ការលូកដៃកកូរយ៉ាងសកម្មរបស់អាមេរិក ក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងក្រោយមកមានបញ្ហាទន្លេមេគង្គទៀត បានធ្វើឱ្យអ្នកកាន់អំណាចរបស់ចិន មានឥរិយាបថនយោបាយមុតមាំឡើង និងប្រតិកម្មខ្លាំងដោយមិនចុះញ៉ម រាថយឡើយ!។ ជំហានដំបូងដែលជាលេស(Pretext)របស់អាមេរិក គឺការលើកទឹកចិត្ត និងមានការជំរុញយ៉ាងខ្លាំងមកលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាមេរិកជាមួយប្រទេស៤ ដែលស្ថិតនៅភាគខាងក្រោមរបស់ដងទន្លេមេគង្គ ដែលសកម្មភាពមួយនេះ ធ្លាប់បានធ្វើឱ្យអាជ្ញាធរចិន មានការចាប់អារម្មណ៍ និងយកចិត្តទុកដាក់ជាទីបំផុតនោះ!។ អនុលោមទៅតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់លោក John Lee ដែលជាភ្នាក់ងារជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងវិទ្យាស្ថានCenter for...
នៅថ្ងៃទី ១៧ ខែមករា លោក Xi Jinping ប្រធានរដ្ឋចិននឹងអញ្ជើញចូលរួម វេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកឆ្នាំ ២០២២ និងថ្លែងសុន្ទរកថាតាមប្រព័ន្ធវីដេអូនៅក្រុងប៉េកាំង ។ ពិភពលោកនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះកំពុងប្រឈមុខនឹងស្ថានការណ៍បម្រែបម្រួលនិងជំងឺCOVID-19 ។ “តើពិភពលោកនេះកើតមានបញ្ហាអ្វី ហើយតើយើងត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េច”គឺត្រូវការមានចម្លើយថ្មី ។ ប្រទេសចិនកំពុងចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងអភិបាលកិច្ចសកលជាមួយនឹងការអនុវត្តផ្ទាល់របស់ខ្លួន និងផ្តល់ចម្លើយរបស់ប្រទេសចិនចំពោះសំណួររបស់ពិភពលោក ។ សូមស្តាប់ពី “ចម្លើយរបស់ចិន” ក្នុងសុន្ទរកថារបស់លោក Xi Jinping ។
ថ្ងៃទី១៤ខែមករា តាមទិន្នន័យដែលអគ្គនាយកដ្ឋានគយចិន បានប្រកាស បើគិតតាមដុល្លារអាមេរិក នៅឆ្នាំ២០២១ ទំហំពាណិជ្ជកម្មនាំចេញនាំចូលរបស់ចិន បានឡើងដល់ ៦.០៥ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិក បានបំបែកកំណត់ត្រាខ្ពស់បំផុត ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ។ ក្នុងមួយឆ្នាំកន្លងទៅនេះ ទំហំពាណិជ្ជកម្មជាមួយបរទេសរបស់ចិន បានកើនឡើងហួសពីតួលេខធំពីរ ពោលគឺ ៥ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិក និង៦ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិក ដូច្នេះ តួនាទីរបស់ចិន ដែលជាប្រទេសពាណិជ្ជកម្មធំជាងគេ កាន់តែមានភាពរឹងមាំថែមទៀត។ សមិទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នេះ...
នាពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ មន្ត្រីអាមេរិកបានមួលបង្កាច់ជាសាធារណៈជាច្រើនលើកនូវវិធានការតបតវិញដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់ចិនចំពោះលីទុយអានីថា ជា”ការទូតបែបគំរាមកំហែង” ។ នេះគឺជាកលល្បិចនយោបាយរបស់អាមេរិកសម្រាប់គាំទ្រអាជ្ញាធរលីទុយអានី ហើយរួមផ្សំជាមួយការប៉ុនប៉ង”ទប់ស្កាត់ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិន”ដោយយកបញ្ហាតៃវ៉ាន់ធ្វើជាលេស ។ ការយក”ការទូតបែបគំរាមកំហែង”ធ្វើជាលេស ដើម្បីបំភ្លៃការពិតទាំងស្រុងចំពោះប្រទេសចិនបានបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីភាពលាក់ពុតនិងភាពបោកបញ្ឆោតនៃការផ្តាច់ការខាងការបញ្ចេញមតិរបស់អាមេរិក ។ សូមបញ្ជាក់ថា ទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងលីទុយអានីបានធ្លាក់ចូលក្នុងសភាពជាប់គាំងនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ អ្នកផងទាំងពួងបានដឹងច្បាស់ថា តើអ្នកណាត្រូវអ្នកណាខុស ។ រដ្ឋាភិបាលលីទុយអានីបានបំពានលើទំនុកចិត្តនិងបំផ្លាញគោលការណ៍ប្រទេសចិនតែមួយដែលបានរងការចោទជាមន្ទិលសង្ស័យនិងការប្រឆាំងយ៉ាងទូលំទូលាយពីសំណាក់សហគមន៍អន្តរជាតិ ។ សហរដ្ឋអាមេរិកបានបិទស្លាក”ការទូតបែបគំរាមកំហែង”ទៅលើវិធានការដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់ប្រទេសចិនសម្រាប់គាំពារអធិបតេយ្យភាពជាតិ ពោលគឺ បំភ្លៃការពិតទាំងស្រុង ដូចចោរស្រែកចាប់ចោរសុទ្ធសាធ ។ បើរំលឹកឡើងវិញពីប្រវត្តិសាស្ត្រអាចឃើញថា ”ការទូតបែបគំរាមកំហែង” គឺជាប៉ាតង់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ។ គន្លឹះនៃគំនិតនេះ គឺ ដោយពឹងផ្អែកទៅលើការបង្កការគំរាមកំហែងដោយកម្លាំងបាយ ដាក់ឱ្យឯកោផ្នែកនយោបាយ ដាក់ទណ្ឌកម្មផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនិងបំបិទផ្លូវផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាជាដើម ដើម្បីបង្ខំឱ្យប្រទេសដទៃអនុវត្តតាមតម្រូវការរបស់អាមេរិកក្នុងន័យសម្រេចបាននូវគោលដៅយុទ្ធសាស្ត្ររបស់អាមេរិកនិងគាំពារអនុត្តរភាពបែបអាមេរិក ។ ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្តល់គំរូដ៏ល្បីឈ្មោះស្តីពី”ការទូតបែបគំរាមកំហែង”ដល់ពិភពលោកតាមរយៈសកម្មភាពពីមួយលើកទៅមួយលើក ។ នៅខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១ អាមេរិកបានចុះហត្ថលេខាលើអ្វីដែលហៅថា ”សេចក្តីព្រាងច្បាប់របស់អាមេរិកស្ដីពីការបង្ការការបង្ខំឱ្យធ្វើពលកម្មរបស់ជនជាតិវៃវូអឺ”លើមូលដ្ឋានពាក្យភូតកុហកដោយយកបញ្ហា”សិទ្ធិមនុស្ស”ធ្វើជាលេស ប៉ុនប៉ងដាក់សម្ពាធទៅលើឧស្សាហកម្មកប្បាសនៃតំបន់ស៊ីនជាំង បង្ខំឱ្យសហគ្រាសអន្តរប្រទេសឈរនៅខាងណាមួយ ក៏ដូចជាសម្រេចបាននូវឧបាយកលរបស់ខ្លួនដែលប៉ុនប៉ង”ទប់ស្កាត់ការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេសចិន”ដោយយកបញ្ហាស៊ីនជាំងធ្វើជាលេសក្នុងក្របខណ្ឌកាន់តែធំ ។ បើនិយាយចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិកដែលមានហ្សែនធ្វើអនុត្តរភាពតាំងពីកំណើតមក ”ការទូតបែបគំរាមកំហែង” គឺជាឧបករណ៍នយោបាយរបស់ខ្លួនដែលមិនអាចឃ្លាតឆ្ងាយបាន ។ យ៉ាងណាមិញ ក្នុងយុគសម័យនៃការធ្វើសកលភាវូបនីយកម្មដែលបានអនុវត្តពហុភាគីនិយម ផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់គ្នាទៅវិញទៅមកនិងឈ្នះ-ឈ្នះ សហរដ្ឋអាមេរិកបានអនុវត្ត”ការទូតបែបគំរាមកំហែង” គឺគ្មានច្រកចេញនោះទេ ។ ការពិតជាក់ស្តែងគ្រប់បែបយ៉ាងក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ”ការទូតបែបគំរាមកំហែង”របស់អាមេរិកពិតជានឹងទទួលលទ្ធផលដ៏អាក្រក់ជាក់ជាមិនខាន ។ តើទីបំផុតនរណាកំពុងគំរាមកំហែងដល់ពិភពលោកទាំងមូល ? តើនរណាកំពុងបំផ្លិចបំផ្លាញដល់សណ្តាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិនិងក្បួនច្បាប់នៃពហុភាគីនិយម ? មិនបាច់និយាយក៏គេដឹងដែរ ។ សហរដ្ឋអាមេរិកមិនអាចធ្វើឱ្យខ្លួនឯងមានភាពខ្លាំងក្លាដោយពឹងផ្អែកលើ”ការទូតបែបគំរាមកំហែង”នោះឡើយ ផ្ទុយទៅវិញ វាបែរជានឹងធ្វើឱ្យខ្លួនឯងនៅឯកោពីពិភពលោកពីមួយថៃ្ងទៅមួយថៃ្ង ហើយនិងទទួលបរាជ័យនៅទីចុងបំផុត ៕
“កេនយ៉ានិងអាហ្វ្រិកត្រូវការមិត្តភក្តិដែលរីករាយធ្វើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយយើងនិងសម្រេចគោលដៅនិងគោលបំណងរបស់យើង ។” នៅពេលអញ្ជើញចូលរួមពិធីបិទបញ្ចប់ការសាងសង់កំពង់ផែផ្ទុកប្រេងកាតក្រុងម៉មបាសាដែលទទួលសាងសង់ដោយភាគីចិនជាមួយលោក Wang Yi សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាកិច្ចការរដ្ឋនិងជារដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនដែលទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសកេនយ៉ានាពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ លោក Uhuru Kenyatta ប្រធានាធិបតីកេនយ៉ាបានកោតសរសើរប្រទេសចិនដែលបានគាំទ្រការអភិវឌ្ឍរបស់កេនយ៉ា ព្រមទាំងចាត់ទុកប្រទេសចិនជា “””មិត្តភក្តិដ៏ពិតប្រាកដ” ។ ដូចផ្លូវដែកពីក្រុងម៉មបាសាដល់ក្រុងណៃរ៉ូប៊ីអ៊ីចឹង កំពង់ផែផ្ទុកប្រេងកាតក្រុងម៉មបាសាក៏ជាសំណង់ជានីមិត្តសញ្ញាក្នុងការស្តារសេដ្ឋកិច្ចជាតិកេនយ៉ាឡើងវិញ ។ បន្ទាប់ពីដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់កំពង់ផែថ្មី នឹងអាចសន្សំសំចៃថ្លៃហួសពេលកំណត់ដឹកជញ្ជូនប្រេងកាតលើសពី១១០លានយាន់ប្រាក់ចិនឱ្យកេនយ៉ាជារៀងរាល់ឆ្នាំ ។ នេះជាសមិទ្ធផលដ៏លេចធ្លោមួយទៀតក្នុងការរួមគ្នាកសាង “ខ្សែក្រវាត់និងផ្លូវ”រវាងចិននិងអាហ្វ្រិក ។ ពីថ្ងៃទី៤ដល់ថ្ងៃទី៧ខែមករា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនបានបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសអេរីទ្រា កេនយ៉ានៃអាហ្វ្រិកខាងកើតនិងកូម័រនៅតំបន់ភាគខាងត្បូងនៃអាហ្វ្រិក ។ នេះជាប្រពៃណីការទូតរបស់ប្រទេសចិនដែលបានប្រកាន់ខ្ជាប់អស់រយៈពេល៣២ឆ្នាំ ពោលគឺរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនតែងតែទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអាហ្វ្រិកនាដើមឆ្នាំថ្មី ។ ក្នុងអំឡុងពេលទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅអាហ្វ្រិក ភាគីចិនបានសន្យាថា នឹងផ្តល់វ៉ាក់សាំងចំនួន១០លានដូសទៀតដល់កេនយ៉ា និងគាំទ្រកូម័រសម្រេចបាននូវគោលដៅឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់បានចាក់វ៉ាក់សាំងគ្រប់ៗគ្នាក្នុងឆ្នាំនេះ ។ ក្នុងវិស័យជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាក់ស្តែង ភាគីចិននិងកេនយ៉ាបានចុះហត្ថលេខាលើឯកសារសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល វិនិយោគទុននិងកសិកម្មជាដើម ។ ភាគីចិនគាំទ្រភាគីកេនយ៉ាក្នុងការបង្កើតខ្សែក្រវាត់សេដ្ឋកិច្ចតាមបណ្តោយផ្លូវដែកនិងសួនឧស្សាហកម្ម ស្វាគមន៍ភាគីកេនយ៉ាប្រើប្រាស់ “ផ្លូវបៃតង”ដែលដឹកជញ្ជូនកសិផលអាហ្វ្រិកទៅប្រទេសចិនឱ្យបានល្អ ដើម្បីនាំចេញផលិតផលប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់កាន់តែច្រើនឡើងៗទៅកាន់ទីផ្សារប្រទេសចិន ។ ផ្លូវដែកដែលមានប្រវែងជាង១ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រ ផ្លូវថ្នល់ដែលមានប្រវែងជិត១សែនគីឡូម៉ែត្រ ស្ពានចំនួនជិត១ពាន់ កំពង់ផែជិត១០០ និងមន្ទីរពេទ្យនិងសាលារៀនជាច្រើន។ល។ សមិទ្ធផលគួរឱ្យកត់សម្គាល់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងចិននិងអាហ្វ្រិកពោលដូចខាងលើនេះបានបម្រើផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជនអាហ្វ្រិកឥតឈប់ឈរ ។ ពី “គំនិតផ្តួចផ្តើមទាំង៨”ដល់ “សំណង់ចំនួន៩” ហេតុអ្វីបានជាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងចិននិងអាហ្វ្រិកអាចដើរកាន់តែឆ្ងាយនិងកាន់តែរឹងមាំ? លោក Kenyatta ប្រធានាធិបតីកេនយ៉ាបាននិយាយពីមូលហេតុគន្លឹះគឺ “ប្រទេសចិនបានជួយយើងដោះស្រាយបញ្ហាយ៉ាងស្មោះស្ម័គ្រតាមរយៈការអនុវត្តជាក់ស្តែង” ហើយ“ចិននិងអាហ្វ្រិកគឺគោរពគ្នាទៅវិញទៅមកនិងរាប់អានគ្នាដោយស្មើភាព” ។ តាំងពីបុរាណកាលដល់បច្ចុប្បន្នកាល ចិនបាននាំមកនូវមិត្តភាពនិងទំនុកចិត្តដល់អាហ្វ្រិកជាប់រហូតមក ដូច្នេះ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងចិននិងអាហ្វ្រិកមិនអាចបំបែកបំបាក់ដោយកម្លាំងបរទេសណាមួយឡើយ។ ប្រទេសលោកខាងលិចដែលអះអាងថា “យកចិត្តទុកដាក់”ដល់អាហ្វ្រិក សូមខិតខំប្រឹងប្រែងអស់ពីលទ្ធភាពដើម្បីជំរុញការអភិវឌ្ឍរបស់អាហ្វ្រិកតាមរយៈសកម្មភាពជាក់ស្តែងដូចប្រទេសចិនអញ្ចឹងដែរទៅ៕
ថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១លោក XiJinping ប្រធានរដ្ឋចិនបានថ្លែងសុន្ទរកថាជូនពរឆ្នាំថ្មីឆ្នាំសកល ២០២២ តាមរយៈអគ្គស្ថានីយវិទ្យុនិងទូរទស្សន៍មជ្ឈិមចិននិងបណ្តាញអ៊ីន ធើណេត។ សុន្ទរកថាជូនពរឆ្នាំថ្មីឆ្នាំសកល ២០២២របស់លោក XiJinping ប្រធានរដ្ឋចិន មានដូចខាងក្រោម៖ ជម្រាបសួរអ្នកទាំងអស់គ្នា ឆ្នាំ ២០២២ ខិតចូលមកដល់ហើយ។ ខ្ញុំសូមគោរពជូនពរឆ្នាំថ្មីពីទីក្រុងប៉េកាំង! រំលឹកឡើងវិញពីឆ្នាំ ២០២១ គឺជាឆ្នាំប្រកបដោយអត្ថន័យពិសេស។ យើងបានចូលរួមដោយផ្ទាល់នូវមហាព្រឹត្តិការណ៍ ដែលមានអត្ថន័យជានិមិត្តសញ្ញាក្នុង ប្រវត្តិសាស្ត្របក្សនិងរដ្ឋ។ គោលដៅតស៊ូ”មួយរយឆ្នាំចំនួនពីរ” បានប្រសព្វគ្នាជាមួយចរន្តប្រវត្តិសាស្ត្រ យើងបានចាប់ដំណើរការថ្មីនៃការកសាងប្រទេសសង្គមនិយមទំនើបដោយគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ហើយកំពុងបោះជំហានយ៉ាងស្វាហាប់ តាមមាគ៌ាសម្រេចការស្តារភាពរុងរឿងដ៏មហិមានៃប្រជាជាតិចិនឡើងវិញ។ ពីដើមឆ្នាំដល់ចុងឆ្នាំ ទាំងនៅស្រែចម្ការ សហគ្រាស សហគមន៍ សាលារៀន មន្ទីរពេទ្យបន្ទាយទ័ព វិទ្យាស្ថានសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីវិទ្យាសាស្ត្រ … អ្នកទាំងអស់គ្នាបានជាប់រវល់ពេញមួយឆ្នាំ បានរួមចំណែកផង ក៏ទទួលបានសមិទ្ធផលផង ។ ពេលវេលាដែលកន្លងផុតទៅ យើងបានមើលឃើញ និងចាប់អារម្មណ៍ដោយផ្ទាល់នូវប្រទេសចិន ដែលពោរពេញទៅដោយភាពស្វាហាប់ និងកំពុងអភិវឌ្ឍយ៉ាងថ្កុំថ្កើងរុងរឿង។ ទីនេះមានប្រជាជនដ៏គួរឱ្យគោរពស្រឡាញ់ មានការវិវឌ្ឍរីកចម្រើនដែលខុសគ្នាជារៀងរាល់ថ្ងៃ និងមានបុព្វហេតុបន្តវេនពីជំនាន់មុនទៅដល់ជំនាន់ក្រោយ។ កាលីថ្ងៃទី ១ ខែកក្កដា យើងបានអបអរសាទរយ៉ាងឱឡារិកនូវខួប ១០០ ឆ្នាំនៃការបង្កើតបក្សកុម្មុយនិស្តចិន។ ឈរលើវិមានធានអានមិន រំលឹកពីដំណើរក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ បក្សកុម្មុយនិស្តចិន បានដឹកនាំប្រជាជនរាប់រយលាននាក់ ដើរឆ្លងកាត់ការលំបាករាប់មិនអស់ មិនដែលចុះចាញ់ឡើយ ដោយបានប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលបំណងដើម សម្រេចបាននូវភាពអច្ឆរិយនៃគណបក្ស ដែលមានអាយុកាលមួយរយឆ្នាំ។ មិនបំភេ្លចគោលបំណងដើម ទើបអាចសម្រេចបាននូវគោលដៅចុងក្រោយ។ មានតែខិតខំប្រឹងប្រែងឥតស្រាកស្រាន្ត ទើបយើងមិនធ្វើឱ្យប្រវត្តិសាស្រ្តនិងប្រជាជនអស់សង្ឃឹម។ កិច្ចប្រជុំពេញអង្គលើកទី ៦ នៃគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុនិស្តចិនលើកទី ១៩ បានអនុម័តលើសេចក្តីសម្រេចចិត្ត ជាប្រវត្តិសាស្ត្រទីបីរបស់បក្ស។ សមិទ្ធផលមួយរយឆ្នាំធ្វើឱ្យយើងមានក្តីរំភើប បទពិសោធន៍មួយរយឆ្នាំបាន បំផុសគំនិតដល់យើង។ ខ្ញុំធ្លាប់លើកឡើងពីកិច្ចសន្ទនា ក្នុងរូងភ្នំយ៉ាវតុងរវាងលោកប្រធានម៉ៅ សេទុង និងលោកហួងយានភៃ មានតែយើងហ៊ានធ្វើបដិវត្តន៍លើខ្លួនឯង ទើបអាចទទួលបានសិទ្ធិម្ចាស់ការ។ ការស្តារភាពរុងរឿងដ៏មហិមារបស់ ប្រជាជាតិចិនឡើងវិញដាច់ខាតមិនមែនជារឿងងាយនោះទេ ហើយក៏មិនអាចសម្រេចបាន ក្នុងពេលដ៏ខ្លីដោយរលូននោះដែរ។ យើងត្រូវបារម្ភពីគ្រោះខណៈមានសន្តិសុខ រក្សាចិត្តអត់ធ្មត់ជាយុទ្ធសាស្រ្ត។ ប្រទេសធំគឺមានបន្ទុកធំរបស់ខ្លួន។ រឿងអ្វីៗគឺដើម្បីប្រជាជន។ ខ្ញុំបានទៅសិក្សានិងស្វែងយល់នៅតំបន់មួយចំនួន បានសង្កេតមើលនិងស្តាប់រឿងមិនតិចទេ គឺទទយលបានការបំផុសគំនិត...
ភ្នំពេញ៖ “សូម្បីតែដើមណូអែលក៏គេចមិនផុតពីភាព ច្របូកច្របល់នៃសេដ្ឋកិច្ចឆ្នាំ២០២១ដែរ ។” កាសែត The Washington Post បានចុះផ្សាយដូចពោលខាងលើនេះ ។ យោងទៅតាមការព្យាករណ៍នៃសហគមន៍ដើមណូអែលរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានឱ្យដឹងថា ឆ្នាំនេះ ដើមណូអែលបានឡើងថ្លៃពី១០ដល់៣០ភាគរយ រហូតដល់មានឥស្សរជនជំនាញបានផ្តល់យោបល់ឱ្យជនជាតិអាមេរិកថា “គួរតែឆាប់ទិញ កុំរង់ចាំដល់មុនបុណ្យណូអែលប៉ុន្មានថ្ងៃ”ហើយ “កុំជ្រើសរើសច្រើនពេក មិនថាធំឬតូច ចេះបត់បែនបន្តិចទៅ”។ ដើមណូអែលឡើងថ្លៃគឺជាបាតុភាពមួយដែលអាចបង្ហាញថា ការចំណាយក្នុងជីវភាពរស់នៅរបស់ជនជាតិអាមេរិកបន្តកើនឡើងទៀត ។ នៅខែវិចិ្ឆកា អត្រាអតិផរណារបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានឡើងដល់៦.៨ភាគរយ ដែលបង្កើតកំណត់ត្រាខ្ពស់ថ្មីមួយក្នុងរយៈពេល៣៩ឆ្នាំកន្លងទៅ ។ អតិផរណាបាន “យកទៅ”នូវចំនួនប្រាក់ខែដែលកើនឡើងរបស់ជនជាតិអាមេរិកទាំងអស់ ហើយក៏នៅតែមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ដែរ ។ មនុស្សជាច្រើនបានធ្លាក់ចូលក្នុងភាពទទីសទទាសនៅពេលដែលប្រាក់ខែបន្តកើនឡើង តែទំនិញបែរជាទិញបានកាន់តែតិចទៅៗ ។ មនុស្សដែលគ្មានប័ណ្ណប្រាក់ខែនិងក្រុមមនុស្សដែលមានចំណូលទាប គឺមានជីវភាពរស់នៅកាន់តែលំបាក ហើយក៏កាន់តែពិបាកឆ្លងបុណ្យណូអែលនេះដែរ ។ ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន Bloomberg បានផ្សាយដំណឹងឱ្យដឹងថា ជនជាតិអាមេរិកចំនួនជាង២១លាននាក់គ្មានចំណីអាហារហូបចុកគ្រប់គ្រាន់នៅដើមខែធ្នូនេះ ។ អ្វីដែលគួរឱ្យអស់សំណើចនោះគឺ ទីផ្សារភាគហ៊ុនបានកើនឡើង ហើយផ្ទះបានឡើងថ្លៃ អ្នកមានទ្រព្យដែលបានឈរលើកំពូលខ្សែទ្រព្យសម្បត្តិទាំងនោះកាន់តែមានឡើងៗ ។ ពេលថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ទស្សនាវដ្តី Forbes បានជ្រើសរើសមហាសេដ្ឋីដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិជាងមួយរយលានដុល្លារអាមេរិកចំនួន១០នាក់ដែលទ្រព្យសម្បត្តិកើនឡើងច្រើនបំផុតនៅលើទូទាំងពិភពលោកឆ្នាំ២០២១ ក្នុងនោះ មានមហាសេដ្ឋី៦នាក់មកពីសហរដ្ឋអាមេរិក ។ គិតមកទល់ថ្ងៃទី១០ខែធ្នូ ប្រាក់ទុនសរុបរបស់ពួកគេបានកើនឡើង៣សែន៤ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកនៅឆ្នាំ២០២១ ដែលគិតជាមធ្យមប្រាក់ទុនសុទ្ធរបស់មនុស្សម្នាក់ៗបានកើនឡើង៥១ភាគរយ ។ ក្នុងបរិបទដែលជំងឺកូវីដ១៩បាននិងកំពុងរីករាលដាល គម្លាតរវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រីក្ររបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានពង្រីកធំយ៉ាងឆាប់រហ័ស ។ បើមើលពីសំបកក្រៅឃើញថា មូលហេតុដែលជនជាតិអាមេរិកពិបាកអបអរសាទរបុណ្យណូអែលគឺពាក់ព័ន្ធនឹងកត្តាដូចជាតម្លៃទំនិញឡើងថ្លៃនិងការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ជាដើម តែតាមការពិត គឺបណ្តាលមកពីអសមត្ថិភាពរបស់អ្នកនយោបាយអាមេរិកក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ១៩និងការអនុវត្តគោលនយោបាយរូបិយវត្ថុហិរញ្ញវត្ថុដែលមិនទទួលខុសត្រូវ គឺជាលទ្ធផលចៀសមិនរួចដែលបណ្តាលមកពីការតម្កល់ទុកផលប្រយោជន៍នយោបាយខ្ពស់ជាងផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជន ។ នៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលស្ថិតក្នុងបរិបទជំងឺកូវីដ១៩ សណ្តាប់ធ្នាប់សង្គមដែលប្រាក់ទុនមានអាទិភាព និងអ្នកមានទ្រព្យមានសិទ្ធិខ្ពស់ជាងគេកាន់តែរីករាលដាលទៅៗ ដូច្នេះ ជនជាតិអាមេរិកមានការព្រួយបារម្ភនិងអារម្មណ៍អស់កម្លាំងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ។ អ្នកនយោបាយក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដែលគិតតែផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនទាំងនោះ គួរតែទទួលខុសត្រូវចំពោះបុណ្យណូអែលឆ្នាំនេះដែលមានសភាពលំបាកសម្រាប់ជនជាតិអាមេរិកធម្មតា ៕
ក្នុងសមយ័កាល របស់សង្គ្រាមត្រជាក់ សហភាពសូវៀតនិងចិនប្រជាមានិត បានសហការគ្នា យ៉ាងស្និទ្ធរមួតបង្កើត ទៅកម្លាំងសម្ភាធមួយមកលើ សហរដ្នអាមេរិកនិងពួកសម្ពន្ធ ។ តែក្រោយមកក្រោមគំនិត ប្រឹក្សារបស់ជនជាតិ Jews លោក Henry Kissinger មកប្រធានាធិបតី Richard Nixon បានអនុវត្តន៏ កលយុទ្ធសាបកុក ដោយបន្ធូបន្ថយជាមួយចិន តែរឹងជាមួយ សហភាពសូវៀតក្នុងគោលបំណង...
“សម្ព័ន្ធ Five Eyes”ដែលបានបង្កើតឡើងដោយសហរដ្ឋអាមេរិក អង់គ្លេស កាណាដា អូស្ត្រាលីនិងនូវែលហ្សេឡង់បានចេញផ្សាយអ្វីដែលហៅថា សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនៅថ្ងៃទី ២០ ខែធ្នូ ដោយបាននិយាយថាអ៊ីចេះថាអ៊ីចុះចំពោះការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សានីតិប្បញ្ញត្តិនីតិកាលទី ៧ នៃតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហុងកុងរបស់ប្រទេសចិនដែលទើបបិទបញ្ចប់ដោយរលូនកាលពីថ្មីៗកន្លងទៅនេះ ហើយបានមួលបង្កាច់ថា ការបោះឆ្នោតលើកនេះបាន”កាត់កម្សោយនូវសិទ្ធិនិងផលប្រយោជន៍ សេរីភាពនិងស្វ័យភាពរបស់ហុងកុង ក៏ដូចជាលើកឡើងម្តងទៀតនូវ《សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរវាងចិននិងអង់គ្លេស》ផងដែរ ។ ការបោះឆ្នោតលើកនេះគឺជាការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សានីតិប្បញ្ញត្តិលើកដំបូងបន្ទាប់ពីប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនៃតំបន់រដ្ឋបាលពិសេសហុងកុងបានមានសុក្រឹត្យភាពរួចហើយ ។ បើមើលពីក្បួនច្បាប់បោះឆ្នោតអាចឃើញថា បានធ្វើឱ្យអាសនៈមានការកើនឡើងផង ហើយក៏បានកែសម្រួលជាថ្មីឡើងវិញនូវវិធីបែងចែកអាសនៈផងដែរ ក្នុងគោលបំណងគាំពារយ៉ាងប្រាកដប្រជានូវផលប្រយោជន៍ទាំងមូលរបស់សង្គមហុងកុងនិងផលប្រយោជន៍របស់គ្រប់មជ្ឈដ្ឋានស្រទាប់ ។ បើមើលពីដំណើរការបោះឆ្នោតអាចឃើញថា ការបោះឆ្នោតលើកនេះបានបង្ហាញឱ្យឃើញយ៉ាងពេញលេញនូវលក្ខណៈតំណាងជាទូទៅ ភាពបរិយាប័ន្នខាងនយោបាយ ការចូលរួមប្រឹក្សាកិច្ចការនយោបាយប្រកបដោយតុល្យភាពនិងការប្រកួតប្រជែងដោយយុត្តិធម៌ ។ អ្វីដែលគួរឱ្យអស់សំណើចនោះ គឺ សេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះបែរជាបានទាមទារម្តងទៀតឱ្យប្រទេសចិនគោរពតាម《សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរវាងចិននិងអង់គ្លេស》។ ទាក់ទឹននឹងរឿងនេះ សៀវភៅសស្តីពី《ការអភិវឌ្ឍប្រជាធិបតេយ្យនៃហុងកុងក្រោមគោលនយោបាយ”ប្រទេសមួយប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង់ពីរ”》ដែលបានចេញផ្សាយដោយការិយាល័យព័ត៌មាននៃក្រុមប្រឹក្សាកិច្ចការរដ្ឋចិននៅថ្ងៃទី ២០ ខែធ្នូ បានលើកឡើងយ៉ាងច្បាស់ថា 《សេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមរវាងចិននិងអង់គ្លេស》មានគោលបំណងដោះស្រាយបញ្ហាដែលអង់គ្លេសបានប្រគល់ហុងកុងឱ្យប្រទេសចិនវិញ តែមិនមែនដោះស្រាយបញ្ហាអំពីការអនុវត្តប្រព័ន្ធនយោបាយយ៉ាងណា ក្នុងនោះបូករួមទាំងប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតបន្ទាប់ពីហុងកុងបានវិលត្រឡប់ចូលមាតុប្រទេសចិនវិញនោះទេ ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹង អង់គ្លេសគ្មានអធិបតេយ្យភាព សិទ្ធិគ្រប់គ្រងនិងសិទ្ធិត្រួតពិនិត្យទៅលើតំបន់ហុងកុងដែលបានវិលត្រឡប់ចូលមាតុប្រទេសចិនវិញឡើយ ហើយក៏គ្មានសិទ្ធិធ្វើការជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការហុងកុងទោះតាមទម្រង់ណាមួយផងដែរ ។ អង់គ្លេសបានប្រើបញ្ហា”ប្រជាធិបតេយ្យ”ធ្វើជាលេសប៉ុនប៉ងជ្រៀតជ្រែកម្តងហើយម្តងទៀតទៅលើកិច្ចការហុងកុង គឺជាការមួលបង្កាច់ដោយចេតនាចំពោះគោលនយោបាយ”ប្រទេសមួយប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង់ពីរ” ហើយក៏ជាការរំខាននិងការបផ្លិចបំផ្លាញយ៉ាងកម្រោលចំពោះការអភិវឌ្ឍប្រជាធិបតេយ្យនៃតំបន់ហុងកុងផងដែរ ។ តាមពិតទៅ បើនិយាយអំពីប្រជាធិបតេយ្យនិងសិទ្ធិមនុស្ស បណ្តាប្រទេស”សម្ព័ន្ធ Five Eyes ”គ្មានលក្ខណៈសម្បត្តិអ្វីធ្វើជា”គ្រូបង្រៀនប្រដៅ”ទាល់តែសោះ ។ អ្វីដែលពួកគេគួរតែធ្វើបំផុតគឺ ឆ្លុះកញ្ចក់ដើម្បីពិចារណាពីកំហុសរបស់ខ្លួន ពោលគឺ ភាពបរាជ័យក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺឆ្លងក្នុងប្រទេសខ្លួន បញ្ហាជ្រុលនិយមខាងនយោបាយនិងការរើសអើងពូជសាសន៍ជាដើម ។ ការពិតជាក់ស្តែងដ៏ច្រើនរាប់មិនអស់បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួនតូចដែលតែងតែឃោសនាបំប៉ោងពី”ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សនិងសេរីភាពរបស់ក្រុងហុងកុង” ទើបជាឧបសគ្គនិងជាអ្នកបំផ្លាញធំបំផុតក្នុងការអភិវឌ្ឍប្រជាធិបតេយ្យនៃតំបន់ហុងកុង ។ ហុងកុងជាទឹកដីរបស់ប្រទេសចិន ហើយប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតនៃហុងកុងជាកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសចិន ។ រដ្ឋាភិបាលមជ្ឈិមចិននឹងបន្តគាំទ្រហុងកុងឱ្យដើរតាមផ្លូវអភិវឌ្ឍន៍ប្រជាធិបតេយ្យដែលសមស្របនឹងសភាពការណ៍ជាក់ស្តែងរបស់ខ្លួន ។ សូមដាស់តឿនសហរដ្ឋអាមេរិកនិងប្រទេសលោកខាងលិចមួយចំនួនតូចកុំលូតបាតដៃខ្មៅទៅកាន់ហុងកុងទៀត !
ភ្នំពេញ: បេក្ខជនបណ្ឌិត ព្រំ វិសុទ្ធឯកទេសគ្រប់គ្រងពាណិជ្ជកម្មនៃសកលវិទ្យាល័យអាស៊ីអឺរ៉ុប បានទទួលការវាយតម្លៃនិងប្រកាសលទ្ធផលក្រោយធ្វើពិធីការពារនិក្ខេបបទបញ្ចប់ថ្នាក់បណ្ឌិតដោយជោគជ័យនៅព្រឹកថ្ងៃទី ១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១ ក្លាយជាបណ្ឌិត ដោយពិន្ទុល្អប្រសើរ។ លោកបណ្ឌិត ជា សុភាព សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យអាស៊ីអឺរ៉ុប បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់បណ្ឌិត ព្រំ វិសុទ្ធដែលបានខិតសិក្សារៀនសូត្ររហូតទទួលបានបណ្ឌិតនៅពេលនេះ។ លោកបណ្ឌិត បានផ្ដល់អនុសាសន៍ឱ្យបណ្ឌិត ព្រំ វិសុទ្ធប្រើអស់ចំណេះដឹង...