វ៉ាស៊ីនតោន ៖ ផែនការសកម្មភាពរួមហៅកាត់ថា JCPOA ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថា ជាកិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ២០១៥ អាចរស់ឡើងវិញ បានដែរឬយ៉ាងណា នៅក្នុងកិច្ចពិភាក្សាទីក្រុងវីយែន បើភាគីអាមេរិក និងអ៊ីរ៉ង់ នៅតែមិនទាន់មាន ចំណុចស្របគ្នានៅឡើយ?
អាមេរិក បានហៅកិច្ចពិភាក្សា នៅទីក្រុងវីយែន ស្តីពីកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ថា ជាជំហានស្ថាបនា មួយ ប៉ុន្តែបានច្រានចោលជំហរ របស់ទីក្រុងតេអេរ៉ង់ នៃការទាមទារអតិបរិមា នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយ របស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មានចិន ស៊ិនហួ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេសលោក Ned Price បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មានថា “ការពិភាក្សាទាំងនេះនៅក្នុងទីក្រុងវីយែន ទោះបីជាយើងមិន បានជួបផ្ទាល់ជាមួយអ៊ីរ៉ង់ ដូចដែលយើងបាននិយាយក៏ដោយ វាគឺជាជំហានស្វាគមន៍មួយ វាគឺជាជំហានស្ថាបនាមួយ វាគឺជាជំហានប្រកប ដោយសក្តានុពល” ។
លោកបានបន្ដថា“ យើងមិនរំពឹងថា នឹងមានរបកគំឃើញភ្លាមៗនោះទេ យើងដឹងថាវានឹងមានការពិភាក្សាលំបាកនៅពេលខាងមុខ ប៉ុន្តែម្តងទៀតនេះ គឺជាជំហានឆ្ពោះទៅមុខ ប្រកបដោយលទ្ធផលល្អ។
លោកបានកត់សម្គាល់ថា ក្រុមការងារចំនួនពីរ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ ផ្តោតលើជំហានរៀងៗខ្លួនសម្រាប់ ទីក្រុងតេអេរ៉ង់ និងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដើម្បីធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែររស់ឡើងវិញ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាផ្លូវការថា ជាផែនការសកម្មភាពរួម (JCPOA) ។
អ្វីដែលមាននៅលើតុ នៅទីក្រុងវីយែនថ្ងៃនេះ និងប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ទៀត គឺការពិភាក្សាដោយប្រយោលដំបូងអំពីជំហានដំបូងអ្វី ដែលអ៊ីរ៉ង់នឹងត្រូវធ្វើ ដើម្បីបន្តការអនុលោមតាម JCPOA និងអ្វីដែលសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងត្រូវការដើម្បីធ្វើបន្តទៀត និងអនុលោមតាម JCPOA ។
លោករំពឹងថា សហរដ្ឋអាមេរិក អាចមានការយល់ដឹង កាន់ តែច្បាស់ អំពីផែនទីបង្ហាញផ្លូវ សម្រាប់វិធី ដែលភាគីទាំងពីរទទួលបានការ គោរពគ្នា ទៅវិញទៅមក ជាមួយកិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរបន្ទាប់ពី កិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងវីយែន។
ជាមួយគ្នានេះដែរ អនុរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួង ការបរទេសអ៊ីរ៉ង់ បានឲ្យដឹងថា សហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវតែដកទណ្ឌកម្មទាំងអស់ ប្រឆាំងនឹងអ៊ីរ៉ង់ ក្នុងមួយជំហានប្រសិនបើខ្លួនស្វែង រកការចូលរួមកិច្ច ព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឡើងវិញ នេះបើយោងតាមការចុះផ្សាយ របស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន ចិនស៊ិនហួ។
គណៈកម្មការចម្រុះ នៃផែនការសកម្មភាពរួម (JCPOA) ដែលគេស្គាល់ថា កិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ បានបន្តកិច្ចពិភាក្សានៅទីក្រុងវីយែន កាលពីថ្ងៃអង្គារដោយការដក ទណ្ឌកម្មលើអ៊ីរ៉ង់ និងវិធានការអនុវត្តនុយក្លេអ៊ែរ នៅកំពូលនៃរបៀបវារៈ។
លោក Araqchi ដែលដឹកនាំគណៈប្រតិភូអ៊ីរ៉ង់បានលើកឡើងថា“ ពួកគេ (ជនជាតិអាមេរិក) បានចាកចេញពី JCPOA ហើយពួកគេ បានដាក់ទណ្ឌកម្ម ដូច្នេះជាក់ស្តែងប្រសិន បើពួកគេចង់វិលត្រឡប់មកវិញ ពួកគេនឹងត្រូវដកទណ្ឌកម្មទាំងនោះ ចេញទាំងអស់ក្នុងមួយជំហាន” ។
ទន្ទឹមនឹងនេះបើយោងតាមទីភ្នាក់ងារ សារព័ត៌មានផ្លូវការ របស់សាធារណរដ្ឋអ៊ីស្លាម លោក Araghchi បានប្រាប់កិច្ចប្រជុំគណៈកម្មការថា ការដកទណ្ឌកម្មសហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាជំហានដំបូង និងចាំបាច់បំផុត ដើម្បីធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀង នុយក្លេអ៊ែរឆ្នាំ២០១៥ មានភាពប្រសើរឡើងវិញ។
អ៊ីរ៉ង់ បានច្រានចោលម្តងហើយម្តងទៀត នូវផែនការជាជំហានៗ ដើម្បីធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងឆ្នាំ ២០១៥ មានភាពប្រសើរឡើងវិញ ហើយបានស្នើ ឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិក ដកទណ្ឌកម្មទាំងអស់ ដែលខ្លួនបានដាក់លើអ៊ីរ៉ង់ ជាមុនដោយកត់ សម្គាល់ថាអ៊ីរ៉ង់ នឹងវិលត្រឡប់ទៅរកការអនុវត្តន៍ ពេញលេញតាមកិច្ចព្រមព្រៀង បន្ទាប់ពីបានផ្ទៀងផ្ទាត់ ការដកទណ្ឌកម្មនេះរួច។
អ៊ីរ៉ង់ បានឈប់អនុវត្តជាបណ្តើរៗ នូវផ្នែកខ្លះនៃការប្តេជ្ញាចិត្ត JCPOA របស់ខ្លួន ចាប់ពីខែឧសភាឆ្នាំ២០១៩ មួយឆ្នាំ បន្ទាប់ពីរដ្ឋបាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានបោះបង់ចោលកិច្ចព្រមព្រៀង ជាឯកតោភាគី និងដាក់ទណ្ឌកម្មឡើងវិញលើអ៊ីរ៉ង់៕
ដោយ ឈូក បូរ៉ា
