ភ្នំពេញ ៖ ចិន ចេញមុខដោះស្រាយ ពាក្យចចាមអារ៉ាម និងជំរុញ មីយ៉ាន់ម៉ា ឱ្យដោះស្រាយ ការខ្វែងគំនិតគ្នា ខាងនយោបាយ ។ នេះបើយោងតាមសារព័ត៌មាន Myanmar Times បានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍ តាមអ៊ីមែល ជាមួយសារព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ។
ប្រភពបន្តថា ស្ថានទូតចិនប្រចាំនៅមីយ៉ាន់ម៉ា បានជំរុញ ឱ្យគ្រប់ភាគី នយោបាយទាំងអស់ នៅក្នុង ប្រទេស ចូលរួមការសន្ទនាគ្នា ដើម្បីដោះស្រាយ ការខ្វែងគំនិតគ្នា និង ព្យាយាម ដោះស្រាយ ពាក្យចចាមអារ៉ាម នៅលើបណ្តាញសង្គម ដែលអះអាងថា ចិនកំពុង ជួយយោធា មីយ៉ាន់ម៉ា ។
ប្រភពបញ្ជាក់ថា “ក្នុងនាមជាប្រទេសជិតខាងដ៏ល្អរបស់មីរបស់ មី យ៉ាន់ ម៉ា ប្រទេស ចិន បាន យកចិត្តទុកដាក់ យ៉ាងខ្លាំង ចំពោះ អ្វីដែល កំពុង កើតឡើង នៅក្នុង ប្រទេស មី យ៉ាន់ ម៉ា នាពេល ថ្មីៗ នេះ ។ យើង បាន កត់សម្គាល់ឃើញ ជម្លោះ ក្នុងស្រុក របស់ មី យ៉ាន់ ម៉ា ទាក់ទង នឹង ការបោះឆ្នោត មួយរយៈ មកនេះ ប៉ុន្តែ យើង មិនត្រូវ បាន គេ ជូនដំណឹង ជាមុន អំពី ការផ្លាស់ប្តូរ នយោបាយ នៅក្នុង ប្រទេស មី យ៉ាន់ ម៉ា ទេ “។
ទាំង គណបក្ស សម្ព័ន្ធជាតិ ដើម្បី លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និង កងទ័ពមីយ៉ាន់ម៉ា រក្សាទំនាក់ទំនង មិត្តភាព ជាមួយចិន ។ ការវិវឌ្ឍ បច្ចុប្បន្ន នៅក្នុង ប្រទេស មីយ៉ាន់ ម៉ា មិនមែនជា អ្វីដែល ចិន ចង់ឃើញនោះទេ ។ យើងសង្ឃឹមថា គ្រប់ភាគី ទាំងអស់ នៅមីយ៉ាន់ម៉ា អាចដោះស្រាយ ការខ្វែងគំនិតគ្នា បានត្រឹមត្រូវ តាមក្របខ័ណ្ឌ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ព្រមទាំងរក្សា ស្ថិរភាព នយោបាយ និងសង្គម ។
ថ្មីៗ នេះ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានសម្តែង ការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង អំពីការប្រកាស ស្ថានភាពអាសន្ន និងការឃុំខ្លួន ទីប្រឹក្សារដ្ឋ លោកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី និង ប្រធានាធិបតី អ៊ូ វីនមីន (U Win Myint) និង អ្នក ដទៃទៀត អំពាវនាវ ឱ្យមាន ការដោះលែង ជាបន្ទាន់ នូវ អ្នក ទាំងអស់ ដែល ត្រូវបាន ឃុំខ្លួន និង លើកទឹកចិត្ត ដល់ ការបន្ត កិច្ចសន្ទនា និង ការផ្សះផ្សា ស្របតាមឆន្ទៈ និង ផលប្រយោជន៍ របស់ប្រជាជន មីយ៉ាន់ម៉ា ។ ប្រទេសចិន ដែលជាសមាជិក ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ បានចូលរួម ក្នុងកិច្ចពិភាក្សា នេះហើយយើង ជឿជាក់ថា គ្រប់ភាគី នៅមីយ៉ាន់ម៉ា បានដឹង អំពីបញ្ហានេះ ។
យោងតាម សេចក្តីប្រកាស ព័ត៌មាន របស់ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អង្គការសហប្រជាជាតិ ឆ្លុះបញ្ចាំង ពី ជំហរ រួម របស់ សហគមន៍ អន្តរជាតិ រួមទាំង ប្រទេស ចិន ផងដែរ ។
ចិន គាំទ្រ កិច្ចខិតខំ ប្រឹងប្រែង ស្រមុះ ស្រមួល ដោយអាស៊ាន និង ប្រេសិត ពិសេស របស់អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីមីយ៉ាន់ម៉ា ។ ចិន ក៏កំពុង ដើរតួនាទី ក្នុងន័យ ស្ថាបនាផងដែរ ដោយលើកកម្ពស់សន្តិភាព និង ការសន្ទនា ជាស្នូល ។
យោធា និងគ្រប់ភាគី នយោបាយទាំងអស់ សុទ្ធតែជា សមាជិក នៃក្រុមគ្រួសារ មីយ៉ាន់ម៉ា ដែលពួកគេទាំងអស់ គួរតែមានទំនួល ខុសត្រូវជាប្រវត្តិសាស្ត្រ ក្នុងការថែរក្សា ស្ថិរភាពនិង ការអភិវឌ្ឍជាតិ ។ អ្វីដែល មីយ៉ាន់ម៉ា ត្រូវការ គឺ ការផ្សះផ្សានិងឯកភាពគ្នា ជំនួសឱ្យការប្រឈមមុខ ដាក់គ្នា និងការបែងចែកគ្នា ដែលយើងជឿថា ជាបំណងប្រាថ្នា រួមរបស់ប្រជាជន មី យ៉ាន់ម៉ា ។
ប្រភពលើកឡើងថា ” យើង សង្ឃឹមថា គ្រប់ភាគី ទាំងអស់ នៅ មីយ៉ាន់ម៉ា អាចដោះស្រាយ ការខ្វែងគំនិតគ្នា តាមរយៈ ការសន្ទនា និង ការពិគ្រោះ យោបល់ ឱ្យបាន ត្រឹមត្រូវ ។ សកម្មភាព របស់ សហ គម ន៍ អន្តរជាតិ គួរតែ ជួយ សម្រួល ដល់ ស្ថិរភាព នយោបាយ និង សង្គម របស់ មីយ៉ាន់ម៉ា ហើយ ចៀសវាង បង្កើនភាពតានតឹង កាន់តែខ្លាំងឡើង “។
សម្រាប់សំនួរថាតើក្នុងនាម ជាប្រទេសជិតខាង របស់មីយ៉ាន់ម៉ា តើ ប្រទេស ចិន អាច ដើរតួនាទី អ្វី ក្នុងការ ដោះស្រាយ បញ្ហា បច្ចុប្បន្ន ?
ចិនបានបញ្ជាក់ថា ” ចិន សង្ឃឹម ដោយស្មោះ ថា មីយ៉ាន់ម៉ា នឹងមាន ស្ថិរភាព សង្គម និង ការអភិវឌ្ឍជាតិ ។ យើង ជឿជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ អ្វីដែល សំខាន់បំផុត សម្រាប់ មី យ៉ាន់ ម៉ា និង ប្រជាជន របស់ខ្លួន គឺ ធ្វើការ រួមគ្នា ដើម្បី រក ដំណោះស្រាយ ប្រកបដោយ ប្រសិទ្ធភាព ចំពោះ វិបត្តិ នយោបាយ ក្នុងស្រុក ។ វា មាន សារៈសំខាន់ ណាស់ ក្នុងការ ផ្សារភ្ជាប់ ការខ្វែងគំនិត គ្នា តាមរយៈ ការប្រាស្រ័យ ទាក់ទង និង ការសន្ទនា គ្នា ដើម្បី នាំ ប្រទេស ដើរ លើផ្លូវ ត្រូវ វិញ ។ ប្រការនេះ តម្រូវឱ្យ យោធា មី យ៉ាន់ ម៉ា គណបក្សនយោបាយ និង គ្រប់ផ្នែក ទាំង អស់នៃ សង្គម ត្រូវ ចងចាំ នូវ ផលប្រយោជន៍ ជា មូលដ្ឋាន រយៈពេល វែងរ បស់ មី យ៉ាន់ ម៉ា ស្វែងរក ដំណោះស្រាយ នយោបាយ តាមរយៈ ការសន្ទនា នយោបាយ ដោយ គតិបណ្ឌិត នយោបាយ និង រក្សា ស្ថិរភាព នយោបាយ និង សង្គម ។ ប្រទេស ចិន នឹង បន្ត ដើរតួនាទី ក្នុងន័យ ស្ថាបនា រហូតដល់ ទីបញ្ចប់ “។
សង្គម មីយ៉ាន់ម៉ា បានចាប់ផ្តើម យុទ្ធនាការមិន គោរពច្បាប់រដ្ឋ ហើយមានការប្រមូលផ្តុំ មនុស្ស យ៉ាងច្រើន នៅមុខស្ថានទូតចិន ប្រចាំ នៅមីយ៉ាន់ម៉ា អស់ រយៈពេល ជាច្រើន ថ្ងៃ ។ តើ ស្ថានទូត មានអ្វីជាការ អត្ថាធិប្បាយ ?
យើង យល់ ពីសេចក្តីប្រាថ្នា របស់ ប្រជាជន ហើយ យើង ក៏បានលើកឡើង ពី ការទាមទារ ទាំងអស់នេះដែរ នៅពេល យើង ជំរុញ ការសន្ទនា រវាងភាគីផ្សេងគ្នា នៅ មីយ៉ាន់ម៉ា ។
នាពេល បច្ចុប្បន្ននេះ មី យ៉ាន់ ម៉ា ប្រឈមមុខ នឹង ស្ថានភាព ក្នុងស្រុក ធ្ងន់ធ្ងរ ដែល ក្នុងនោះ ការប្រឈមមុខគ្នា អាច នឹងត្រូវពង្រឹកបន្ថែមទៀត ។ យើងសង្ឃឹមថា គ្រប់ភាគី ទាំងអស់ អាច រក្សា ភាព ស្ងប់ស្ងៀម និង ទប់ស្កាត់ និង ចៀសវាង ពី ការធ្វើ រឿង ដែល អាច បង្កើន ជម្លោះ និង បង្កើន ភាព តានតឹង ។ ក្រោម ស្ថានភាព បច្ចុប្បន្ន អំពើហិង្សា គួរតែ ត្រូវ ចៀសវាង ហើយ សិទ្ធិ ជា មូលដ្ឋាន របស់ ប្រជាជន ចាំបាច់ ត្រូវការពារ ឱ្យបាន ។តើ អ្នកមាន ទស្សនៈ យ៉ាងណា ចំពោះ ទំនាក់ទំនង បច្ចុប្បន្ន រវាង មី យ៉ាន់ ម៉ា និង ចិន ?
ទោះបី ការផ្លាស់ប្តូរ ស្ថានការណ៍ នយោបាយ នៅ មី យ៉ាន់ ម៉ា គឺជា កិច្ចការ ផ្ទៃក្នុង របស់ខ្លួន ក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែ គ្មានអ្វី ត្រូវ ងឿងឆ្ងល់ ទេ ដែលថា វា នឹង ជះឥទ្ធិពល ដល់ ទំនាក់ទំនង របស់ មី យ៉ាន់ ម៉ា ជាមួយ ប្រទេសជិតខាង ។ យើង តែងតែ គិតគូរ ពី ផលប្រយោជន៍ របស់ ប្រជាជន ទាំងពីរ ។ ឧទាហរណ៍ ជាក់ស្តែង អាជ្ញាធរ ចិន និង អាជ្ញាធរ តាម តំបន់ បាន ជម្នះ ការលំបាក ហើយ ខិតខំ ប្រឹងប្រែង ដើម្បី ធ្វើឱ្យ ពាណិជ្ជកម្ម តាម ព្រំដែន មាន ស្ថិរភាព ។ ឧទាហរណ៍ មួយទៀត ចិន និង មី យ៉ាន់ ម៉ា បាន អនុវត្ត វិធានការ ប្រឆាំងនឹង ជំងឺ រាតត្បាត ប្រកបដោយ ប្រសិទ្ធភាព ហើយ ភាគី ទាំងសងខាង កំពុង ពិភាក្សាគ្នា អំពី លទ្ធកម្ម វ៉ាក់សាំង ដែលមាន សារៈសំខាន់ សម្រាប់ ប្រជាជន មី យ៉ាន់ ម៉ា ។ មានការ កត់សម្គាល់ ដ៏ រំភើប មួយចំនួន អំពី ចិន និង គម្រោង កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ រ វាង ចិន និង មី យ៉ាន់ ម៉ា ដែល បាន ផ្សព្វផ្សាយ លើ បណ្តាញ សង្គម មី យ៉ាន់ ម៉ា នាពេល ថ្មីៗ នេះ និង សូម្បី ព័ត៌មាន ក្លែងក្លាយ មួយចំនួន ក៏មានដែរ ។ យើង បានធ្វើ ការបញ្ជាក់ ឱ្យបាន ទាន់ពេលវេលា ក្នុង គោលបំណង ដើម្បី ជូនដំណឹង ដល់ សាធារណជន ទូទៅ អំពី ស្ថានភាព ជាក់ស្តែង និង ដើម្បី រក្សា ចំណងមិត្តភាព រវាង ប្រទេស ទាំងពីរ ។ យើង ប្រឆាំងនឹង រាល់ ការប៉ុនប៉ង ប្រើប្រាស់ កិច្ចការ ក្នុងស្រុក របស់ មី យ៉ាន់ ម៉ា ដើម្បី ធ្វើឱ្យ អន្តរាយ ដល់ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ មិត្តភាព រវាង ចិន និង មី យ៉ាន់ ម៉ា ព្រោះ ចេតនា នេះ នឹង ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ ដល់ ផលប្រយោជន៍ ផ្ទាល់ របស់ មី យ៉ាន់ ម៉ា ។ នេះបើតាមការរបស់ចិន។
តើ អ្នក អាច ដោះស្រាយ ពាក្យ ចចាមអារ៉ាម នៅលើ បណ្តាញ សង្គម ដែល អះអាងថា ១. យន្តហោះ ចិន បាន ដឹក អ្នកបច្ចេកទេស មក មី យ៉ាន់ ម៉ា , ២. ចិន កំពុង ជួយ កងទ័ព មី យ៉ាន់ ម៉ាក សាង ប្រព័ន្ធ Firewall ( គ្រប់គ្រង អ៊ីនធឺណេ ត ) និង ៣. ទាហាន ចិន កំពុង បង្ហាញ វត្តមាន តាម ដងផ្លូវ មី យ៉ាន់ ម៉ា ?
ទាំងនេះ គឺជា ការចោទប្រកាន់ មិន សម ហេតុ សម ផល និង គួរឱ្យ អស់សំណើច ។ យន្តហោះ ទាំងនេះ គឺជា ជើងហោះហើរ ដឹកទំនិញ ធម្មតា រវាង ចិន និង មី យ៉ាន់ ម៉ា ដែល ជើងហោះហើរ បាន ធ្លាក់ចុះ ពី ១៥១៨ ជើង ក្នុង មួយថ្ងៃ មុនពេល មាន ជំងឺ រាតត្បាត មក នៅសល់ ត្រឹម ប្រហែល ៥ ជើង ក្នុង មួយថ្ងៃ ។ យន្តហោះ ទាំងនោះ ដឹក គ្រឿង សមុទ្រ និង ការនាំចេញ ផ្សេងទៀត ពី មី យ៉ាន់ ម៉ា ទៅកាន់ ប្រទេស ចិន ។
ចិន តែងតែ ជាទី ផ្សារ នាំចេញ ដ៏ សំខាន់ សម្រាប់ ផលិតផល កសិកម្ម និង ជលផល របស់ មី យ៉ាន់ ម៉ា ។ មាន ពាក្យ ចចាមអារ៉ាម ថា ជើងហោះហើរ ទាំងនោះ ដឹក បុគ្គលិក បច្ចេកទេស ហើយ បង្ហាញ តាមរយៈ រូបភាព កាត់ត ដោយ ចេតនា ដោយ លុបចោល ពាក្យ ថា ” ជើងហោះហើរ ដឹកទំនិញ ” ។ បន្ទាប់មក មានការ ឃោសនា បំផ្លើស ថា ជើងហោះហើរ ទាំងនោះ បាន ដឹក ” អាវុធ ” ។
ទាំងនេះ មិនមែនជា ការពិត ទេ និង ជាការ ព្យាបាទ ។ យើង សង្ឃឹមថា ពាក្យ ចចាមអារ៉ាម បែបនេះ នឹងមិន កើតឡើង ម្តងទៀត ទេ ។ បើ នៅតែមាន ពាក្យ ចចាមអារ៉ាម ដូច្នោះ ទៀត វា នឹង បាន ត្រឹម បញ្ជាក់ថា មាន ឧបាយកល និង ការជ្រៀតជ្រែក ដោយ កម្លាំង ដែលមាន ចេតនា ពី ខាងក្រៅ ដែល ធ្វើការ នៅ ពីក្រោយ ឆាក ។ ប្រជាជនចិន ក៏មាន ការព្រួយបារម្ភ អំពី ពាក្យ ចចាមអារ៉ាម ទាំងអស់ នេះដែរ ។ មនុស្ស ជាច្រើន កំពុងត្អូញត្អែរ អំពីពាក្ មិន ពិត ទាំងនោះ ។
យើង សង្ឃឹម ដោយស្មោះ ថា ប្រជាជន មី យ៉ាន់ម៉ា អាចបែងចែក អ្វីដែល ខុស និង អ្វីដែល ត្រូវ និង ការពារ ប្រឆាំងនឹង ឧបាយកល នយោបាយ ដើម្បី ចៀសវាង ប៉ះពាល់ដល់ មិត្តភាព រវាង ប្រជាជន ទាំងពីរ ៕
