ឬសគល់ដែលអាមេរិក គគ្រឺតធ្មេញដាក់វ៉េណេស៊ុយអេឡា រហូតចាប់ផ្តើមវាយប្រហារ
បរទេស៖ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ បាននិយាយនៅថ្ងៃចន្ទថា សហរដ្ឋអាមេរិកបាន «វាយប្រហារ» តំបន់មួយនៅក្នុងប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា ជាកន្លែងដែលទូកផ្ទុកដោយគ្រឿងញៀន ដែលជាលើកដំបូងដែលគេទទួលស្គាល់ថា ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានធ្វើប្រតិបត្តិការលើដីគោកនៅក្នុងប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា ចាប់តាំងពីយុទ្ធនាការដាក់សម្ពាធបានចាប់ផ្តើមប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រធានាធិបតី នីកូឡាស ម៉ាឌូរ៉ូ។
យោងតាមសារព័ត៌មាន Reuter ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី៣០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥ បានឲ្យដឹងថា លោក ត្រាំ បាននិយាយថា «មានការបំផ្ទុះដ៏ធំមួយនៅក្នុងតំបន់កំពង់ផែ ជាកន្លែងដែលពួកគេផ្ទុកគ្រឿងញៀននៅលើទូក»។
នៅពេលសួរថាតើ CIA បានអនុវត្តការវាយប្រហារនេះឬអត់ លោក ត្រាំ បាននិយាយថា «ខ្ញុំមិនចង់និយាយបែបនោះទេ។ ខ្ញុំដឹងច្បាស់ថាវាជាអ្នកណា ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនចង់និយាយថាវាជាអ្នកណានោះទេ»។
ទូរទស្សន៍ CNN ដោយដកស្រង់ប្រភពព័ត៌មាន បានរាយការណ៍កាលពីថ្ងៃចន្ទថា ទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់អាមេរិក (CIA) បានធ្វើការវាយប្រហារដោយយន្តហោះគ្មានមនុស្សបើកកាលពីដើមខែនេះ ទៅលើកំពង់ផែមួយកន្លែងនៅលើឆ្នេរសមុទ្រនៃប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា។
យោងតាមសារព័ត៌មាន CNN ការវាយប្រហារនេះ គឺសំដៅទៅលើកំពង់ផែដាច់ស្រយាលមួយកន្លែង ដែលសហរដ្ឋអាមេរិកជឿថាកំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយក្រុមឧក្រិដ្ឋជនវេណេស៊ុយអេឡា Tren de Aragua ដើម្បីរក្សាទុកគ្រឿងញៀន និងដឹកជញ្ជូនវាទៅលើទូកសម្រាប់ការដឹកជញ្ជូនបន្ត។
លោក ត្រាំ ធ្លាប់បាននិយាយថា លោកបានអនុញ្ញាតឱ្យ CIA អនុវត្តប្រតិបត្តិការសម្ងាត់នៅក្នុងប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា។
នៅក្នុងកម្មវិធីវិទ្យុមួយកាលពីសប្តាហ៍មុន លោក ត្រាំ បានធ្វើអត្ថាធិប្បាយមិនច្បាស់លាស់អំពីប្រតិបត្តិការជាក់ស្តែងរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកប្រឆាំងនឹង “កន្លែងធំ” មួយនៅក្នុងប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា។
ទីភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់កណ្តាល សេតវិមាន និងមន្ទីរបញ្ចកោណ មិនបានពន្យល់ជាសាធារណៈអំពីមតិយោបល់ទាំងនោះទេ ហើយបានបដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើសំណួរដែលសួរដោយ Reuters។ រដ្ឋាភិបាលវេណេស៊ុយអេឡាមិនបានធ្វើអត្ថាធិប្បាយលើឧប្បត្តិហេតុដែលលោក ត្រាំ បានពិពណ៌នានោះទេ ហើយមិនមានរបាយការណ៍ឯករាជ្យពីប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡាអំពីវានោះដែរ។
បេសកកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកផ្តោតជាចម្បងលើការវាយប្រហារយោធាប្រឆាំងនឹងកប៉ាល់ដែលសង្ស័យថា មានការជួញដូរគ្រឿងញៀន ហើយបានជំរុញឱ្យមានការត្រួតពិនិត្យយ៉ាងខ្លាំងពីសភា។ យ៉ាងហោចណាស់មនុស្ស ១០០នាក់ត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងការវាយប្រហារជាង ២០លើកនៅក្នុងតំបន់ការ៉ាប៊ីន និងប៉ាស៊ីហ្វិកខាងកើត។
រដ្ឋបាលរបស់លោក ត្រាំ បានត្រួតពិនិត្យការកសាងយោធាអាមេរិកយ៉ាងច្រើននៅក្នុងតំបន់ការ៉ាប៊ីន រួមទាំងកងទ័ពជាង ១៥ ០០០ នាក់ផងដែរ។
ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានដាក់ពង្រាយនាវាកងទ័ពជើងទឹកជាច្រើនទៅកាន់តំបន់ចាប់តាំងពីខែកញ្ញា ដោយវាយប្រហារលើទូកដែលខ្លួនអះអាងថា មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការជួញដូរគ្រឿងញៀន ដោយមានការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលវេណេហ្ស៊ុយអេឡា និងការរារាំងនាវាដឹកប្រេងចូល ឬចាកចេញពីប្រទេសវ៉េណេស៊ុយអេឡា។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ទីក្រុងការ៉ាកាស់បានបដិសេធឥតឈប់ឈរចំពោះការអះអាងរបស់ទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ដោយចោទប្រកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកថា បានរៀបចំផែនការផ្លាស់ប្តូររបបដើម្បីទទួលបានធនធានធម្មជាតិរបស់វេណេស៊ុយអេឡា។
ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរមានភាពតានតឹងចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៩៩ នៅពេលដែលលោក Hugo Chavez ដែលជាអ្នកនិយមឆ្វេងនិយមបានក្លាយជាប្រធានាធិបតីនៃប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា។ បន្ទាប់មកលោក Chavez បានចោទប្រកាន់សហរដ្ឋអាមេរិកថាបានគាំទ្រការប៉ុនប៉ងធ្វើរដ្ឋប្រហារប្រឆាំងនឹងគាត់នៅឆ្នាំ ២០០២ មុនពេលប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡាបានបណ្តេញឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិករបស់ខ្លួនចេញនៅពេលក្រោយនៃឆ្នាំនោះ។
ភាពតានតឹងបានកើនឡើងយឺតៗបន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីបច្ចុប្បន្ន ប៉ុន្តែមានជម្លោះគឺលោក Nicolas Maduro បានឡើងកាន់តំណែងបន្ទាប់ពីលោក Chavez បានទទួលមរណភាពនៅឆ្នាំ ២០១៣ ហើយបន្ទាប់មកមានការកើនឡើងភាពតានតឹងខ្លាំងក្នុងអាណត្តិដំបូងរបស់លោក Trump ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩។ ក្នុងឆ្នាំនោះ សហរដ្ឋអាមេរិកបានគាំទ្រគូប្រជែងរបស់លោក Maduro គឺលោក Juan Guaido ក្នុងជម្លោះលើការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ ២០១៨ ដែលមានរយៈពេលរហូតដល់ឆ្នាំ ២០២៣ និងបានឃើញការបែកបាក់ជាសកលក្នុងការគាំទ្របេក្ខជនគូប្រជែង។
លោក Maduro ត្រូវបានជាប់ឆ្នោតឡើងវិញនៅឆ្នាំ ២០២៤ ដោយបានយកឈ្នះបេក្ខជនឯករាជ្យ Edmundo Gonzalez។ គូប្រជែងសំខាន់របស់ប្រធានាធិបតីគឺលោកស្រី Maria Corina Machado ត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យឈរឈ្មោះបន្ទាប់ពីត្រូវបានកាត់ទោសពីបទជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹង “ផែនការពុករលួយ” រួមជាមួយលោក Guaido ដោយតុលាការកំពូលរបស់ប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡា។ អ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិជាច្រើនជឿថាករណីនេះត្រូវបានប្រឌិតឡើង។
មានការសង្ស័យយ៉ាងទូលំទូលាយអំពីលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត។ លោក Antony Blinken រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកនៅពេលនោះ បាននិយាយថា សហរដ្ឋអាមេរិកមាន «ការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងថា លទ្ធផលដែលបានប្រកាសមិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីឆន្ទៈ ឬសន្លឹកឆ្នោតរបស់ប្រជាជនវេណេស៊ុយអេឡា»។
កាលពីខែតុលា លោកស្រី Machado បានទទួលរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាព។ នៅថ្ងៃពុធ កូនស្រីរបស់គាត់បានទទួលរង្វាន់ក្នុងនាមគាត់នៅក្នុងពិធីប្រគល់រង្វាន់នៅទីក្រុង Oslo រដ្ឋធានីន័រវេស។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់មក លោកស្រី Machado បានបង្ហាញខ្លួនដោយភ្ញាក់ផ្អើល ទោះបីជាមានការភ័យខ្លាចចំពោះសុវត្ថិភាពរបស់គាត់ក៏ដោយ។ គាត់បាននិយាយថា គាត់នឹងត្រឡប់ទៅប្រទេសវេណេស៊ុយអេឡាវិញ ជាកន្លែងដែលគាត់បានរស់នៅលាក់ខ្លួនអស់រយៈពេលជិតពីរឆ្នាំ។
