ម៉ូស្គូ ៖ ឯកសារដែលបាន ប្រកាសដោយទីភ្នាក់ងារ សារព័ត៌មានក្យូដូ បានបង្ហាញកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា សហភាពសូវៀត បានព្យាយាម ដោះស្រាយជម្លោះទឹកដី ជាមួយប្រទេសជប៉ុន ក្នុងឆ្នាំ១៩៧២ ដោយប្រគល់ កោះ ចំនួនពីរក្នុងចំណោមកោះមានជម្លោះចំនួន ពីរចេញពីកោះហុកកៃដូ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងការធ្វើឲ្យ ប្រសើរឡើង នូវទំនាក់ទំនងចិន – ជប៉ុន ។
នេះជាលើកទីមួយហើយ ដែលបានបង្ហាញឱ្យឃើញថា ភាពកក់ក្តៅរបស់សហភាពសូវៀត អំពីការធ្វើឱ្យប្រក្រតីនូវទំនាក់ទំនង ការទូតរវាងចិន និងជប៉ុន បានជំរុញឱ្យទីក្រុងមូស្គូ ស្វែងរកដំណោះស្រាយជម្លោះទឹកដី ជាមួយតូក្យូ ហើយដូច្នេះការបញ្ចប់សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ក្រោយសង្គ្រាមជប៉ុន និងរុស្ស៊ី។
ឯកសារដែលត្រូវ បានចាត់ថ្នាក់ជាស៊េរី រួមទាំងសេចក្តីព្រាង សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាពមួយ ត្រូវបានគូរឡើងនៅពេលការិយាល័យ នយោបាយ នៃគណៈកម្មាធិការ កណ្តាល នៃគណបក្សកុម្មុយនិស្តសហភាពសូវៀត បានពិភាក្សាអំពីវិធានការ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើង នូវទំនាក់ទំនង ជាមួយប្រទេសជប៉ុន នៅថ្ងៃទី០៣ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៧២ ។
ទោះយ៉ាងណាជប៉ុន និងសហភាពសូវៀត មិនបានឈានដល់ការសម្រុះសម្រួលគ្នា ដោយសារតែការទទូចរបស់ទីក្រុងតូក្យូ ក្នុងការវិលត្រឡប់នៃកោះទាំងបួនរបស់ខ្លួន ។
ប៉ុន្ដែសេចក្តីព្រាងសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព មិនត្រូវបានបង្ហាញនៅក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីលោក Kakuei Tanaka ទៅកាន់ទីក្រុងម៉ូស្គូ នៅខែតុលា ឆ្នាំ១៩៧៣ នោះទេ។
ជម្លោះរាប់សិបឆ្នាំនៅលើកោះ ដែលមានឈ្មោះថាដែនដីភាគខាងជើង នៅប្រទេសជប៉ុន និងភាគខាងត្បូងឃឺរីនៅរុស្ស៊ី បានរារាំងប្រទេសទាំងពីរ មិនឱ្យចុះហត្ថលេខាលើសន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ។
សេចក្តីប្រកាសរួមជប៉ុន – សូវៀត ឆ្នាំ១៩៥៦ ដែលប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្លាឌីមៀ ពូទីន បានអះអាងដដែលៗ នៅតែមានសុពលភាព ដោយលើកឡើងថា ប្រទេសរុស្ស៊ី នឹងប្រគល់កោះ Shikotan និងក្រុមកោះ Habomai បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ សន្ធិសញ្ញាសន្តិភាព ជាមួយជប៉ុន៕
ដោយ ឈូក បូរ៉ា
