អត្ថបទស្រាវជ្រាវ (scholar)

អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ក្នុងយុទ្ធសាស្ត្រ របស់ពួកប្រទេសមហាអំណាច និងមរណភាពនៃរបស់ដែលហៅថា ឥណ្ឌូចិនឬសហព័ន្ធឥណ្ឌូចិន ស្អីនោះ !

មុនសម័យកាល នៃសង្គ្រាមលោកលើកទី២ គេពុំសូវឃើញមានការប្រើពាក្យ អាស៊ីអាគ្នេយ៍នេះទេ ដោយពេលនោះ នៅឥតទាន់មានការគិតគូរបែងចែក តំបន់នៅទ្បើយទេ។ ដូច្នោះអ្នកនយោបាយ ទាំងទ្បាយបានស្គាល់ច្រើនតែពាក្យហៅតំបន់មួយនេះ ថាឥណ្ឌូចិនតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះអ្នកទាំងទ្បាយដឹងថា ឥណ្ឌូចិន គឺជាតំបន់មួយ ដែលស្ថិតនៅក្រោម ការគ្រប់គ្រង់ទៅដោយ អាណានិគមនិយមរបស់បារាំង ចំពោះឥណ្ឌាភូមា និង ម៉ាទ្បេស៊ីវិញ គឺស្ថិតនៅក្រោមអំណាចត្រួតត្រាគ្រប់គ្រង់ ទៅដោយចក្រពត្តិអង់គ្លេសនោះ ។ចំពោះឥណ្ឌូណេស៊ី...

2.3K

គំនិតផ្តួចផ្តើម «សន្តិសុខសកល» ជាការរួមចំណែកជា «ផែនការចិន» សម្រាប់គាំពារនិងលំនឹង សន្តិសុខសកលក្នុងយុគសម័យថ្មី

បច្ចុប្បន្ន បើទោះបីជាប្រទេសភាគច្រើនកំពុងស្ថិតក្រោមម្លប់ នៃសុខសន្តិភាពក្តី តែក៏មានប្រទេសមួយចំនួនកំពុងរងការញាំញីពីសង្គ្រាមឬពីកត្តាអសន្តិសុខមួយចំនួនដូចជាភេរវនិយមនិងការគំរាមកំហែងពីការវាយប្រហារតាមបណ្តាញអ៊ីនធើណិតជាដើម ។ អាស្រ័យហេតុនេះ ការដោះសា្រយបញ្ហាសន្តិសុខជាភារកិច្ចចាំបាច់បំផុត នៅចំពោះមុខរបស់បណ្តាប្រទេសនានា ។ ក្នុងន័យនេះ ពេលអញ្ជើញចូលរួមនិងថ្លែងសុន្ទរកថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំ ២០២២ នៃវេទិកា Boao សម្រាប់អាស៊ី លោក ស៊ី ជីនភីង ប្រធានរដ្ឋចិនបានលើកឡើងនូវគំនិតផ្តួចផ្តើមថ្មីរបស់ប្រទេសចិនស្តីពី«សន្តិសុខសកល» ដើម្បីរួមចំណែកជា«ផែនការចិន»សម្រាប់ជាយុថ្កាលំនឹងសន្តិសុខសកលក្នុងយុគសម័យថ្មី ។...

2.2K

លោក Xi Jinping ៖ ស្រឡាញ់ប្រជាជនដូចស្រឡាញ់ឳពុកម្តាយ របស់ខ្លួនអញ្ចឹង

ទុកប្រជាជនក្នុងចិត្ត គិតគូរដល់ប្រជាជនក្នុងគ្រប់កាលៈទេសៈ ប្រើពាក្យសមញ្ញានិយាយជាមួយប្រជាជន និងខិតខំដើម្បីប្រជាជន—- មនោសញ្ចេតនារបស់លោក Xi Jinping ចំពោះប្រជាជនមានប្រភពមក ពីបទពិសោធន៍ រីកលូតលាស់ដ៏ពិសេស ពិសាលរបស់លោកដែលប្រកបដោយភាពវេទនាជូរចត់។ ឆ្នាំ១៩៧៥ លោក Xi Jinping បានជាប់អហារូបករណ៍ទៅរៀននៅសកលវិទ្យាល័យ Tsinghua ប្រទេសចិន។ ដល់ថ្ងៃដែលលោកចាកចេញពីភូមិទៅរៀន អ្នកភូមិទាំងអស់បានឈរជាជួរដើម្បីជូនដំណើរគាត់ អ្នកភូមិជាច្រើនបានយំដោយមិនដាច់អាល័យ ហើយបានដើរទៅជាមួយគាត់រហូត...

1.5K

បទវិភាគ៖សំណុំរឿងរបស់លោក Julian Assange បានលាតត្រដាងពីធាតុពិតនៃ “សេរីភាពខាងមតិយោបល់និងព័ត៌មាន”បែបអាមេរិក

ពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ តុលាការក្រុងឡុងដ៍របស់អង់គ្លេស បានអនុញ្ញាតជាផ្លូវការឱ្យធ្វើបត្យាប័នលោក Julian Assang ដែលជាស្ថាបនិកវេបសាយ Wikileaks ទៅសហរដ្ឋអាមេរិក ការនេះបានបណ្តាលឱ្យភាគីជាច្រើនចោទជាមន្ទិលសង្ស័យនិងធ្វើការតវ៉ា ។ លោក Kristinn Hrafnsson និពន្ធនាយកនៃវេបសាយ Wikileaks បានលើកឡើងថា ទង្វើរបស់អាមេរិកនិងអង់គ្លេសនេះគឺ “ហាក់ដូចជាកាត់ទោសប្រហារជីវិតចំពោះលោក Julian Assang” ។ ក្នុងរយៈពេលជាង១០ឆ្នាំកន្លងទៅ ហេតុអ្វីបានជារដ្ឋាភិបាលអាមេរិកដេញតាមលោក Julian Assang មិនដាច់? មូលហេតុគឺដោយមកពីលោកបានលាតត្រដាងរឿងអាស្រូវមួយចំនួនរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលនាំឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកបាក់មុខយ៉ាងខ្លាំង ។ រឿងរបស់លោក Julian Assang ធ្វើឱ្យអ្នកទាំងអស់គ្នាឃើញច្បាស់ថា នៅសហរដ្ឋអាមេរិកគ្មាន “សេរីភាព”អ្វីនោះទេ នេះគ្រាន់តែជាលេសនិងឧបករណ៍សម្រាប់អ្នកនយោបាយអាមេរិកវាយប្រហារប្រទេសដទៃទៀតប៉ុណ្ណោះ ។ កាលពីឆ្នាំ២០១០ វេបសាយ Wikileaks ដែលបង្កើតឡើងដោយលោក Assang បានប្រកាសឯកសារសម្ងាត់ជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកអំពីសង្គ្រាមអាហ្វហ្កានីស្ថាននិងសង្គ្រាមអ៊ីរ៉ាក់ ក្នុងនោះ បូករួមទាំងខ្លឹមសារដូចជាការទម្លាក់គ្រាប់បែកពីអាកាសទៅលើប្រជាជនស៊ីវិលនិងការធ្វើទារុណកម្មដ៏ឃោរឃៅជាដើម ។ បន្ទាប់មក លោក Assang ក៏បានប្រកាសរឿងអាស្រូវមួយចំនួនរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកថែមទៀត ដូច្នេះ លោកបានក្លាយជាបន្លាក្នុងកែវភ្នែករបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក ។ កាលពីខែមិថុនាឆ្នាំ២០១២ លោក Assang បានស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោននយោបាយពីស្ថានទូតអេក្វាឌ័រប្រចាំនៅក្រុងឡុងដ៍ ។ កាលពីខែមេសាឆ្នាំ២០១៩ ស្ថានទូតអាក្វាឌ័របានប្រគល់លោក Assang ទៅឱ្យភាគីអង់គ្លេស បន្ទាប់មក ភាគីអាមេរិកបានចេញផ្សាយសេចក្តីស្នើសុំអំពីការធ្វើបត្យាប័ន ។ រឿងរបស់លោក Assang បាននាំឱ្យពិភពលោកឃើញច្បាស់ពីធាតុពិតនៃ “សិទ្ធិមនុស្ស”និង “ប្រជាធិបតេយ្យ”ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកបាននិយាយបំផ្លើសនោះ ។ ក្នុងនាមជាជនជាតិអូស្ត្រាលីម្នាក់ដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសអង់គ្លេស លោក Assang លាតត្រដាងបទឧក្រិដ្ឋកម្មក្នុងសង្គ្រាមនិងភស្តុតាងជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសផ្សេងទៀតរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានបណ្តាលឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកខ្លឹងសម្បាយ៉ាងខ្លាំង ។ រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានទាមទារឱ្យធ្វើបត្យាប័នលោក Assang ជាច្រើនលើក នេះជាការសងសឹករបស់យុត្តិធម៌អាមេរិកដោយឆ្លៀតប្រើ “ការលូតដៃគ្រប់គ្រង” ។ មិនថាលោក Assange និងលោក Edward Snowden ឬក៏លោក Perer Arnett អ្នកសារព័ត៌មានល្បីឈ្មោះរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកដែលបានបាត់បង់ការងារដោយសារបាននិយាយត្រង់ៗថា សហរដ្ឋអាមេរិកបាន “ទទួលបរាជ័យ”ក្នុងសង្គ្រាមអ៊ីរ៉ាក់ វាសនារបស់ពួកគេហាក់ដូចជាកញ្ចក់មួយដែលបានបញ្ចាំងពីភាពក្លែងក្លាយនិងអាក្រក់នៃ “សេរីភាពបែបអាមេរិក” ។ កាលពីខែមករាឆ្នាំនេះ លោក Andrés Manuel López Obrador ប្រធានាធិបតីម៉ិកស៊ិកបានថ្លែងថា មុនពេលលោកត្រាំ អតីតប្រធានាធិបតីអាមេរិកបញ្ចប់អាណត្តិ លោកធ្លាប់សរសេរសារលិខិតមួយច្បាប់ឱ្យលោកត្រាំ ដើម្បីទាមទារឱ្យដោះលែងលោក Assange ។ លោក Obrador បានថ្លែងទៀតថា “ខ្ញុំបានផ្ញើសារលិខិតនោះ តែមិនដែលទទួលបានការឆ្លើយតបវិញអីទេ ។” ក្រោម “ស្តង់ដារពីរបែបអាមេរិក”ដែលល្បីឈ្មោះនៅទូទាំងពិភពលោក នេះគឺជាសារលិខិតមួយដែលមិនអាចទទួលបានការឆ្លើយតបមកវិញ ៕

2.2K

សម្លឹងមើលវេទិកា Boao សម្រាប់អាស៊ីទុកជាមុន៖ ពង្រឹងសេចក្តីប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ប្រទេសចិន ក្នុងការបើកទូលាយចំពោះបរទេស ក្រោមស្ថានការណ៍បម្រែបម្រួល

កិច្ចប្រជុំប្រចាំឆ្នាំ ២០២២ នៃវេទិកា Boao សម្រាប់អាស៊ីនឹងបើកនៅក្រុង Boao ខេត្ត Hainan ប្រទេសចិននៅថ្ងៃទី ២១ ខែមេសា។ ក្នុងបរិបទនៃបម្រែបម្រួលមួយរយៈឆ្នាំ និងការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ជះឥទ្ធពលទៅវិញទៅមក ហើយហានិភ័យនយោបាយភូមិសាស្ត្រត្រូវបានកើនឡើង ការបើកធ្វើវេទិកានេះតាមពេលកំណត់ នឹងបង្ហាញចំពោះមជ្ឈដ្ឋានក្រៅនូវការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ចិនក្នុងការបើកទូលាយចំពោះបរទេស។ ក្នុងនាមជាវេទិកាដែលប្រកបដោយកម្លាំងឥទ្ធិពលសកលមួយ ជានិច្ចកាលវេទិកា Boao សម្រាប់អាស៊ីតែងតែជាបង្អួចដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់មជ្ឈដ្ឋនខាងក្រៅសង្កេតមើលការបើកទូលាយនៃប្រទេសចិន។...

1.9K

បទវិភាគ៖ ស្ថានីយអវកាសរបស់ចិន នឹងក្លាយជា “ផ្ទះរួមរបស់មនុស្សជាតិទាំងមូល”

“ម្តាយដែលទៅបេះផ្កាយបានមកវិញហើយ!”ពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ លោក Zhai Zhigang លោកស្រី Wang Yaping និងលោក Ye Guangfu ដែលជាអវកាសយានិកចិនទៅបំពេញភារកិច្ចហោះហើរផ្ទុកមនុស្សនៃយានអវកាស Shenzhou-13 បានជិះយន្តហោះទៅដល់ក្រុងប៉េកាំងប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ។ លោកស្រី Wang Yaping បានប្រគល់ “ផ្កាយ”មួយទៅឱ្យកូនស្រីរបស់គាត់ដែលទៅទទួលស្វាគមន៍ ។ នេះគឺជាការណាត់រវាងលោកស្រីនិងកូនស្រីរបស់គាត់ ដែលសន្យាថានឹងយកផ្កាយមកវិញឱ្យកូនស្រីនិងមិត្តរួមថ្នាក់របស់កូនស្រីគាត់...

2.5K

រឿងរ៉ាវតូចតាចចំនួន២ រវាងលោក Xi Jinping និងប្រជាជនចិន

ចាប់ពីភូមិតូចៗរហូតដល់មជ្ឈឹមបក្ស លោកXi Jinping បានតម្កល់ទុកប្រទេសជាតិនិងប្រជាជនក្នុងចិត្តជាប់ជានិច្ច។ ពេលថ្មីៗនេះទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានXINHUA ចិនបានផ្សព្វផ្សាយអត្ថបទវែងក្រោមចំណងជើងថា «មនោសញ្ចេតនាចំពោះប្រជាជនរបស់លោកXi Jinping » ដែលបានរៀបរាប់នូវរឿងរ៉ាវគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ចំនួន២០ រវាងលោកXi Jinping និងប្រជាជនចិន។ វិទ្យុមិត្តភាពកម្ពុជាចិនសូមដកស្រង់និងប្រែសម្រួលរឿងរ៉ាវតូចតាច ចំនួន២ដូចខាងក្រោមនេះ៖ 【នេះជាកាយវិការបស់កសិករជើងចាស់】 ថ្ងៃទី២១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ក្រុង Dongying ខេត្ត Shandong ច្រកហូរចូលសមុទ្រនៃទន្លេលឿង។ លោកXi Jinping ដែលកំពុងត្រួតពិនិត្យនៅនេះបានដើរក្នុងដីស្រែគំរូមួយ ឱនខ្លួនបេះសំបកសណ្តែកមួយ ចិបហើយមួលវា ពិនិត្យមើលគុណភាពយ៉ាងម៉ត់ចត់ ដាក់សណ្តែក មួយគ្រាប់ក្នុងមាត់ ទំពារហើយមានប្រសាសន៍ថា ៖ “សណ្តែកលូតលាស់ល្អ។” នេះបានធ្វើឱ្យអ្នកបច្ចេកវិទ្យាកសិកម្មឈរនៅក្បែរភ្ញាក់ផ្អើល ហើយមានអារម្មណ៍ថាគួរឱ្យជិតស្និត៖ “នេះជាកាយវិការបស់កសិករជើងចាស់។” ខ្លឹមសារនៃពលកម្ម បានក្លាយជាជំនាញសម្រាប់ធ្វើអភិបាលកិច្ច ដើម្បីបម្រើប្រជាជន៖ កាលពីឆ្នាំ២០១២ មុនចូលឆ្នាំចិនលោកបានទៅដល់ផ្ទះអ្នកភូមិFupingអង្គុយពែនភ្នែងជាមួយអ្នកភូមិ ជូនពរឆ្នាំថ្មីនិងសួរសុខទុក្ខ, កាលពីឆ្នាំ២០១៨ ពេលចុះទៅពិនិត្យការងារនៅស្រុក Wenchuan ដែលធ្លាប់រងគ្រោះរញ្ជួយដីដ៏ខ្លាំង លោកកិនសណ្តែកធ្វើតៅហ៊ូជាមួយអ្នកភូមិ, និទាឃរដូវឆ្នាំ២០១៩ នៅរដ្ឋធានីប៉េកាំង លោកបានលើកប៉ែលជីកដីដាំដើមឈើដូចឆ្នាំមុនៗ … ទម្លាប់កាយវិកាបានបង្ហាញពីមនោសញ្ចេតនាដែលឈរនៅជាមួយប្រជាជនរបស់លោក ទោះរយៈពេលបានកន្លងផុតទៅយូរប៉ុណ្ណាក្តីក៏មិនដែលប្រែប្រួលនោះទេ។ 【លោកបាននាំអ្នកភូមិដើរផ្សារណាត់ធ្វើការស្ទង់មតិ】...

2.3K

បទអត្ថាធិប្បាយ ៖ កម្ពុជាបានបោះជំហាន យ៉ាងស្វាហាប់ ឆ្ពោះទៅរកភាពជោគជ័យ លើសមរភូមិកូវីដ-១៩

ប្រទេសកម្ពុជា ក៏ដូចជាពិភពលោកទាំងមូលផងដែរ បានរងនូវការវាយលុកយ៉ាងខ្លាំងពីជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលបង្កឱ្យខាតបង់សេដ្ឋកិច្ច និងបណ្តាលឱ្យប្រជាជនជាច្រើននាក់បានស្លាប់។ ការណ៍នេះបានជំរុញឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាល និងអ្នកពាក់ព័ន្ធខិតខំរកគ្រប់មធ្យោបាយសហការគ្នាប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺដ៏កាចសាហាវនេះ ដើម្បី សង្គ្រោះអាយុជីវិតប្រជាជន និងសេដ្ឋកិច្ចឱ្យមានភាពប្រកតីឡើងវិញ។ ការគ្រប់គ្រងបាននូវជំងឺកូវីដ១៩នៅកម្ពុជានេះ ពិតជាមិនអាចកាត់ផ្តាច់ពីជំនួយបរិក្ខាវេជ្ជសាស្ត្រ បច្ចេកទេស និងជំនួយវ៉ាក់សាំងរបស់ចិនបានទេ ខណៈដែលកន្លងមកនេះ សម្តេចតេជោ ហ៊ុនសែនបានប្រកាសថា ចិនជាប្រទេសដែលផ្តល់វ៉ាក់កូវីដ-១៩មិនចេះរីងស្ងួត ហើយថែមទាំងបានយកប្រទេសចិនជាបង្អែកយុទ្ធសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ថែមទៀតផង ហើយប្រភពផ្សេងៗទៀត ជាប្រភពគាំទ្រ។ ចំណែក...

2.0K

ផ្ញើការនឹករលឹកជូនវីរបុរស ដែលបានពលីជីវិត ដើម្បីប្រទេសជាតិចិន នៅពិធីបុណ្យឆេងម៉េង

ពិធីបុណ្យឆេងម៉េង ដែលភាសាចិនហៅថាឆីងមីង(Qing Ming) ជាពិធីបុណ្យប្រពៃណីដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ជនជាតិចិន។ ពិធីបុណ្យនេះបានត្រូវរៀបចំ ដោយបុព្វបរុសចិនតាំងពីមុន២ពាន់ឆ្នាំ មកម្លេះដែលកាលនោះប្រទេសចិននៅមិនទាន់ មានអក្សរកតកំណតនៅឡើយ។ ប្រជាជនចិនរៀបចំពិធីនេះនៅ រដូវផ្ការីកសំដៅទៅលើសែនផ្នូរ សម្អាតផ្នូរជូនដូនតា ដើម្បីបង្ហាញពីការនឹករំលឹកចំពោះដូនតា ដែលកូនចៅជំនាន់ ក្រោយមិនអាចបំភ្លេចបាន ហើយក៏ជាពិធីបុណ្យមួយសម្រាប់ប្រជាជនចិន ចូលរួមពិធីគោរពរិញ្ញណខ័ណ្ឌវិរបុរស ដែលបានពលីជីវិតដើម្បីប្រទេសជាតិចិន។ លោក Xi Jinping ប្រធានរដ្ឋចិនមានប្រសាសន៍ថា ជនជាតិណាមួយដែលមានក្តីសង្ឃឹមមិនអាច...

2.7K

វិចារណកថា នយោបាយ៖ Ukraine ជាកូនអុក នៅលើក្តាអុកនយោបាយ អាមេរិក-រុស្ស៊ី ដោយបង្កើតជាលេសនយោបាយ ដើម្បីធ្វើការវាយប្រហារ ឈ្លានពានស្របច្បាប់ (Video)

នៅឆ្នាំ២០០៣ កងកម្លាំងពហុជាតិ ដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក បានបើកការទម្លាក់គ្រាប់បែក រួចចាត់បញ្ជូនកងទព័ថ្មើរជើង បើកកាត់ព្រំដែន ចូលមកវាយប្រហារ និងផ្តួលរំលំប្រធានាធិបតី Saddam Hussein នៃរដ្ឋអធិបតេយ្យ អ៊ីរ៉ាក់ ហើយសង្គ្រាមប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ ពេលនោះត្រូវបានឱ្យឈ្មោះហៅថា សង្គ្រាមឈូងសមុទ្រលើកទី២ ( ដោយ Bush កូនជាអ្នកផ្តួចផ្តើម) ចំពោះសង្គ្រាមឈូងសមុទ្រលើកទី១ បានកើតទ្បើងនៅឆ្នាំ១៩៩១ក្រោមការដឹកនាំ និងបញ្ជាផ្ទាល់ដោយ...