ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅនេះ យោងតាមកម្មវត្ថុស្តីពី “អាមេរិកជាអាទិភាព” អាមេរិកបានដាក់ចេញគោលនយោបាយ ឧស្សាហកម្មជាច្រើនដែល ប្រកបដោយភាពរើសអើង ព្រមពេលជាមួយគ្នានេះ ដើម្បីគាំពារអនុត្តរភាព និងផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន ក៏ដូចជាទប់ស្កាត់ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិន អាមេរិកបានពន្លឿនការផ្តាច់ទំនាក់ទំនង និងខ្សែសង្វាក់ជាមួយ ប្រទេសចិនលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្មនិងបច្ចេកវិទ្យាជាដើម ។
នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ការធ្វើសកលភាវូបនីយកម្មសេដ្ឋកិច្ច បានរីកចម្រើនយ៉ាងស៊ីជម្រៅ ប្រព័ន្ធបែងចែកឧស្សាហកម្មអន្តរជាតិ ប្រកបដោយវិទ្យាសាស្ត្រ និងសមហេតុផល វាមានអំណោយផលដល់ ការជួយបណ្តាប្រទេសនានាពង្រីកឧត្តមភាពរបស់ខ្លួន និងលើកកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាព ដូច្នេះ បណ្តាប្រទេសនានាបានក្លាយទៅជា សហគមន៍រួមវាសនាតែមួយ ដែលរួមសុខរួមទុក្ខរួចទៅហើយ ។ តាំងពីបានអនុវត្តគោលនយោបាយ ធ្វើកំណែទម្រង់និងបើកទូលាយមក ក្នុងដំណើររួមបញ្ជូលជាមួយសេដ្ឋកិច្ចសកល ប្រទេសចិនបានក្លាយជាប្រទេសធំ ខាងសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្ម ដែលមានឥទិ្ធពលលើទូទាំងពិភពលោក ។ ប្រទេសចិនបានបង្កើតនិម្មាបនកម្ម បើកទូលាយចំពោះក្រៅប្រទេស ដោយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ក្នុងន័យចែករំលែកប្រាក់ទុន បច្ចេកវិទ្យានិងទីផ្សារជាមួយពិភពលោក ការច្នៃប្រឌិតថ្មីផ្នែកបច្ចេកវិទ្យារបស់ចិន បានបំពេញបន្ថែមកម្លាំងចលករថ្មី ដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកលឥតឈប់ឈរ ។ ក្នុងរយៈពេលជិត១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ អត្រារួមចំណែករបស់ចិន ចំពោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសកល គិតជាមធ្យមបានលើសពី៣០ភាគរយ ។
ក្នុងបរិបទនៃការធ្វើសកលភាវូបនីយកម្មសេដ្ឋកិច្ច អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើ ប្រទេសដទៃតាមទំនើងចិត្ត ប្រការនេះមិនត្រឹមតែមិនបានកែប្រែ ភាពពឹងផ្អែករបស់ឧស្សាហកម្មអាមេរិក ចំពោះបរទេស ប៉ុណ្ណោះទេ ផ្ទុយទៅវិញបែរជាបណ្តាលឱ្យសហគ្រាស របស់ប្រទេសខ្លួនបន្ថែមដើមទុន ហើយការច្នៃប្រឌិតថ្មី និងកម្លាំងប្រកួតប្រជែងធ្លាក់ចុះ ដែលបណ្តាលឱ្យផលប្រយោជន៍ របស់អ្នកប្រើប្រាស់រងការខូចខាតផងដែរ ។ ព្រមពេលជាមួយគ្នានេះ ក៏បានបណ្តាលឱ្យខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ សកលមានភាពកាន់តែស្មុគស្មាញ និងទន់ខ្សោយថែមមួយកម្រិតទៀត ដែលបានបង្កជាផលប៉ះពាល់ យ៉ាងស៊ីជម្រៅដល់សេដ្ឋកិច្ចសកល ។
ពិតមែនតែអ្នកនយោបាយ ទាំងឡាយនៅក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បានស្រែកថា គួរតែកាត់ផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយប្រទេសចិន ប៉ុន្តែក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងចិននិងអាមេរិក បែរជាបំបែកកំណត់ត្រាខ្ពស់ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជាបន្តបន្ទាប់ នៅឆ្នាំ២០២១ ទំហំពាណិជ្ជកម្មបានលើសពី ៧៥ម៉ឺនលានដុល្លារអាមេរិក នៅឆ្នាំ២០២២ ឈានដល់ជិត៧៦ម៉ឺនលានដុល្លារអាមេរិក ដែលបានកើនឡើងយ៉ាងច្រើន បើប្រៀបធៀបនឹងចំនួន ៥៨ម៉ឺន៣ពាន់៧រយលានដុល្លារអាមេរិក នាឆ្នាំ២០១៧ ។
អាមេរិកមិនអាចសម្រេចបាននូវ ការប៉ុនប៉ងស្តីពីការផ្តាច់ទំនាក់ទំនង ជាមួយប្រទេសចិន ក៏បានចាប់ផ្តើមញុះញង់ និងជំរុញឱ្យប្រទេសមួយចំនួនតូច ឃោសនាបំប៉ោងពីអ្វីដែលហៅថា “ការលុបបំបាត់ហានិភ័យ” ទង្វើនេះជាឧបាយកលថ្មីរបស់អាមេរិក សម្រាប់អូសទាញសម័្ពន្ធមិត្តរបស់ខ្លួន បន្តដាក់សម្ពាធទៅលើប្រទេសចិន ។ ទស្សនាវដី្តប្រចាំសប្តាហ៍« The Mirror » របស់អាល្លឺម៉ង់បានលើកឡើងថា “ការលុបបំបាត់ហានិភ័យ” ជាពាក្យមន្តអាគម របស់លោកខាងលិច សម្រាប់យកមកតុបតែងលើការខ្វែងគំនិត ប៉ុន្តែបើសិនជាចង់ធ្វើការប្រាស្រ័យ ទាក់ទងជាមួយប្រទសេចិន “ការលុបបំបាត់ហានិភ័យ” មានតែហុចផលវិបាកតបមកវិញ ។
នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ដែលសេដ្ឋកិច្ចសកលបានរួមបញ្ចូលគ្នាយ៉ាងស៊ីជម្រៅ មិនថាប្រទេសណាមួយ សុទ្ធតែមិនអាចទទួលបាន ការអភិវឌ្ឍជានិរន្តរភាពដោយ ពឹងផ្អែកតែខ្លួនឯងនោះទេ ការធ្វើកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការឈ្នះ-ឈ្នះ ជាគំនិតឯកភាពរួមសកល ។ ប៉ុន្តែអាមេរិកបែរជាចាត់ទុកការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចចិនថា ជា “ការគំរាមកំហែង” និង “ការប្រឈម” ហើយប៉ុនប៉ងបណ្តេញប្រទេសចិនចេញពី ខ្សែសង្វាក់ឧស្សាហកម្មសកល ខ្សែសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សកលនិងខ្សែសង្វាក់គុណតម្លៃ ដើម្បីឱ្យចិនផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយសេដ្ឋកិច្ចសកល តែទង្វើនេះមិនអាចធ្វើទៅរួចទេ ហើយនឹងបំផ្លាញផលប្រយោជន៍ ទាំងអ្នកដទៃផងនិងខ្លួនឯងផងដែរ ។
ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក ប្រទេសចិនបានប្រកាន់ខ្ជាប់ ការធ្វើឱ្យស៊ីជម្រៅនូវកំណែទម្រង់ និងពង្រីកការបើកទូលាយឥតឈប់ឈរ ក្នុងសេដ្ឋកិច្ចសកល សេដ្ឋកិច្ចចិនបានដើរតួនាទីជា “ឧបករណ៍លំនឹង” និង “ប្រភពកម្លាំងចលករ”ជាបន្តបន្ទាប់ ។ ការងើបឡើងវិញរបស់សេដ្ឋកិច្ចសកលត្រូវ កាត់បន្ថយហានិភ័យនិងមានពិពិធកម្ម ការដាក់ឱ្យប្រទេសចិននៅឯកោមិនត្រឹមតែ មិនអាចធ្វើទៅរួចប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងក៏មានគ្រោះថ្នាក់ទៀតផង ។
លោកស្រី Dilma Rousseff ទេសាភិបាលធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ថ្មីរបស់ប្រទេស BRICS និងជាអតីតប្រធានាធិបតី ប្រទេសប្រេស៊ីលបានថ្លែងថា បច្ចុប្បន្ននេះ សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកបាននិងកំពុង ប្រឈមនឹងវិបតិ្តជាច្រើន ប្រទេសមួយចំនួនអនុវត្ត ឯកតោភាគីនិយមនិងការពារនិយម ហើយប៉ុនប៉ងទប់ស្កាត់ការអភិវឌ្ឍ របស់ប្រទេសចិនតាមរយៈគោលនយោបាយ ស្តីពីការផ្តាច់ទំនាក់ទំនង ទង្វើនេះជាការគំរាមកំហែងដ៏សំខាន់ ដែលការធ្វើសកលភាវូបនីយកម្ម សេដ្ឋកិច្ចបាននិងកំពុងប្រឈម ។ ការគាំពារនិយមផ្នែកពាណិជ្ជកម្ម និងគោលនយោបាយជាឯកតោភាគី បាននាំមកនូវឧបសគ្គជាច្រើនដល់ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ និងអង្គភាពសេដ្ឋកិច្ចងើបឡើងថ្មី ។
លោក Martin Wolf ប្រធានអ្នកអត្ថាធិប្បាយសេដ្ឋកិច្ចនៃកាសែត « Financial Times » បានចេញផ្សាយអត្ថបទដោយលើកឡើងថា ការបង្អង់ល្បឿននៃពាណិជ្ជកម្មសកល ការអនុវត្ត “ជាតិនិយមសេដ្ឋកិច្ច”នៃប្រទេសមួយចំនួន ថែមទាំងពាក្យសំដីនិងទង្វើរបស់លោកខាងលិច ស្តីពីការផ្តាច់ទំនាក់ទំនង បាននិងកំពុងប៉ះពាល់យ៉ាង ធ្ងន់ធ្ងរដល់សេដ្ឋកិច្ចសកល ។ រីឯលោក Kiyoyuki Seguchi ប្រធាននៃវិទ្យស្ថានសិក្សាស្រាវជ្រាវ យុទ្ធសាស្ត្រសកល Canon ប្រទេសជប៉ុនបានសម្គាល់ឃើញថា អាមេរិកប្រើប្រាស់ទស្សនផល បូកសូន្យលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ហើយប៉ុនប៉ងឈានដល់គោលបំណង ទប់ស្កាត់អ្នកផ្សេង និងឱ្យខ្លួនឯងយកឈ្នះ តាមរយៈការអនុវត្តវិធានការ ដាក់កំហិតគ្រប់បែបយ៉ាង ទីបំផុត មុខជានឹងត្រូវបង់តម្លៃយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរជាមិនខាន ។
ផ្ទុយនឹងអ្នកនយោបាយអាមេរិក ដែលបានឃោសនាបំប៉ោងយ៉ាងគឃ្លើន អ្នកផងទាំងពួងបានឃើញថា ឧត្តមមន្ត្រីនៃសហគ្រាសបរទសជាច្រើន ក្នុងនោះក៏បូករួមទាំងលោក Musk នាយកប្រតិបតិ្តនៃក្រុមហ៊ុនTeslaផងដែរ បាននាំគ្នាបំពេញទស្សនកិច្ច នៅប្រទេសចិននាពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ប្រការនេះជាការបដិសោធចំពោះ ការផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយចិន ព្រមពេលជាមួយគ្នានេះ ក៏បានបញ្ជាក់តាមរយៈសកម្មភាពជាក់ស្តែងថា ការផ្តាច់ទំនាក់ទំនងជាមួយចិន មិនអាចទទួលបានការគាំទ្រជាដាច់ខាត ហើយការធ្វើកិច្ចសហប្រតិបតិ្តការកាន់តែ ស៊ីជម្រៅជាមួយប្រទេសចិន និងចែករំលែកកាលានុវត្តភាពអភិវឌ្ឍន៍ជាមួយគ្នា ទើបជាបំណងឆន្ទៈរបស់មនុស្សជាទូទៅ ៕
