បរទេស៖ Ebrahim Raisolsadati កើតនៅថ្ងៃទី១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ១៩៦០ ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ជាទូទៅថា Ebrahim Raisi ។ លោកជាអ្នកនយោបាយអ៊ីរ៉ង់ ដែលបានបម្រើការជាប្រធានាធិបតីទីប្រាំបីរបស់អ៊ីរ៉ង់ ចាប់ពីឆ្នាំ ២០២១ រហូតដល់លោកស្លាប់នៅថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤។ ជាអ្នកបង្កើតគោលការណ៍ និងជាមេធាវីមូស្លីម លោកបានក្លាយជាប្រធានាធិបតី បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០២១។
យោងតាមវែបសាយ Wikipedia បានឱ្យដឹងថា លោក Raisi បានបម្រើការនៅក្នុងមុខតំណែងជាច្រើន នៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការរបស់ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។ លោកក៏ជារដ្ឋអាជ្ញារង និងជារដ្ឋអាជ្ញានៃទីក្រុង តេហេរ៉ង់ ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៨០ និង ឆ្នាំ១៩៩០ ផងដែរ។ ជារឿយៗគេស្គាល់ថា ជា “ពេជ្ឈឃាដទីក្រុងតេអេរ៉ង់ ឬគណៈកម្មាធិការអយ្យការ” លោកគឺជាមនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមមនុស្ស បួននាក់នៅក្នុងគណៈកម្មាធិការអយ្យការ ដែលទទួលខុសត្រូវចំពោះការ ប្រហារជីវិតអ្នកទោសនយោបាយ រាប់ពាន់នាក់នៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៨ ហើយដូច្នេះត្រូវបានគេដាក់ឈ្មោះថា “គណៈកម្មាធិការមរណៈ” ។ លោកត្រូវបានដាក់ទណ្ឌកម្ម ដោយការិយាល័យគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិបរទេស របស់សហរដ្ឋអាមេរិក ស្របតាមបទបញ្ជាប្រតិបត្តិលេខ ១៣៨៧៦។ លោក Ebrahim Raisi ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទឧក្រិដ្ឋកម្ម ប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ដោយអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ និងអ្នករាយការណ៍ពិសេស របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
ក្រោយមក លោកក្លាយជាអនុប្រធានចៅក្រម (២០០៤-២០១៤) , អគ្គរដ្ឋអាជ្ញា (២០១៤-២០១៦) និងជាប្រធានចៅក្រម (២០១៩-២០២១)។ លោកគឺជាអ្នកការពារ និងជាប្រធានអង្គការ Astan Quds Razavi សម្រាប់ការងារសង្គ្រោះ ពីឆ្នាំ ២០១៦ ដល់ឆ្នាំ ២០១៩ ។ លោកជាសមាជិកសភាអ្នកជំនាញមកពីខេត្ត South Khorasan ត្រូវបានបោះឆ្នោតជ្រើសរើស ជាលើកដំបូងនៅក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ ២០០៦ ។ លោកគឺជាកូនប្រសាររបស់ Mashhad អ្នកដឹកនាំការអធិស្ឋានថ្ងៃសុក្រ ។
លោក Raisi បានឈរឈ្មោះជាប្រធានាធិបតីក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ជាបេក្ខជននៃរណសិរ្សប្រជាប្រិយអភិរក្សនិយមនៃកងកម្លាំងបដិវត្តន៍អ៊ីស្លាម ដោយចាញ់ប្រធានាធិបតី ដែលកំពុងកាន់អំណាច Hassan Rouhani ពី ៥៧ភាគរយ ទៅ ៣៨,៣ភាគរយ។ លោក Raisi បានឈរឈ្មោះជាប្រធានាធិបតីជាលើកទីពីរ ដោយជោគជ័យក្នុងឆ្នាំ២០២១ ដោយមានសំឡេងគាំទ្រ ៦២,៩ភាគរយ បន្តពីលោក Hassan Rouhani ។ យោងតាមអ្នកសង្កេតការណ៍ជាច្រើន ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ ២០២១ ត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីគាំទ្រលោក Raisi ដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់លោក Ali Khamenei ។ ជារឿយៗ លោក Raisi ត្រូវបានគេមើលឃើញថា ជាអ្នកនាំមុខដើម្បីបន្តតំណែងពីលោក Khamenei ជាមេដឹកនាំកំពូល។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ជាលទ្ធផលនៃការស្លាប់របស់លោក នៅក្នុងការធ្លាក់ឧទ្ធម្ភាគចក្រនៅតំបន់ Varzaqan ខេត្ត East Azerbaijan ក្នុងប្រទេស អ៊ីរ៉ង់ ឆ្នាំ ២០២៤នេះ វាមិនដែលកើតឡើងនោះទេ។ ចាត់ទុកថាជាអ្នករឹងរូសក្នុងនយោបាយអ៊ីរ៉ង់ ភាពជាប្រធានាធិបតីរបស់លោក Raisi បានឃើញភាពជាប់គាំងក្នុងការចរចា ជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកជុំវិញផែនការ សកម្មភាពទូលំទូលាយរួម (JCPOA) និងការតវ៉ាទ្រង់ទ្រាយធំនៅទូទាំងប្រទេសនៅចុងឆ្នាំ ២០២២ ដែលបង្កឡើងដោយការស្លាប់របស់លោកស្រី Mahsa Amini កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែកញ្ញា។ ក្នុងអាណត្តិរបស់លោក Raisi, ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់បានបង្កើនការចម្រាញ់សារធាតុអ៊ុយរ៉ាញ៉ូម , រារាំងការត្រួតពិនិត្យអន្តរជាតិ និងបានគាំទ្ររុស្ស៊ីក្នុងការឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន។ បន្ថែមពីលើនេះ អ៊ីរ៉ង់បានបើកការវាយប្រហារដោយមីស៊ីល និងយន្តហោះគ្មានមនុស្សបើក ទៅលើអ៊ីស្រាអែល អំឡុងពេលមានជម្លោះនៅតំបន់ហ្គាហ្សា និងបន្តក្រុមប្រដាប់អាវុធ ដូចជាក្រុមហេសបូឡា និងចលនាហ៊ូធី។
នៅថ្ងៃទី ១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០២៤ លោក Raisi , រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស Hossein Amir-Abdollahian និងមន្ត្រីផ្សេងទៀតត្រូវបានស្លាប់ទាំងអស់ នៅក្នុងការធ្លាក់ឧទ្ធម្ភាគចក្រនៅជិត Varzaqan៕
ប្រែសម្រួលៈ ណៃ តុលា
