ខ្លួនឯងនៅច្រកសមុទ្របន្តរស់រានក្នុងជីវិតសន្តិភាព និងភាពស្ងប់ស្ងាត់ ហើយដើម្បីឲ្យជំនាន់ក្រោយៗរបស់ចិនពន្លាតអនាគតដ៏ភ្លឺស្វាង។
ដោយប្រឈមមុខនឹងភាពគឃ្លើនប៉ុនប៉ងស្វែងរកឯករាជ្យភាពនៃតំបន់តៃវ៉ាន់ និងបង្កើនការបដិបក្ខគ្នាដ៏តានតឹងរវាងត្រើយទាំងសងខាងដែលបង្កឡើងដោយអាជ្ញាធរនៃបុគ្គល William Lai រួមជាមួយប្រទេសនិងអង្គការមួយចំនួនតូចបានចោទប្រកាន់ប្រទេសចិនដោយមិនអើពើពីការពិត ប្រែពណ៌សទៅជាពណ៌ខ្មៅ និងជ្រៀកជ្រែតកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសចិន នោះសកម្មភាពយុទ្ធភូមិភាគខាងកើតនៃកងទ័ពរំដោះប្រជាជនចិនធ្វើសមយុទ្ធរួមបាញ់គ្រាប់ពិតនៅជុំវិញកោះតៃវ៉ាន់ ជាចម្លើយតបឱ្យជនបង្ករឿងទាំងនោះយល់កាន់តែច្បាប់ និងគោរពឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវគោលការណ៍ចិនតែមួយ។
រំលឹកពីប្រវត្តិសាស្រ្តឡើងវិញ នៅឆ្នាំ១៩៧១ មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី២៦បានអនុម័តសេចក្តីសម្រេចលេខ២៧៥៨ បានទទួលស្គាល់ជាអន្តរជាតិថា សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនដែលត្រូវបានចាប់បដិសន្ធិឡើងតាំងពីថ្ងៃទី១ ខែតុលា ឆ្នាំ១៩៤៩ គឺជាតំណាងស្របច្បាប់តែមួយគត់របស់ប្រទេសចិន ដែលនេះជាការគូសបញ្ជាក់ដោយគ្មានស្រពិចស្រពិលថា ប្រទេសចិនមានតែមួយគត់ ហើយទាំងអាសនៈនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ និងនៅក្នុងស្ថាប័នអង្គការសហប្រជាជាតិបានគូសរំលេចយ៉ាងច្បាស់ថា «តៃវ៉ាន់ជាដែនដីដែលមិនអាចបំបែកបានរបស់ប្រទេសចិន»។
ដោយអនុវត្តយ៉ាងម៉ឹងម៉ាត់និងច្បាស់លាស់តាមស្មារតីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រទេសចិនដាច់ខាតមិនអនុញ្ញាតជាដាច់ខាតឱ្យជនណាឬកម្លាំងណាមួយមកបំបែកបំបាក់តំបន់តៃវ៉ាន់ឱ្យចេញពីប្រទេសចិន ទោះតាមទម្រង់ណាមួយក៏ដោយ ព្រោះបញ្ហាតៃវ៉ាន់ជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ចិន ហេតុនេះជនណា ឬប្រទេសណា ឬអង្គការណាដែលឃោសនាបំប៉ោងពី«ការចង់ឱ្យតៃវ៉ាន់ឯករាជ្យ» គឺប៉ុនប៉ងធ្វើការបំបែកបំបាក់ប្រទេសចិន ហើយជនណា ឬប្រទេសណា ឬអង្គណាដែលគាំទ្រដល់«កម្លាំងអបគមន៍ដែលចង់ឱ្យតៃវ៉ាន់ឯករាជ្យ»គឺជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ចិន។ បន្ថែមពីលើសពីនេះ ជនណាឬប្រទេសណាឬអង្គការណាដែលបណ្តែតបណ្តោយឱ្យ«កម្លាំងអបគមន៍ដែលចង់ឱ្យតៃវ៉ាន់ឯករាជ្យ»គឺជាការបំផ្លាញស្ថិរភាពនៃតំបន់ច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ ហើយទង្វើបែបនេះច្បាស់ណាស់ដែលថានឹងទទួលរងដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងមុតមាំពីប្រទេសចិន។
យោងតាមប្រវត្តិសាស្ត្រ និងផ្លូវច្បាប់ដូចបានលាតត្រដាងខាងលើ មនុស្សជាតិនឹងយល់ស្របគ្នាជាឯកច្ឆ័ន្ធថា កោះតៃវ៉ាន់ជាផ្នែកមួយរបស់ប្រទេសចិន ពោលគឺច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ចិនតែមួយគត់ ហើយគ្មានកម្លាំងណាអាចមកផ្លាស់ប្តូរបានឡើយ។
ជនរួមជាតិចិននៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ទាំងសងខាងសុទ្ធតែជាជនជាតិចិន ហើយមនោសញ្ចេតនា និងអត្តសញ្ញាណជាតិនៃការជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ព្រោះឈាមគឺក្រាស់ ឬខាប់ជាងទឹក ទំនោរនៃពេលវេលាឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ និងការអភិវឌ្ឍទៅមុខ ដោយការវិលត្រឡប់របស់តៃវ៉ាន់មកកាន់ប្រទេសចិនដែលជាមាតុភូមិរបស់ខ្លួនវិញ គឺច្បាស់ណាស់ដែលថាគ្មានកម្លាំងណាមួយអាចបញ្ឈប់បានឡើយ។
ក្នុងន័យនេះ ការថែរក្សាស្ថិរភាពរបស់កោះតៃវ៉ាន់ គឺជាការគាំពារកិត្យានុភាពនៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់ប្រទេសចិន ដោយប្រទេសចិននឹងចាត់វិធានការជាក់ស្តែងសម្រាប់អនុវត្តច្បាប់ដូចជា «ច្បាប់ស្តីពីការប្រឆាំងការបំបែកបំបាក់ជាតិ» និង «ច្បាប់ការពារជាតិ»ជាដើម។ ជាទិសដៅអនាគតដ៏ខ្លី និន្នាការប្រវត្តិសាស្ត្រនៃកម្លាំងរួបរួមជាតិ ការស្តារភាពអស្ចារ្យឡើងវិញរបស់ប្រជាជាតិចិន និងកិច្ចអភិបាលដែនដីកោះតៃវ៉ាន់ដូចមានកោះហុងកុង និង កោះម៉ាកាវ ជាគំរូនិងជាទឡ្ហីករណ៍បញ្ជាក់ស្រាប់ នោះគោលការណ៍«ប្រទេសមួយ របបពីរ» នឹងអត្ថិភាពផ្តល់វឌ្ឍនភាពនិងវិបុលភាពដល់ប្រជាជនចិនរស់នៅលើកោះតៃវ៉ាន់។
ជារួម ការស្តារភាពអស្ចារ្យឡើងវិញនៃប្រជាជាតិចិនត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធទៅនឹងអនាគត និងជោគវាសនារបស់កោះតៃវ៉ាន់ក្នុងការវិលត្រឡប់មកកាន់មាតុភូមិរបស់ខ្លួនវិញ ស្របពេលដែលបច្ចុប្បន្ននេះ ប្រជាជាតិចិនបានសម្លឹងឃើញកាន់តែច្បាស់ថាប្រទេសចិនកាន់តែខិតជិតជាងមុនដើម្បីសម្រេចបានក្តីសុបិនដ៏អស្ចារ្យនេះ។ ពិភពលោកជឿជាក់លើប្រាជ្ញាចិន ជាក់ស្តែងក្នុងរយៈពេលតែប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ប៉ុណ្ណោះ ប្រទេសចិនបានសម្រេចកម្រិតអភិវឌ្ឍន៍មួយដែលប្រទេសជាច្រើននៅលើសកលលោកត្រូវចំណាយពេលរាប់រយឆ្នាំក្នុងការសម្រេចបាន។ ក្នុងនាមជាអ្នកស្រាវជ្រាវពីប្រទេសចិន ខ្ញុំជឿថា ប្រជាជនចិនរស់នៅកោះតៃវ៉ាន់ដឹងជាជនជាតិណាៗទាំងអស់ក្នុងលោកដែលថាប្រជាជនចិនរស់នៅតៃវ៉ាន់ប្រាកដជាឆាប់នឹងចូលរួមក្នុងការសម្រេចនៅក្នុងការស្តារភាពអស្ចារ្យឡើងវិញនៃប្រជាជាតិចិនដើម្បីរួមគ្នាធានាបាននូវវឌ្ឍនភាពនិងវិបុលភាពសកលដល់មនុស្សជាតិក្នុងពិភពលោក ហើយគឺ«គោលការណ៍ចិនតែមួយ» ជាមាគ៌ាត្រឹមត្រូវបំផុតតែមួយគត់ឆ្ពោះទៅការបង្រួបបង្រួមប្រទេសចិន ស្របតាមប្រវត្តិសាស្ត្រមនុស្សជាតិ៕
ដោយបណ្ឌិត ជា មុនីឫទ្ធិ
ប្រធានសមាគមអ្នកស្រាវជ្រាវវឌ្ឍនភាពកម្ពុជា-ចិន
