ភ្នំពេញ៖ លោក ម៉ៅ ហាវណ្ណាល់ រដ្ឋមន្ត្រីអាកាសចរស៊ីវិល បានបញ្ជាក់ថា កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវ អាកាសគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ អាស៊ាន(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប EU នឹងពង្រឹងសេវាដឹកជញ្ជូន តាមផ្លូវអាកាស ការតភ្ជាប់មនុស្ស វប្បធម៌ និងអាជីវកម្ម នៅទូទាំងទ្វីប ព្រមទាំងគាំទ្រដល់កំណើននិងរូបភាពនៃកាសចរណ៍។
យោងតាមលទ្ធផលកិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវ អាកាសគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ASEAN-EU បានឱ្យដឹងថា សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប(EU) និងរដ្ឋជាសមាជិករបស់ខ្លួនបានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាសគ្រប់ជ្រុង់ជ្រោយ រវាងរដ្ឋជាសមាជិក នៃសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប(EU) និងរដ្ឋជាសមាជិក របស់ខ្លួន (“ASEAN-EU CATA”) នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីដឹកជញ្ជូនអាស៊ានលើកទី២៨ នៅថ្ងៃ ទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ នៅបាលី ប្រទេសឥណ្ឌូនេស៊ី។
កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាសគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ (CATA) គឺជាកិច្ចព្រមព្រៀង ដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាស ប្លុកទៅប្លុក ដំបូងបង្អស់របស់ពិភពលោក ហើយឆ្លុះបញ្ចាំងពីគំនិតគោល នយោបាយចុងក្រោយបំផុតនៅក្នុងបទប្បញ្ញត្តិដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស។ ការចរចាលើកិច្ចព្រម ព្រៀងនេះបានចាប់ផ្តើមធ្វើឡើងតាំងពីឆ្នាំ២០១៦ និងបានបញ្ចប់នៅថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញមន្ត្រីដឹកជញ្ចូនជាន់ខ្ពស់ ASEAN-EU នេះត្រូវបានបន្ត ដោយការរំខានផ្លូវច្បាប់ និងការបកប្រែអត្ថបទក្នុងការ រៀបចំចុះហត្ថលេខា។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងផ្ដល់ឱកាសកាន់តែច្រើនសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ របស់បណ្តាប្រទេស ASEAN និងEU ក្នុងការធ្វើប្រតិបត្តិការដឹកជញ្ជូនអ្នកដំណើរ និងទំនិញ រវាង និងហួស តំបន់ទាំងពីរ ដែលនឹងជួយពង្រឹងការស្ដារឡើងវិញនូវការតភ្ជាប់ផ្លូវអាកាស រវាងតំបន់ទាំងពីរ បន្ទាប់ពីមានជំងឺរាតត្បាតCOVID-19។ អ្នកដំណើរអាចនឹងទទួលបានចំនួនគោលដៅថ្មីៗដែល កើនឡើង ការកើនឡើងនូវចំនួនជើងហោះហើរកាន់តែច្រើន និងភាពចម្រុះនៃជម្រើសក្នុងការធ្វើ ដំណើរបន្ថែមទៀត រវាងអាស៊ីអាគ្នេយ៍ និងអឺរ៉ុប ។
ក្រោម កិច្ចព្រមព្រៀងASEAN-EU CATA ក្រុមហ៊ុន អាកាសចរណ៍នៃបណ្តាប្រទេស អាស៊ាន(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប(EU) អាចនឹងធ្វើការ ហោះហើរផ្តល់សេវាកម្មមួយចំនួនរវាងតំបន់ទាំងពីរ។ លើសពីនេះទៀតក្រុមហ៊ុនអាកាសចរណ៍ នៃប្រទេសនីមួយៗនៃប្លុកមួយនឹងអាចហោះហើរសេវាអ្នកដំណើរប្រចាំសប្ដាហ៍រហូតដល់ទៅ ១៤ ជើង និងសេវាដឹកទំនិញមួយចំនួនទៅកាន់ប្រទេសនីមួយៗ នៃប្លុកផ្សេងទៀតជាមួយនឹង សិទ្ធិហោះហើរទី៥ តាមរយៈប្រទេសទីបី ឬលើសពីប្រទេសទីបី។
អាស៊ាន(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប(EU) CATA ផ្ដល់នូវមូលដ្ឋានគ្រឹះសម្រាប់កិច្ចសហ ប្រតិបត្តិការកាន់តែជិតស្និទ្ធរវាង អាស៊ាន និងសហភាពអឺរ៉ុប នៅក្នុងតំបន់ដូចជា សុវត្ថិភាព អាកាសចរណ៍ ការគ្រប់គ្រងចរាចរណ៍ផ្លូវអាកាស ការការពារអ្នកប្រើប្រាស់បញ្ហាបរិស្ថាន និងស ង្គម។ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏ស៊ីជម្រៅ ការគំនិតផ្តួចផ្តើមដែលមានស្រាប់ ដូចជាកម្មវិធី គាំទ្រសមាហរណកម្មតំបន់អាស៊ានដែលកាន់តែតែធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងពីសហភាពអឺរ៉ុប (ARISE Pika) ស្តីពីជំនួយបច្ចេកទេស និងការកសាងសមត្ថភាព.. កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ សហភាពអឺរ៉ុប (EU) និងអាស៊ាន(ASEAN) លើការកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់បំរែបំរួលអាកាសធាតុពីអាកាសចរ ស៊ីវិល: គំរោងដោះស្រាយ និងកាត់បន្ថយកាបូន សម្រាប់អាកាសចរអន្តរជាតិ(EU-SEA CCCA CORSIA) ដែលគាំទ្រ CORSIA និងគម្រោងភាពជាដៃគូអាកាសចរណ៍ EU-East Asia (EU SEA APP)។
លោក ម៉ៅ ហាវណ្ណាល់ រដ្ឋមន្ត្រីអាកាសចរស៊ីវិល ឲ្យដឹងថា ឆ្នាំនេះ គឺជាខួបលើក ទី៤៥ នៃទំនាក់ទំនងកិច្ចសន្ទនា អាស៊ាន(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប(EU) និងដើម្បី រំឭកដល់ ឱកាសជាប្រវត្តិសាស្ត្រនេះ គឺជាការលើកទឹកចិត្តដល អាស៊ាន នឹងEU បានចុះហត្ថលេខា លើ កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាស តំបន់ទៅតំបន់ លើកទី១របស់ពិភពលោកកាលពី ថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ ២០២២ ហើយបានកំណត់ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់មួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ អាកាសចរណ៍ គឺពិភពលោក។
លោកបានបញ្ជាក់ថា “កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវ អាកាសគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ អាស៊ាន(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប EU នឹងពង្រឹងសេវាដឹកជញ្ជូន តាមផ្លូវអាកាស ការតភ្ជាប់មនុស្ស វប្បធម៌ និងអាជីវកម្ម នៅទូទាំងទ្វីប ព្រមទាំងគាំទ្រដល់ កំណើននិងរូបភាពនៃកាសចរណ៍។ កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាសគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ស៊ា B(ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប{Eu វាឃើញរូបរាងឡើងនៅក្នុងខណៈដែល អាស៊ាន (ASEAN) និងសហភាពអ៊ឺរ៉ុប EU ប្រារព្ធនូវភាពជាដៃគូខួបលើកទី៤០ឆ្នាំ”។
កិច្ចព្រមព្រៀងដឹកជញ្ជូនផ្លូវអាកាសគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអាស៊ាន(ASEAN) និងសាភាពអឺរ៉ុប (EL) ឥឡូវនេះនឹងទទួលបានការផ្តល់សច្ចាប័នតាមបែបបទនិងនីតិវិធីនៃការផ្តល់សច្ចាប័នរបស់ អាស៊ាន (ASEAN) និងសហភាពអឺរ៉ុប (EU) និងរដ្ឋជាសមាជិករៀងៗខ្លួន៕