អត្ថបទស្រាវជ្រាវ (scholar)

កម្ពុជានិងកម្ពុជាក្រោម ក្នុងឧបាយកល យុទ្ធសាស្ត្រ សហព័ន្ធឥណ្ឌូចិន (ភាគទី៤)

កម្ពុជា បានមើលឃើញនូវ នយោបាយអមិត្តរបស់វៀតណាម ទើបបានដាក់ចេញនូវ ផែនការ ការពារ និងទប់ទល់យូរអង្វេង ទៅនឹងវៀតណាមពីចម្ងាយ។ ដោយមើលឃើញវែងឆ្ងាយ នូវនយោបាយអមិត្ត របស់ពួកអ្នកកាន់អំណាច យួនសេរី ខាងត្បូង គួបផ្សំទៅនឹងឥរិយាបទនយោបាយ របស់ពួកនេះមកលើជាតិខ្មែរ នាពេលថ្មីៗ នេះផង ទើបនៅឆ្នាំ១៩៥៤ សម្តេច សីហនុ បានណែនាំឱ្យ មានការសិក្សារៀបចំ...

3.5K

កម្ពុជានិងកម្ពុជាក្រោម ក្នុងឧបាយកល យុទ្ធសាស្ត្រ សហព័ន្ធឥណ្ឌូចិន (ភាគទី៣)

ដោយភូមិសាស្ត្រ និងក្នុងសម័យនោះ វិទ្យាសាស្រ្តបច្ចកទេស នៅឥតទាន់មានការវិវត្តន៍ រីកចំរើន ទើបពួកអាណានិគមបារាំង យកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំង តែមកលើការកសាងផ្លូវដែក និងផ្លូវសមុទ្រ ជាចម្បង ដោយផ្លូវគោគចំណាយច្រើន ហើយការដឹកជញ្ជួន បានតិចទៅវិញ។ ទន្ទឹមនិងនេះស្ថានអគ្គទេសាភិបាលបារាំង ដែលត្រួតត្រាមកលើដែនដី ឥណ្ឌូចិន គឺត្រូវបានដាក់នៅ ទីក្រុងហាណូយ ដូច្នេះរាល់កិច្ចការសំខាន់ រួមតាំងការកសាង គឺបារាំងយកចិត្តទុកដាក់ កសាងនៅវៀតណាម...

12.5K

ព្រែកជីក “ ហ្វូនណនតេជោ “ ជាកំពែងដ៏រឹងមាំ ក្នុងការធ្វើឲ្យ ភូមិសាស្រ្តនយោបាយ និង បណ្តាសារភូមិសាស្ត្រ លែងជាសុបិន្តអាក្រក់ និងមានប្រសិទ្ធិភាព ក្នុងការមកលង អស់រយៈកាល រាប់សិបទស្សវត្សន៍ លើខ្មែរ

ដើម្បី ជាការយល់ដឹងអំពីបណ្តារសារ ភូមិសាស្ត្រនេះ ចូលសិក្សាប្រវត្តិសាស្ត្រ ដើម្បីទប់ទល់ទៅនិងសង្គ្រាមក្នុងស្រុក ពួកអាណានិគមនិយមបារាំង បានលេងសន្លឹកបៀរ “ ដំណោះស្រាយ Bao Dai “. ដោយបារាំង បានយកស្តេច Bao Dai ដែលអស់អំណាច មកកាន់អំណាចវិញ ដែលការធ្វើយ៉ាងនេះ គឺដើម្បីប្រែក្លាយ Bao Daiទៅជាកូនអុក...

6.2K

កម្ពុជានិងកម្ពុជាក្រោម ក្នុងឧបាយកល យុទ្ធសាស្ត្រ សហព័ន្ធឥណ្ឌូចិន

(១) យ៉ាងហោចណាស់ កិច្ចព្រមព្រៀង Geneva 1954 បានធ្វើឲ្យខ្មែរ គេចផុតបានពីនយោបាយ វាតទី ទេសានុព័ន្ធ ដល់ឆ្នាំ១៩៧២ ពេលមានសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួម Shanghai Declaration យ៉ាងហោចណាស់ ក៏បានធ្វើឲ្យដំណើរ រុលទៅមុខនៃនយោបាយកាន់កាប់ តាមបណ្តោយព្រំដែន មានការផ្អាកមួយរយៈ និងដល់ពេលមាន គោលនយោបាយ ផ្លូវមួយ ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយនាឆ្នាំ២០១៣...

2.9K

បទវិភាគ៖ ឧបាយកលរបស់អ្នក នយោបាយជប៉ុនដែលប៉ុនប៉ង “លាងសម្អាត” ផែនការស្តីពីការបង្ហូរទឹកសំណល់នុយក្លេអ៊ែរ នៃរោងចក្រអគ្គិសនី ដើរដោយថាមពលនុយគ្លេអ៊ែរក្រុង Fukushima ទៅក្នុងសមុទ្រទទួលបរាជ័យម្តងទៀត

ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្រទេស G7 ដែលបើកធ្វើនៅពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ឧបាយកលរបស់អ្នកនយោបាយជប៉ុនដែលប៉ុនប៉ង “លាងសម្អាត”ផែនការស្តីពីការបង្ហូរទឹកសំណល់នុយក្លេអ៊ែរនៃរោងចក្រអគ្គិសនីដើរដោយថាមពលនុយគ្លេអ៊ែរក្រុង Fukushima ទៅក្នុងសមុទ្របានទទួលបរាជ័យម្តងទៀត ។ ដោយសារមានសំឡេងប្រឆាំងខ្លាំងពេក បានជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលមិនបានសរសេរខ្លឹមសារដូចជា “ស្វាគមន៍”ផែនការស្តីពីការបង្ហូរទឹកសំណល់នុយក្លេអ៊ែរ ទៅក្នុងសមុទ្ររបស់ជប៉ុនជាដើមនោះទេ គ្រាន់តែបានបង្ហាញថា “គាំទ្រអង្គការថាមពលបរិមាណូអន្តរជាតិ ធ្វើការស៊ើបអង្កេតឯករាជ្យ” ។ ការទទួលលទ្ធផលបែបនេះគឺមិនមែនជារឿងចៃដន្យនោះទេ ។ កាលពីខែកុម្ភៈឆ្នាំនេះ ប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានជប៉ុនក៏បានបង្ហាញថា ពិតមែនតែរដ្ឋាភិបាលចង់ បន្ថែមខ្លឹមសារស្តីពីការស្វាគមន៍ផែនការ...

2.7K

បទវិភាគ៖ ប្រទេសចិន និងបណ្តាប្រទេសអាស៊ី កណ្តាលមុខជានឹងបង្កើត “ពេលវេលាមាស៣០ឆ្នាំ” បន្ទាប់មួយទៀតជាក់ជាមិនខាន

ចាប់ពីថ្ងៃទី១៨ដល់ថ្ងៃទី១៩ខែឧសភា កិច្ចប្រជុំកំពូលចិន-អាស៊ីកណ្តាលលើកដំបូងនឹងធ្វើឡើងនៅទីក្រុងXi’anខេត្តShanxiប្រទេសចិន។នេះជា កិច្ចប្រជុំកំពូលលើកដំបូងដែល ត្រូវរៀបចំឡើងនៅកន្លែងផ្ទាល់ គិតតាំងពីប្រទេសចិននិងប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលទាំង៥ បានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូត រយៈពេល៣១ឆ្នាំមក ។ ក្នុងបរិបទដែលពិភពលោកកំពុង ប្រឈមមុខនឹងការប្រែប្រួលដែលមិន ធ្លាប់មានក្នុងរយៈ ពេលមួយសតវត្ស ប្រមុខរដ្ឋនៃប្រទេសទាំង៦ បានប្រជុំនៅចំណុចចាប់ ផ្តើមនៃផ្លូវសូត្របុរាណ គឺមានសារសំខាន់មិនធម្មតាទេ។“អ្នកជិតខាងល្អ មិត្តភក្តិល្អ ដៃគូល្អនិងបងប្អូនល្អ” នេះគឺជាការឆ្លុះបញ្ជាំងពិតប្រាកដនៃទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសចិននិងប្រទេស អាស៊ីកណ្តាលទាំង៥។ គិតតាំងពីការបង្កើតទំនាក់ទំនង ការទូតរវាងប្រទេសចិននិងបណ្តាប្រទេសអាស៊ីកណ្តាលនៅឆ្នាំ១៩៩២មក...

1.7K

បទវិភាគ៖ ប្រសិនបើសហរដ្ឋអាមេរិក ធ្វើតាមតែទំនើងចិត្ត លើបញ្ហាតៃវ៉ាន់ នោះ មុខជានឹងបណ្តាលឱ្យកើត មានផលវិបាកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរជាក់ជាមិនខាន

លោក Blinken រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសអាមេរិកបានចេញផ្សាយសេចក្តីថ្លែង ការណ៍មួយនាពេលថ្មីៗកន្លងទៅ នេះដោយបាន “លើកទឹកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង”ឱ្យអង្គការសុខភាពពិភពលោកអញ្ជើញចិន តៃវ៉ាន់ឱ្យចូលរួមមហាសន្និបាត អង្គការសុខភាពពិភពលោក ឆ្នាំនេះក្នុងនាមជាអ្នកអង្កេតការណ៍ ។ ប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានជាច្រើនសម្គាល់ឃើញថា ក្រោមការញុះញង់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក កិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្រទេស G7 ដែលជិតនឹងបើកធ្វើនៅប្រទេសជប៉ុន នឹងឃោសនាបំប៉ោងពី”ការគំរាមកំហែងរបស់ចិន” ហេតុនេះហើយ តាមការប៉ាន់ប្រមាណ បញ្ហាតៃវ៉ាន់នឹងទទួល”ការយកចិត្តទុកដាក់”ជាពិសេស ។ ប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួនតូចដែលដឹកនាំដោយ...

1.3K

បទវិភាគ៖ មូលហេតុដែលសហរដ្ឋអាមេរិក ដាក់សម្ពាធទៅលើក្រុមហ៊ុន HUAWEI របស់ចិន គឺដោយសារមានអារម្មណ៍ អសុវត្ថិភាពដែលខ្លួនជាអ្នកលួច យកការណ៍សម្ងាត់របស់គេ

ពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ តាមការផ្សាយដំណនៃប្រព័ន្ធសារព័ត៌មានបរទេសឱ្យដឹងថា សហភាពអឺរ៉ុបនិងសហរដ្ឋអាមេរិក បានផ្ញើសារលិខិតទៅឱ្យម៉ាឡេស៊ីជាបន្តបន្ទាប់ ដែលប៉ុនប៉ងដាក់សម្ពាធទៅលើសហគ្រាសចិន ។ ដើម្បីដាក់សម្ពាធទៅលើភាគីម៉ាឡេស៊ីឱ្យឈប់ប្រើប្រាស់ក្រុមហ៊ុន HUAWEI របស់ចិនក្នុងការស្ថាបនាប្រព័ន្ធសេវាកម្ម ៥G ពួកគេសឹងតែអះអាងថា ក្រុមហ៊ុន HUAWEI នឹងបង្កជាអ្វីដែលហៅថា “ហានិភ័យខាងសន្តិសុខជាតិនិង ការវិនិយោគ បរទេស ”ចំពោះម៉ាឡេស៊ី ។ ប៉ុន្តែមនុស្សគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែឃើញច្បាស់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកទើបជាអ្នកលួចយកការណ៍ សម្ងាត់ដ៏ធំបំផុតលើទូទាំងពិភពលោក...

2.7K

បទវិភាគ៖ “ចក្រភពដុល្លារ “កំពុងដួលរលំ ” រាល់ពេលយប់ ខ្ញុំតែងគិតពីបញ្ហាមួយគឺថា ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសទាំងអស់ សុទ្ធតែប្រើប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់ការទូទាត់?

ហេតុអ្វីបានជាវាមិនអាចជាប្រាក់យាន់ចិនឬរូបិយវត្ថុផ្សេងទៀត?ហេតុអ្វីបានជាប្រទេសBRICSមិនអាចប្រើរូបិយ វត្ថុរបស់ ប្រទេសខ្លួន សម្រាប់ការទូទាត់?” នៅពេលមុននេះមិនជាយូរប៉ុន្មាន សុន្ទរកថារបស់លោកLulaប្រធានាធិបតី ប្រេស៊ីលដែលបានថ្លែង នៅទីស្នាក់ការទូទៅ នៃធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ថ្មីប្រទេសBRICSដែលស្ថិតនៅក្នុងទីក្រុងសៀងហៃ បានធ្វើឱ្យមានការយក ចិត្តទុកដាក់យ៉ាងទូលំទូលាយ ពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ។ ក្នុងមួយរយៈពេលកន្លងមកនេះ រលកនៃការឈប់ប្រើប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកបានបក់បោកនៅគ្រប់ ជ្រុងនៃពិភពលោក ដោយភ្លាមៗ។ នៅថ្ងៃទី១៦ខែមីនា ធនាគារនាំចេញ-នាំចូលនៃប្រទេសចិន និងធនាគារជាតិរបស់ប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានឈានដល់ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ឥណទានតាមប្រាក់យាន់ចិនជាលើកដំបូង។...

2.6K

បទអត្ថាធិប្បាយ៖ កំណើនសេដ្ឋកិច្ចចិន តាមលំអានមាគ៌ា ដែលបានត្រួសត្រាយ ដោយមហាសន្និបាតសភាទាំងពីរ

ដោយស្មារតីប្រកបដោយឆន្ទៈមោះមុតក្នុងការសម្រេចបាននូវសន្តិភាពនិងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិនខ្លួនឯង និយាយដោយឡែក ដល់ការរួមចំណែកផ្តល់លំនឹងនិងការរីកចម្រើននៃសេដ្ឋកិច្ចសកលនិយាយជារួម ទើបជារៀង រាល់ឆ្នាំ ស្ថាប័ននយោបាយសំខាន់ទាំងពីរ របស់ប្រទេសចិនរួមមានមហាសន្និបាតសភាប្រឹក្សានយោបាយ ប្រជាជនទូទាំងប្រទេស ចិន (CPPCC) និងមហាសនិ្នបាតសភាតំណាងប្រជាជនទូទាំងប្រទេសចិន (NPC) តែងបានជួបប្រជុំគ្នាជាទៀងទាត់។ ដោយឡែក ចាប់ពីថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣នេះ ពិភពលោកនឹងអបអរសាទរដល់មហាសន្និបាត ទាំងពីររបស់ប្រទេស ចិន ដែលគ្រោង នឹងបើកការប្រជុំរបស់ខ្លួនលើកទី៥នីតិកាលទី១៤...